Türkiye'nin önemli gündem maddelerinden biri olan 'beyin göçü'nün ülkenin en önemli kurumları olan ASELSAN ve Roketsan'ı da etkilediği ortaya çıkmıştı. Bu kurumlarda çalışan yüzlerce mühendisin yurt dışındaki firmalarda çalışmaya başladığı öğrenilmişti. Savunma Sanayii Başkanlığı'nın yurt dışına giden mühendislere 'neden gittiniz?' diye sorduğu ortaya çıktı.
Bu yılın başında Türkiye'nin kritik kurumlarındaki mühendislerin yurt dışındaki firmalara gittiği ortaya çıkmıştı.
'ASELSAN, TAI ve SAGE'den 100 Mühendisin Hollanda’ya Göçü' Meclis Gündeminde -
Savunma Sanayii Başkanlığı, yurt dışına giden mühendislerle bir anket yaptı.
Independent Türkçe'nin haberine göre, Savunma Sanayii Başkanlığı 'Nitelikli İşgücü Kaybının Önlenmesi Anketi' başlıklı bir çalışma yaptı. Çalışma kapsamında ASELSAN, HAVELSAN, ROKETSAN, STM, TUSAŞ ve Uzay ve Savunma Teknolojileri (SDT) tarafından yurt dışına gitmek üzere kurumlarından ayrılan 272 kişiye neden yurt dışına gittiklerine dair bir anket gönderildi. Ancak soruları yanıtlayanların sayısının 80 olduğu açıklandı.Anketi hazırlayan Savunma Sanayii Başkanlığı insan kaynakları uzmanı Gökçen Aksoy, 10 Ekim 2018 tarihinde yapılan ankete katılımın istedikleri düzeyde olmadığını belirtti. Daha kapsamlı bir çalışmanın önümüzdeki dönemde yapılacağını ve kamuoyuyla paylaşılacağını da söyledi.
Yurtdışına giden mühendislerin ilk tercih ettiği ülke Hollanda.
Ankete katılanların yüzde 18'i Hollanda'da bir firmaya gitmiş. Konuyu TBMM gündemine getiren CHP Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun yerli ve milli silahların yapımında görev alan çip uzmanı mühendislerin özellikle ASML adlı bir şirkete transfer olduğunu söylemişti. Hollanda merkezli şirket sektörün lider firmaları arasında gösteriliyor. Hollanda'dan sonra en çok ABD, Almanya ve İngiltere tercih edilmiş.
Ankete katılanların yüzde 60'ı 26-35 yaş arasında, yüzde 5'i ise 41 yaşın üzerinde. Ayrılanların çoğunun genç olduğu görülüyor.
Ayrıca yurt dışına giden mühendislerin yüzde 46'sı bekar, yüzde 54'ü ise evli.
Peki mühendisler neden bu kurumlardan ayrılıp yurt dışına gidiyor?
Anketin en önemli sorusu çalıştığı kurumdan ayrılma sebebinin ne olduğu. Her dört katılımcıdan biri kariyer, yükselme ve mesleki gelişim olanaklarının sınırlı olması sebebiyle ayrıldığını belirtmiş. Fırsat eşitliğinin olmaması, maaş ve sosyal hakların yetersizliği, ayrımcılık, baskı ve adaletsiz uygulamalar da öne çıkan ayrılma sebeplerinden. Yıllık izin hakkını kullanamamak ve yoğun iş temposu nedeniyle iş ve özel yaşam dengesini kuramamak da ayrılma sebepleri arasında gösteriliyor.
Öne çıkan neden yurt dışında çalışanlara değer verilmesi.
Anket sonuçlarına göre daha yüksek maaş ve sosyal haklar nedeniyle yurtdışına giden mühendislerin oranı yalnızca yüzde 6. En çok yurtdışında yaşama deneyimi edinme, mesleki kariyer olanakları ve çalışanlara değer verildiği için bu karar alınıyor.
Türkiye dönmek için nelerin değişmesini bekliyorlar?
Türkiye'deki politik durumun normalleşmesi, insanların politik düşüncelerine, yaşam tarzına ve inancına göre değerlendirilmemesi yurtdışına giden mühendislerin dönmek için beklentileri arasında öne çıkıyor. Yurtdışına gitme sebepleri arasında ülkedeki politik durum ya da yaşam tarzına göre değerlendirme maddeleri yer almıyor. Ancak dönmek için beklentiler arasında ilk sırada ülkedeki politik durumun iyileşmesi yer alıyor. Gitme sebepleriyle dönmek için beklentileri arasındaki fark ya anket soruları arasında bu seçeneğin verilmediğini ya da ankete katılanların sorulara açıklıkla yanıt vermediğine işaret ediyor.
Diğer beklentilerden bazıları da şu şekilde