Kendimizi ve sevdiklerimizi gözetmek için evde kalmaya çaba gösterdiğimiz bu günlerde, oyalanmak için elimizden dijital ekranları düşürmediğimiz bir hakiki. Kimimiz sosyal medya üzerinden saatlerce hikayelere bakıyoruz, kimimiz ise tabletten sezon sezon dizi izliyoruz. Dahası uyuma ve uyanma saatlerimizin birbirine karışmasıyla beraber telefon, tablet ve bilgisayar karşısında geçirilen saatler de uzuyor. Bu noktada hayatımızda manâlı yeri olan dijital ekranların, göz sağlığımız üzerindeki etkilerini konuşmak ve gerekli önlemleri olmak epeyce önemlidir.

İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Başak Bostancı, açıkladı.

Bu belirtilerle başlıyor

"Dijital Ekrana Alt Göz Yorgunluğu" sendromu; bilgisayar, telefon ve tablet kullanımı sırasında ya da ardındaki ortaya meydana çıkan bir dizi, göz ve görme ile ilgili problemi içermektedir. Bu durumun belirtileri, fazla çeşitli olmakla birlikte en sık görülenleri; gözlerde bulanıklık, takâtsizlik, sızı, yanma, batma, kuruma veya sulanma, kızarıklık, odaklama zorluğu, çift görme, yazı karakterlerinin ya da grafiklerin etrafında ışık hareleri bakmak ve ışık hassasiyeti olarak sayılabilir.

Göz sağlığınızı önemli şekilde etkileyebilir

Bu problemler çoğu kişide; bilgisayar veya ekran kullanımına ara verilmesi ile hafiflerken, özellikle altta yatan kuruluk, alerji gibi problemleri olan hastalarda mevcut hastalığın bulgularının artmasına yol açarak hayat kalitesini ve göz sağlığını bozabilmektedir. Bütün bu belirtilerin görülme sıklığı ve şiddeti; kişinin göz numarası, genel sağlık durumu ve alışkanlıklarından etkilenebileceği gibi, odanın ışıklandırılması ve nemi gibi böylece fazla çevresel etken de semptomların şiddetinin belirlenmesinde rol oynar.

Gözlerimizi dijital ekranların zararlarından nasıl koruruz?

Dijital göz yorgunluğu sendromu ile baş ederken ilk yapılması gereken sebeplerin ortadan kaldırılması olacaktır.

* Ekran karşı geçirilen vakit, semptomların ciddiyetinde önemli rol oynar. Yapılan çalışmalarda ekran aleyhinde 4-6 saatten fazla süre harcayan kişilerde bu şikayetlerin daha önemli ve sık ortaya çıktığı saptanmıştır. * Göz numaralarının doğru tespit edilmesi, özellikle 40 yaş sonrası yakın görmenin bozulması ile beraber ortaya çıkan yakın gözlüğü ihtiyacının giderilmesi, dijital ekran karşı yaşanabilecek öyle fazla sorunun çözümü olabilmektedir. Ekran aleyhinde 6 saatten uzun vakit geçiren kişilerin, gözlüklerine özel filtrelerin ve yansıma önleyici kaplamaların uygulanması önerilebilir. * Normalde dakikada 12-16 kere göz kırpan insan, ekran karşısına geçtiğinde maksimum 6-8 kere arasında göz kırpar. Bu da, gözlerde buharlaşmaya alt göz kuruluğunu arttırır. Ekran filtrelerinin kullanımı; ayrıca göz kırpma sayısındaki azalmayı engeller keza de yansıma ve kamaşmayı azaltır. * Göz kuruluğu olan ve halihazırda yapay göz yaşı damlaları kullanan kişilerin; ilaçlarına devam etmeleri, şikayetleri artarsa göz doktorları ile iletişime geçmeleri önemlidir. Ekran karşısında uzun vakit kalan kontakt lens kullanıcılarının ise yanma ve kızarıklık gibi şikayetlerinin, dijital göz yorgunluğu sendromuna mı yoksa lens kullanımı ile ilgili ayrı bir probleme mi ast olduğunun değerlendirilmesinin ise mutlaka göz doktoru kadar yapılması gerekmektedir. * Tüm bu önlemleri alırken çevresel faktörleri de es geçmemek gerekir. Aydınlık ışıklar, ekrandan göze uç yansıyan güneş ışığı ve tepe floresan lambaları genelde kamaşmaya yol açarak gözlerde hastalık yapar. Çok parlak ya da çok karanlık odada ekrana bakan kişilerde, göz yorgunluğuna daha sık rastlandığı bilimsel çalışmalar ile ortaya konmuştur. * Ekran parlaklığı ortam aydınlatması ile benzer olmalı ve kontrast ise olası olduğunca arttırılarak, ortaya çıkabilecek göz yorgunluğu en üye indirilmeye çalışılmalıdır. Bilgisayarların gözlerden neredeyse 90 cm uzaklıkta olması, ekranın orta noktasının göz seviyesinin yaklaşık 15 cm aşağı olması kurumayı önlemeye muavin olabilir. Gözlere çok yakın tutulan tablet veya cep telefonlarının akomodasyon denen yakın görme çabasını arttırarak gözlerde yorulma, şakak ve baş ağrısı gibi şikayetlere yol açabileceği unutulmamalıdır. * Bunlara ek olarak; ekran üzerindeki leke ve toz, gözlerde kamaşmayı arttırır. Her türlü dijital ekranın ve kullanılan gözlük camlarının temiz tutulması da şikayetlerin en üye inmesinde önem taşır. * Tüm bunların yanı sıra şahısların; gün içinde yerinde miktarda sıvı almaları, beslenmelerinde esansiyel yağ asitlerinin, ve vitaminlerin dengelenmiş bir şekilde idamesi, uyku düzeninin korunması önemlidir. Ortam ısıtmasının yerinde ayarlanması, klima ile havalandırılan evlerde gözlerin kurumasının engellenmesi için ortam nemlendiricilerinin kullanılması da alınabilecek önlemler aralarında yer alır.

Ilk Önce da söylediğimiz gibi dijital ekranların, hayatımızda manâlı bir rolü olduğu hakiki. Fakat tablet ve telefonlarla geçireceğimiz zamanı, göz sağlığımızı korumayı unutmadan belirlemek yaşam kalitemizi arttıracak gibi görünmektedir.