ABD'nin New York kentinde bir dokuma fabrikası... Çok ağır çalışma koşulları, çok uzun iş günleri ve buna karşın çok düşük ücretler. Koşulların her geçen gün daha da dayanılmaz hale gelmesi, kadın işçilerin artık tahammül sınırını zorlamaya başladı. Greve çıkma kararı alan kadınlar, taleplerini de açıkladılar: “Daha iyi koşullarda çalışmak, 10 saatlik iş günü, eşit işe, eşit ücret...”
Takvimler 8 Mart 1857’yi gösteriyordu...
8 Mart 1857’de New York’ta tekstil işçisi kadınlar, 16 saatlik çalışma saatleri, düşük ücret ve insanlık dışı çalışma koşulları sebebiyle greve çıktı.Bu grev, ABD’deki işçi mücadelesinin önemli eylemlerinden biri oldu. Kadınların ayaklanmasıyla büyük bir işçi dayanışması doğdu.
8 Mart tarihçelerinde, karşımıza çıkan pek çok kaynakta 1857 yılında meydana gelen bir yangında, greve çıkan kadınların fabrikaya kilitlenmesi nedeniyle hayatını kaybetmesinden söz edilir.ekşi sözlük'ten bir yorum
8 Mart'ın tarihçede hikâyesini dilimizde belki de en açık şekilde izah eden kaynak, Selgin Zırhlı Kaplan'ın Petrol-iş Kadın Dergisi'nde yayımlanan makalesi. Kulak verelim... Amerikan yangın tarihi incelenirse, sanayi üretiminin başlangıcından itibaren çok sayıda fabrika yangınına rastlanıyor.Bu yangınlar içerisinde, tarihçede anlatıldığı gibi, bir grev ve kapıların kilitli olmasıyla örtüşen tek yangın 1911 yılında Triangle Gömlek Fabrikası'nda çıkıyor...
Görsel: Petrol-İş Kadın Dergisi Yirminci yüzyılın başında, giyim endüstrisi New York'un en çok işçi istihdam eden sektörüydü. 1908 ekonomik krizinden sonra ücretler epey düşmüş, kullanılan iğne-iplik, elektrik ve oturulan sandalyelerin ücreti işçilerden kesilmeye başlamıştı. 65 saate varan haftalık çalışma süreleri bazen 75 saate çıkıyordu, haftalık ortalama ücret ise 5 Dolar'dı.Triangle fabrikasının sahipleri Harris ve Blanck, sendika karşıtı tutumlarıyla tanınıyordu.1909 sonbaharında 150 sendikalının işine son verilmişti.22 Kasım 1909'da, İLGWU'ya bağlı Local 25 Sendikası, genel grev çağrısı yapar.20 binin ayaklanması...
25 Kasım 1909'da yaklaşık 40 bin işçiyi istihdam eden, New York ve civarı, Philadelphia ve Baltimore'dan 600 gömlek fabrikasında çalışan, yüzde 80'i kadın, 20 bin gömlek işçisi greve çıkar. Temel talepleri, alt işveren (o dönemdeki taşeronluk) uygulamasına son verilmesi; 52 saatlik çalışma haftası; günlük ücretsiz fazla mesainin 2 saati aşmaması; ücretlerde yapılan malzeme ve elektrik bedeli kesintilerine son verilmesiydi.ABD tarihi belgelerinde "en büyük kadın grevi" olarak adlandırılan grev, Şubat 1910'da sona erer. Çoğu talepleri kabul edilir.Sadece bir şirket sözleşme imzalamayı reddeder: Triangle Gömlek Firması...Grev hikâyesiyle yangın hikâyesi işte burada birleşiyor...
Takvimler 1911’in 25 Mart’ını göstermektedir. Asch binasının son üç katında faaliyet gösteren Triangle Gömlek Firması’nda sönmemiş bir sigara izmaritinden kaynaklandığı tahmin edilen yangın, sekizinci katta başlar.Kağıt ve kumaş artıklarıyla dolu olan atölyede yangın hızla yayılır ve önce dokuzuncu katı sonra onuncu katı sarar. Ne olup bittiğini anlayamadan kaçışmalar başlar, asansörlere, yangın merdivenlerine koşulur. Ancak sadece bir asansör çalışır haldedir ve yangın merdivenlerine açılan kapılar kilitlidir. Zaman alevlerden yanadır...Hayatını kaybeden 146 kişiden 129’u kadın, bunların 48’i sendika üyesiydi.
