Yüz tanınma sistemlerinin en masumunu zeki telefonunuzun kilidini açtırmak için kullanıyoruz. Ama dünya genelinde devletler daha çok emniyet amaçlı kullanıyor. Hâlihazırda küresel nüfus bu sistem sayesinde peşine düşüp takip ediliyor.
Son 10 yılda, yüz tanıma teknolojisinin gözetimde kullanımı dünya çapında gitgide artarak daha yaygın hâle geldi. İnsan yüzlerinin resimlerini tanımlamak için çözümleme eden bilgisayar programları suçluları yeğlemek için kullanılıyor. O Kadar ama saniyeler içinde kaybolan çocuklar bile bulunabiliyor.
SurfShark göre 194 ülkede yapılan araştırmaya kadar 98 ülke yüz tanınma sistemlerini kullanıyor. 12 ülke gerekli onayları verdi ama şimdilik etkin hâle getirmedi. Üç ülke ise sistemin kullanımını yasakladı. 13 ülke şimdilik bu teknolojik kapasiteye ulaşamadı. 68 ülkede ise sistemin kullanıldığına dair bir delil bulunamadı.
Toplamda günümüzde yüz tanınma teknolojisinin verilerle suçluya ulaşma amacıyla kullanıldığı veya onayladığı 109 ülke var. Lakin ne pahasına olursa olsun bu teknolojinin dünyaya yayılması, bu nesil yaygın gözetimin gizliliği üzerindeki etkileri hakkında kayda değer soruları da beraberinde getiriyor.
Yüz tanınma teknolojisinin kamusal kullanımı bugüne kadar yalnızca bir ülke göre yasa dışı duyuru edilmiş olsa da (Belçika 2019'da bir havaalanında yüz tanıma teknolojisini kullanan bir federal yasaya tutarsız buldu) birçok ulusal hükûmet vatandaşlarını kitlesel olarak bu sistem baştan sona peşine düşüp takip ediyor. Bu da etik ve meşruluk tartışmalarına sebep oluyor.
AVRUPA'NIN YÜZDE 80'İ 'YÜZ TANIMA'YA KARŞI
Yüz tanınma teknolojisi Avrupa'daki 32 ülkede tatbik için onaylandı. Ama bu büyük bir tepki ile karşılandı. Fransa ve İsveç yakın zamanda okullarda yüz tanıma kullanımını yasakladı. Avrupalıların \%80'i yüz verilerini yetkililerle paylaşmaya coşkulu yok. Bu negatif düşünceye karşın, bugüne dek hâlâ 26 Avrupa ülkesinde kullanılmakta. Türkiye ise askerî amaçlarla sınır güvenliği için suni zekâ ile yüz tanınma sistemleri üzerinde çalışıyor ve sistemi kullanıyor. Rusya, karantina altındaki potansiyel Covid-19 taşıyıcılarının ihlallerini denetlemek için bu teknolojiye başvuruyor. Yalnızca Moskova'da 100 binden pozitif yüz tanınma özelliğinin etkili olduğu biliniyor. Afrika ülkelerinin ise sadece yüzde 20'si bu teknolojiye sahip.
KASIRGADA KAYBOLANLARI ARIYORLAR
Kuzey Amerika'daki ülkelerin yarısı şu anda yüz tanıma gözetimi kullanıyor. Bahamalar, kısa zaman önce Dorian Kasırgası ardından kayıp kişileri seslenmek için yüz tanınma teknolojisini kullandı. Bu teknoloji, ABD'de de 24 havaalanında kullanılıyor veya kullanılmak için tasdik almış. ABD İç Güvenlik Bakanlığı, 2023 yılına kadar bütün hava yolcularının \%97'sinde yüz tanınma taraması yapmayı hedefliyor. Güney Amerika'da ise ülkelerinin \%92'si bu teknolojiden yararlanıyor. Brezilya, bu sayede Interpol'ün Güney Amerika'da en çok aradığı ikinci kişiyi tutuklamayı başardı.
KUMARBAZLARI BULACAKLAR
Çin'de her 12 vatandaş için bir CCTV kamera var. 16 ülkeye yüz tanıma teknolojisi satan Çin, 2023'e dek pazarın yüzde 45'ine hâkim olmayı hedefliyor. Japonya ise kumarhanelerdeki kumar bağımlılarını tespit etmek için bu teknoloji üzerinde çalışıyor. Keza Çin, Güney Kore, Tayvan ve Singapur, koronavirüsle mücadelede de bu teknolojiden yararlanıyor. Orta Doğu ve Orta Asya'daki ülkelerin yüzde 76'sı da bu teknolojiyi kullanıyor. BAE, yüz tanıyan 50 "akıllı gözlük" satın aldı. Kazakistan da de aynı gözlüklerden talep etti.
Ülkeler, yüz tanıma teknolojisini nasıl kullanıyor?
Kullanımda 98
Onaylandı fakat uygulanmadı 12
Teknolojisi yok 13
İspatlanamadı 68
Yasaklı 3
Türkiye Gazetesi
