Galaksiler, yeni yıldız üretmeyi bıraktıkları zaman ölmüş sayılıyorlar. Bu ölü galaksiler yeni yıldız yaratacak gaza sahip değiller. Bu gaz olmadan da parlak mavi yıldızlar süpernovaya dönüşürken kızıl bir renk alıyorlar. Bu olay tüm galaksilerde gerçekleşse de, astronomlar, genç evrenin başlangıcında ölmek üzere olan bir galaksinin bu sürecin başlangıcını şu ana kadar net bir şekilde gözlemleyememişlerdi. Bu gözlem, galaksi evrimine önemli bir bakış olarak görülüyor.
Nature Astronomy üzerinde yayımlanan yeni bir makalede, uluslararası bir araştırmacı ekibi bizlere ID2299 galaksisini tanıtıyor. Bu uzay varlığı, Samanyolu'ndan 550 kat daha hızlı bir şekilde yıldız oluşturuyor. Ancak bu galaksi, daha önce karşılaşılmamış bir hızla da gaz kaybediyor. Her yıl, galaksiler arası uzaya 10.000 Güneş'in dengi yıldız gönderiyor.
Bu kayıp, galaksideki tüm soğuk gazın yüzde 46'sının kaybolması anlamına geliyor. Bu durum ve yoğun yıldız oluşumu ile beraber galaksi, sadece birkaç on milyon yıl içerisinde gazının tamamını tüketmiş olacak. Bahsi geçen galaksinin bu olayı, Büyük Patlama'dan sadece 4,5 milyar yıl sonra yaşıyor olması da bu durumu daha da etkileyici hale getiriyor.
Birleşik Krallık'taki Durham Üniversitesi ve Fransa'daki Saclay Nükleer Araştırma Merkezi'nden (CEA-Saclay) başyazar Dr. Annagrazia Puglisi'nin bir açıklamada söylediğine göre bu, uzak Evren'deki tipik bir büyük yıldız oluşturan galaksinin muazzam soğuk gaz tahliyesi sebebiyle 'ölmek' üzere olduğuna dair ilk gözlemimiz.
Ekip, bu etkileyici olayın sebebinin bir başka galaksi ile çarpışma olduğunu düşünüyor. Galaksi birleşimleri, yeni gaz ve yoğun yıldız oluşumu için şartları sağladıkları için genellikle galaksilere yeni bir yaşam katıyor. Bu yeni keşif, kompleks kütle çekimi dansının son galaksiden gazın serbest kalmasına sebep olarak ölümcül de olabileceğini öneriyor.
Bu önemli gözlemler, şu anda Dünya'daki en büyük radyo teleskopu olan Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Düzeni (ALMA) kullanılarak gerçekleştirildi ancak daha fazla gözlemin yapılması gerekiyor. Ekip, bir kez daha ALMA'yı kullanarak bu galaksiyi ve gaz izini daha detaylı olarak incelemeyi amaçlıyor. Ayrıca ekip, 2025 yılında çalışmaya başlaması beklenen Extremely Large Telescope (Aşırı Büyük Teleskop) gibi yeni nesil araçlarla da ID2299'u görünür ışıkta gözlemlemeyi ümit ediyor.