Yangında bu kadar çok kayıp verilmesi fabrika sahiplerinin iş çıkışı hırsızlığa karşı çantaları daha kolay kontrol edebilmeleri için asansör sayısını bire indirmelerine, izinsiz dışarı çıkmalarını önlemek için yangın merdivenlerine açılan kapıları kilitlemelerine bağlanıyor.5 Nisan’da 80.000 bin kişilik bir cenaze yürüyüşü düzenlendi. Kadın Sendikalar Birliği ve Local 25 Sendikası matem yürüyüşünü protestoyla birleştirdi.
Yüzbinlerce işçi o gün iş bırakarak protesto yürüyüşüne katıldı.8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü olarak anılmasını Clara Zetkin önerdi.
1910 yılında II. Enternasyonal, Danimarka’nın Kopenhag kentinde toplandı. Almanya Sosyal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin, 8 Mart'ın "Internationaler Frauentag" (International Women's Day - Dünya Kadınlar Günü) olarak anılması önerisini getirdi ve öneri oy birliğiyle kabul edildi.Dünya Kadınlar Günü ilk kez 19 Mart 1911’de anıldı...
Dünya Kadınlar Günü ilk kez 19 Mart 1911’de Avusturya, Danimarka, Almanya ve İsviçre’de anıldı.Gösterilere yüz binlerce kadın katıldı, oy verme, seçme seçilme, meslek edinme ve mesleki eğitim görme hakkı istedi.1917'de Rus emekçi kadınlar "Ekmek ve gül istiyoruz" sloganlarıyla sokaklara çıktı.
Rusya'daki kadın eylemlerinin başlangıcı, Jülyen takvimine göre 23 Şubat'tı. Dünya genelinde daha yaygın biçimde kullanılan Miladi takvimde bu tarih 8 Mart'a denk geliyordu.8 Mart’ı 8 Mart yapan günlerden biri olarak kabul edilir.3. Uluslararası Kadınlar Konferansı
İlk yıllarda belli bir tarih saptanmamıştı fakat her zaman ilkbaharda anılıyordu. Tarihin 8 Mart olarak saptanışı 1921'de Moskova'da düzenlenen 3. Uluslararası Kadınlar Konferansı'nda gerçekleşti.Birinci ve İkinci Dünya Savaşı yılları arasında bazı ülkelerde 8 Mart anmaları yasaklandı.
60'lı yılların sonunda ABD'de de anılmaya başlandı ve daha güçlü bir şekilde gündeme geldi.
BM tam 66 yıl sonra 8 Mart'ı 'Dünya Kadınlar Günü' olarak kabul etti.
BM 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Mart'ın "Dünya Kadınlar Günü" olarak anılmasını kabul etti.Osmanlı'da 8 Mart
8 Mart’ı ilk kez 1921’de komünist kadınlar tarafından Ankara’da bir bağ evinde düzenlenen toplantıda anıldı.Ancak 8 Mart’ın tekrar anılması için 54 yıl geçmesi gerekti...
1975’te Ankara ve İstanbul’da İlerici Kadınlar Derneği'nin girişimiyle 8 Mart ilk kez kamuya açık olarak 400-500 kadının katılımıyla kutlandı.12 Eylül, 8 Mart'ı sevmedi...
Ne var ki 12 Eylül askeri darbesi ile birlikte ülkedeki tüm toplumsal muhalefet olduğu gibi kadın örgütlenmeleri de yasaklandı. Dört yıl süreyle kitlesel bir anma yapılamadı.90’lı yıllardan itibaren ise 8 Mart’lara katılımlar daha kitlesel oldu.
‘80’li yılların ortasından itibaren evlerde toplanmaya başlayan ve taleplerini sokağa da taşıyan kadınlar çeşitli kampanyalar etrafında örgütlendiler. ‘90’lı yıllardan itibaren ise 8 Mart’lar daha geniş katılımlarla anılmaya başlandı.2016 yılında 8 Mart yasakları...
2016 yılında Kadıköy rıhtımda bir kadın gözaltına alınırken... 8 Mart’ın hafta içine denk gelmesi dolayısıyla 6 Mart’ta Kadıköy'de gerçekleştirilmek istenen mitinge valilik ‘güvenlik’ gerekçesiyle' izin vermedi. Bazı kadınlar gözaltına alınırken, polis tepki gösteren kadınlara “Siz gidin, erkekleriniz gelsin” dedi. Ankara Emniyet Müdürlüğü, 8 Mart etkinliklerinin gerçekleştirilmesini yasakladı. Ankara Emniyet Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada, "Başta Kızılay Bölgesi olmak üzere Atatürk Bulvarı, Akay Kavşağı, Tunalı Caddesi, Kuğulu Park, Sakarya Caddesi, Ziya Gökalp Caddesi, Kolej Meydanı ile açılan tüm cadde ve sokaklarda gerekli emniyet tedbirleri alınacaktır" denildi.Aslında hükümet erkanının programında 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'ne ilişkin pek çok organizasyon vardı. Ancak görünen o ki, 2016'da kadınlar günü anılacak ise onu da devlet yapar anlayışı hakim oldu.Yine de 8 Mart "Feminist Gece Yürüyüşü" için İstanbul, Taksim'de on binlerce kadın İstiklal Caddesi'ni doldurdu.
