Yüz tanıma sistemlerinin en masumunu akıllı telefonunuzun kilidini başlatmak için kullanıyoruz. Ancak dünya genelinde devletler daha çok emniyet amaçlı kullanıyor. Hâlihazırda küresel nüfus bu sistem baştan sona peşine düşüp takip ediliyor.
Son 10 yılda, yüz tanıma teknolojisinin gözetimde kullanımı dünya çapında gitgide artarak daha yaygın hâle geldi. İnsan yüzlerinin resimlerini tanımlamak için inceleme eden bilgisayar programları suçluları tercih etmek için kullanılıyor. O Kadar ki saniyeler içinde kaybolan çocuklar bile bulunabiliyor.
SurfShark kadar 194 ülkede yapılan araştırmaya göre 98 ülke yüz tanınma sistemlerini kullanıyor. 12 ülke gerekli onayları verdi oysa şimdilik etkin hâle getirmedi. Üç ülke ise sistemin kullanımını yasakladı. 13 ülke şimdilik bu teknolojik kapasiteye ulaşamadı. 68 ülkede ise sistemin kullanıldığına dair bir delil bulunamadı.
Toplamda günümüzde yüz tanınma teknolojisinin verilerle suçluya ulaşma amacıyla kullanıldığı ya da onayladığı 109 ülke var. Lakin ne pahasına olursa olsun bu teknolojinin dünyaya yayılması, bu tür yaygın gözetimin gizliliği üzerindeki etkileri hakkında kayda değer soruları da beraberinde getiriyor.
Yüz tanıma teknolojisinin kamusal kullanımı bugüne dek sadece bir ülke tarafından yasa dışı duyuru edilmiş olsa da (Belçika 2019'da bir havaalanında yüz tanıma teknolojisini kullanan bir federal yasaya tutarsız buldu) birçok ulusal hükûmet vatandaşlarını kitlesel olarak bu sistem baştan sona takip ediyor. Bu da etik ve meşruluk tartışmalarına sebep oluyor.
AVRUPA'NIN YÜZDE 80'İ 'YÜZ TANIMA'YA KARŞI
Yüz tanıma teknolojisi Avrupa'daki 32 ülkede başvuru için onaylandı. Ancak bu büyük bir tepki ile karşılandı. Fransa ve İsveç yakın zamanda okullarda yüz tanıma kullanımını yasakladı. Avrupalıların \%80'i yüz verilerini yetkililerle paylaşmaya hevesli yok. Bu olumsuz düşünceye rağmen, bugüne dek hâlâ 26 Avrupa ülkesinde kullanılmakta. Türkiye ise askerî amaçlarla sınır güvenliği için suni akıl ile yüz tanınma sistemleri üstünde çalışıyor ve sistemi kullanıyor. Rusya, karantina altındaki potansiyel Covid-19 taşıyıcılarının ihlallerini denetlemek için bu teknolojiye başvuruyor. Sadece Moskova'da 100 binden artı yüz tanınma özelliğinin etkin olduğu biliniyor. Afrika ülkelerinin ise yalnızca yüzde 20'si bu teknolojiye sahip.
KASIRGADA KAYBOLANLARI ARIYORLAR
Kuzey Amerika'daki ülkelerin yarısı hemen yüz tanıma gözetimi kullanıyor. Bahamalar, kısa zaman önce Dorian Kasırgası ardından kayıp kişileri seslenmek için yüz tanıma teknolojisini kullandı. Bu teknoloji, ABD'de de 24 havaalanında kullanılıyor veya kullanılmak için tasdik almış. ABD İç Güvenlik Bakanlığı, 2023 yılına kadar tüm hava yolcularının \%97'sinde yüz tanınma taraması yapmayı hedefliyor. Güney Amerika'da ise ülkelerinin \%92'si bu teknolojiden yararlanıyor. Brezilya, bu sayede Interpol'ün Güney Amerika'da en fazla aradığı ikinci kişiyi tutuklamayı başardı.
KUMARBAZLARI BULACAKLAR
Çin'de her 12 yurttaş için bir CCTV kamera var. 16 ülkeye yüz tanınma teknolojisi satan Çin, 2023'e değin pazarın yüzde 45'ine hâkim olmayı hedefliyor. Japonya ise kumarhanelerdeki kumar bağımlılarını tespit etmek için bu teknoloji üstünde çalışıyor. Hem Çin, Güney Kore, Tayvan ve Singapur, koronavirüsle mücadelede de bu teknolojiden yararlanıyor. Orta Doğu ve Orta Asya'daki ülkelerin yüzde 76'sı da bu teknolojiyi kullanıyor. BAE, yüz tanıyan 50 "akıllı gözlük" satın aldı. Kazakistan da de aynı gözlüklerden talep etti.
Ülkeler, yüz tanınma teknolojisini nasıl kullanıyor?
Kullanımda 98
Onaylandı fakat uygulanmadı 12
Teknolojisi değil 13
İspatlanamadı 68
Yasaklı 3
Türkiye Gazetesi
