Yüz tanınma sistemlerinin en masumunu akıllı telefonunuzun kilidini başlamak için kullanıyoruz. Fakat dünya genelinde devletler daha fazla emniyet amaçlı kullanıyor. Hâlihazırda küresel nüfus bu sistem bir uçtan bir uca takip ediliyor.
Son 10 yılda, yüz tanınma teknolojisinin gözetimde kullanımı dünya çapında giderek daha yaygın hâle geldi. İnsan yüzlerinin resimlerini tanımlamak için inceleme eden bilgisayar programları suçluları tercih etmek için kullanılıyor. Öyle oysa saniyeler içinde kaybolan çocuklar bile bulunabiliyor.
SurfShark kadar 194 ülkede yapılan araştırmaya tarafından 98 ülke yüz tanınma sistemlerini kullanıyor. 12 ülke zorunlu onayları verdi oysa şimdilik etkin hâle getirmedi. Üç ülke ise sistemin kullanımını yasakladı. 13 ülke şimdilik bu teknolojik kapasiteye ulaşamadı. 68 ülkede ise sistemin kullanıldığına dair bir delil bulunamadı.
Toplamda günümüzde yüz tanıma teknolojisinin verilerle suçluya varmak nedeniyle kullanıldığı ya da onayladığı 109 ülke var. Lakin ne pahasına olursa olsun bu teknolojinin dünyaya yayılması, bu tür yaygın gözetimin gizliliği üzerindeki etkileri hakkında kayda değer soruları da beraberinde getiriyor.
Yüz tanınma teknolojisinin kamusal kullanımı bugüne değin sadece bir ülke tarafından yasa dışı bildiri edilmiş olsa da (Belçika 2019'da bir havaalanında yüz tanınma teknolojisini kullanan bir federal yasaya tutarsız buldu) çoğu milli hükûmet vatandaşlarını kitlesel olarak bu sistem doğru peşine düşüp takip ediyor. Bu da etik ve yasallık tartışmalarına sebep oluyor.
AVRUPA'NIN YÜZDE 80'İ 'YÜZ TANIMA'YA KARŞI
Yüz tanınma teknolojisi Avrupa'daki 32 ülkede başvuru formu için onaylandı. Fakat bu büyük bir tepki ile karşılandı. Fransa ve İsveç yakın zamanda okullarda yüz tanınma kullanımını yasakladı. Avrupalıların \%80'i yüz verilerini yetkililerle paylaşmaya coşkulu yok. Bu negatif düşünceye rağmen, bugüne dek hâlâ 26 Avrupa ülkesinde kullanılmakta. Türkiye ise askerî amaçlarla hudut güvenliği için suni akıl ile yüz tanıma sistemleri üstünde çalışıyor ve sistemi kullanıyor. Rusya, karantina altındaki potansiyel Covid-19 taşıyıcılarının ihlallerini kontrol etmek için bu teknolojiye başvuruyor. Yalnızca Moskova'da 100 binden fazla yüz tanıma özelliğinin etkin olduğu biliniyor. Afrika ülkelerinin ise sadece yüzde 20'si bu teknolojiye sahip.
KASIRGADA KAYBOLANLARI ARIYORLAR
Kuzey Amerika'daki ülkelerin yarısı şu anda yüz tanıma gözetimi kullanıyor. Bahamalar, kısa vakit önce Dorian Kasırgası ardından kayıp kişileri seslenmek için yüz tanıma teknolojisini kullandı. Bu teknoloji, ABD'de de 24 havaalanında kullanılıyor ya da kullanılmak için onaylama almış. ABD İç Güvenlik Bakanlığı, 2023 yılına değin bütün hava yolcularının \%97'sinde yüz tanıma taraması yapmayı hedefliyor. Güney Amerika'da ise ülkelerinin \%92'si bu teknolojiden yararlanıyor. Brezilya, bu sayede Interpol'ün Güney Amerika'da en çok aradığı ikinci kişiyi tutuklamayı başardı.
KUMARBAZLARI BULACAKLAR
Çin'de her 12 vatandaş için bir CCTV kamera var. 16 ülkeye yüz tanıma teknolojisi satan Çin, 2023'e kadar pazarın yüzde 45'ine hâkim olmayı hedefliyor. Japonya ise kumarhanelerdeki kumar bağımlılarını saptamak için bu teknoloji üstünde çalışıyor. Keza Çin, Güney Kore, Tayvan ve Singapur, koronavirüsle mücadelede de bu teknolojiden yararlanıyor. Orta Doğu ve Orta Asya'daki ülkelerin yüzde 76'sı da bu teknolojiyi kullanıyor. BAE, yüz tanıyan 50 "zeki gözlük" satın aldı. Kazakistan da de benzer gözlüklerden talep etti.
Ülkeler, yüz tanıma teknolojisini nasıl kullanıyor?
Kullanımda 98
Onaylandı fakat uygulanmadı 12
Teknolojisi yok 13
İspatlanamadı 68
Yasaklı 3
Türkiye Gazetesi