8 Mart Dünya Kadınlar Günü Gece Yürüyüşünde Kadınlardan 37 Pankart -2017'de İstanbul ve İzmir’de 8 Mart mitinglerine gelen yasak, tepkiler üzerine kaldırıldı.
Geçtiğimiz yıl binlerce kadın, 8 Mart için sokağa çıktı
Dolapta Zıkkımın Kökü, Sokakta İsyan Vardı! 8 Mart Yurdun Dört Bir Yanında Bu Afişlerle Kutlandı! -Peki 'Dünya Emekçi Kadınlar Günü' mü, yoksa 'Dünya Kadınlar Günü' mü?
Ve evet, her 8 Mart'ta yaşanan o tartışmaya geldi sıra. Bu konuya ilişkin şöyle demiş Yaprak Zihnioğlu: "Kadınların büyük çoğunluğu mülksüz, yoksul ve emekçidir. Kadınları "emekçi ve emekçi olmayanlar" olarak sınıflamak, her şeyden önce, ücretli bir işte çalışmayan ev kadınlarının evde çocuk, koca, yaşlı bakımı için harcadıkları ücretsiz emeği yok saymak anlamına geliyor. Ev kadınları emekçi değil mi? Kadın hareketi, kadınların boğaz tokluğuna çalışması/çalıştırılması olan ev işinin ve görünmeyen emeğin görünür hale gelmesi için mücadele etmeli."Finali sevdiğimiz bir slogan ile yapalım, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nüz kutlu olsun...
Kaynaklar: Petrol-İş Kadın Dergisi, BBC Türkçe, Vikipedi, Dünya Kadınlar Günü, Gelecek Dergisi'nin Mart '06 'Kadın Dosyası'BU İÇERİĞE EMOJİYLE TEPKİ VER!YORUMLAR İÇİN TIKLAYINIZ
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER İÇERİKLER
Başlıklar
2016AlmanyaAmerika Birleşik DevletleriAnkaraAvusturyaBirleşmiş MilletlerİstanbulİsviçreİzmirPolisRusyaSakaryaTürk Kızılayıçalışma saatlerikadınlarSıla Gençoğlu ve Ahmet Kural Davası: Duruşma 22 Nisan'a Ertelendi
63007 Mart, 11:37ONEDİO GÜNDEM'İ TAKİP ETFacebook Sayfasını BeğenTwitter'da Takip EtOğlunu İstismardan Tutuklanan Çocuk Koruma Derneği Başkanı Serbest: 'Adalet Yerini Buldu, Şükürler Olsun'
0007 Mart, 13:08Ölüm Saçtı: İki Oğlu Dahil Beş Kişiyi Öldüren Şinasi Gürkan Yakalandı
31207 Mart, 11:0670 Milyon TL Hazine'ye mi Gidecek? Yılbaşı Özel Çekilişinin Talihlisi Hâlâ Ortaya Çıkmadı
15007 Mart, 11:46Meşhur Çiğ Köfteci Ali Usta'nın 7 Yıl Önce Kaydedildiği İddia Edilen Görüntüleri
0207 Mart, 14:20120 Kilometre Hızla Giden Tesla'nın İçinde Uyuyan Şoför
3007 Mart, 15:57ABD'nin İlk Kadın Savaş Pilotu Olan Senatör Martha McSally, Ordudayken Tecavüze Uğradığını Açıkladı
0007 Mart, 13:53Yurttan 8 Mart Manzaraları: Bir Grup Erkek 'Topuklu Ayakkabı Giyerek' Kadın Futbolcularla Maç Yaptı
0007 Mart, 15:52Tekerlekli Sandalyesiyle TIR'a Tutunarak Araç Yolunda Giden Çılgın!
0007 Mart, 14:35Apple'ın CEO'su Tim Cook'a 'Tim Apple' Diye Seslenen Donald Trump
0107 Mart, 15:48Biz Survivor'la Yatıp Şeyma Subaşı'nın Aşk Hayatıyla Kalkarken Teknoloji Dünyasında Neler Oldu?
921006 Mart, 14:05Bir Hafta Boyunca Yaptıkları Paylaşımlarla Duygularımıza Tercüman Olan 19 Kişi
2.1b504 Mart, 12:49Ciddiyeti, Gerçek Hayattaki Karşılıkları, Toplumsal Mesajları İle Çoğunuzun Bilmediği Bir Roman: Rıfat Ilgaz'dan Hababam Sınıfı
669206 Mart, 11:21Mucize Yine Gerçekleşti! Sekiz Yıldır Her Bahar Buluşan Adem Amca ile Yaren Leyleğin İçinizi Isıtacak Hikâyesi
1.4b1204 Mart, 10:57Sosyal Medya Belediye Başkanını Seçiyor! 31 Mart Belediye Seçimleriyle İlgili En Geniş Katılımlı Anket
1.6b1304 Mart, 13:40Performansınızı Arttırın! Apex Legends FPS Arttırma Rehberi ile Daha Akıcı ve Kaliteli Bir Oyun Deneyimi
0007 Mart, 11:38Instagram'daki ve Gerçek Hayattaki Hallerini Gördüğünüzde Ağzınızı Bir Karış Açık Bırakacak 20 Görsel Karşılaştırması
3938504 Mart, 13:53Bu LGS Özel Testini Çöz Hangi Liseyi Kazandığını Söyleyelim!
0107 Mart, 15:49Taliplerini Bekliyor! Kızıyla Evlenip Onu Mutlu Edecek Bir Erkeğe 240 Bin Sterlin Ödemeyi Teklif Eden Baba
3.1b3505 Mart, 16:57Acun Ilıcalı'dan Boşandıktan Sonra Daha Düşük Bütçeli Kıyafetler Tercih Eden Şeyma Subaşı'nın Değişen Stili
6511205 Mart, 16:527 Mart Perşembe Oyna Kazan Yarışması İpucu ve Kopya Geldi! Sherlock Holmes Başrol Oyuncusu Hakkında Ne Biliyorsun?
6607 Mart, 12:38Ömür Törpüsü Mübarekler! Hayatınızın Sonuna Kadar Katlanmak Zorunda Olmadığınız 13 İnsan Özelliği
489305 Mart, 13:53Onlar Olmadan Bir Yanımız Hep Eksik! Her Zaman Olduğu Gibi Bu 8 Mart'ta da Katledilen Kadınları Unutmayalım!
12207 Mart, 15:26İş Değil Köle İlanı! Pasaportuna El Konulacak, Telefon Kullanmayacak Yabancı Uyruklu Bakıcı Arayan İlan Sahibi
1.1b505 Mart, 17:36Yakında Karıştıracağız! Son Zamanlarda Yaptırdıkları Estetikler ile Yüzleri Birbirine Benzemeye Başlayan 21 Ünlü Kadın
462803 Mart, 21:14Daha Fazlası >
7 Mart Perşembe Oyna Kazan Yarışması İpucu ve Kopya Geldi! Sherlock Holmes Başrol Oyuncusu Hakkında Ne Biliyorsun?
Yeni Zelanda Hakkında Bilmediğiniz 9 Şey
4 Mart Oyna Kazan 13:00 Yarışması İpucu ve Kopya: Cem Karaca Kitapları
3 Mart Oyna Kazan 21:30 Yarışması İpucu ve Kopya: Cengiz Ünder
O Bu İşi Biliyor! Bir An Önce İzlemeniz Gereken Birbirinden Eğlenceli Burak Aksak Filmleri
2 Mart Oyna Kazan 21:30 Yarışması İpucu ve Kopya: Kemal Sunal ve Şener Şen, Hababam Sınıfı
Bozkırın Tezenesi Neşet Ertaş'ın Birbirinden Etkileyici 15 Sözü
1 Mart Oyna Kazan 21:30 100 BİN TL Ödüllü Yarışması İpucu ve Kopya: Gelecek Heyecan Verici Hazır mısın?
Sponsorlu İçerikler
İş Hayatında Başarıya Ulaşmak İsteyenlerin Geleceğine Yön Verecek 12 Eğitim Programı
Şöyle Güzel Bir Kahve Makinası Veya Yeni Bir Ütü İstiyorsan Bu Kampanya Senin İçin Gelsin!
Hayatınızın En Özel Varlıklarını, En Özel Günleri 8 Mart’ta Kadınlar Günü Çiçekleriyle Mutlu Edin!
Baharın Müjdesi Yarı Yarıya Varan İndirim! Yeni Sezonun Seçili Ürünlerine Bahar İndirimiyle Ulaşın
Güncelleme Tarihi: 07 Mart 2019, 16:54