Yüz tanınma sistemlerinin en masumunu zeki telefonunuzun kilidini açtırmak için kullanıyoruz. Oysa dünya genelinde devletler daha çok emniyet amaçlı kullanıyor. Hâlihazırda küresel nüfus bu sistem sayesinde peşine düşüp takip ediliyor.
Son 10 yılda, yüz tanınma teknolojisinin gözetimde kullanımı dünya çapında artan bir şekilde daha yaygın hâle geldi. İnsan yüzlerinin resimlerini betimlemek için inceleme eden bilgisayar programları suçluları tercih etmek için kullanılıyor. Pek oysa saniyeler içinde kaybolan çocuklar bile bulunabiliyor.
SurfShark kadar 194 ülkede yapılan araştırmaya göre 98 ülke yüz tanıma sistemlerini kullanıyor. 12 ülke zorunlu onayları verdi oysa şimdilik faal hâle getirmedi. Üç ülke ise sistemin kullanımını yasakladı. 13 ülke şimdilik bu teknolojik kapasiteye ulaşamadı. 68 ülkede ise sistemin kullanıldığına dair bir delil bulunamadı.
Toplamda günümüzde yüz tanıma teknolojisinin verilerle suçluya varmak amacıyla kullanıldığı ya da onayladığı 109 ülke var. Ama ne pahasına olursa olsun bu teknolojinin dünyaya yayılması, bu cins yaygın gözetimin gizliliği üzerindeki etkileri hakkında önemli soruları da beraberinde getiriyor.
Yüz tanıma teknolojisinin kamusal kullanımı bugüne dek yalnızca bir ülke kadar yasa dışı ilan edilmiş olsa da (Belçika 2019'da bir havaalanında yüz tanınma teknolojisini kullanan bir federal yasaya aykırı buldu) çoğu milli hükûmet vatandaşlarını kitlesel olarak bu sistem doğruca takip ediyor. Bu da ahlak ve yasallık tartışmalarına sebep oluyor.
AVRUPA'NIN YÜZDE 80'İ 'YÜZ TANIMA'YA KARŞI
Yüz tanıma teknolojisi Avrupa'daki 32 ülkede tatbik için onaylandı. Fakat bu büyük bir tepki ile karşılandı. Fransa ve İsveç yakın zamanda okullarda yüz tanıma kullanımını yasakladı. Avrupalıların \%80'i yüz verilerini yetkililerle paylaşmaya coşkulu değil. Bu olumsuz düşünceye rağmen, bugüne dek hâlâ 26 Avrupa ülkesinde kullanılmakta. Türkiye ise askerî amaçlarla sınır güvenliği için suni akıl ile yüz tanıma sistemleri üzerinde çalışıyor ve sistemi kullanıyor. Rusya, karantina altındaki potansiyel Covid-19 taşıyıcılarının ihlallerini denetlemek için bu teknolojiye başvuruyor. Sadece Moskova'da 100 binden pozitif yüz tanıma özelliğinin etkin olduğu biliniyor. Afrika ülkelerinin ise sadece yüzde 20'si bu teknolojiye sahip.
KASIRGADA KAYBOLANLARI ARIYORLAR
Kuzey Amerika'daki ülkelerin yarısı acilen yüz tanıma gözetimi kullanıyor. Bahamalar, kısa süre önce Dorian Kasırgası sonrasında kayıp kişileri aramak için yüz tanınma teknolojisini kullandı. Bu teknoloji, ABD'de de 24 havaalanında kullanılıyor veya kullanılmak için onay almış. ABD İç Güvenlik Bakanlığı, 2023 yılına kadar bütün hava yolcularının \%97'sinde yüz tanınma taraması yapmayı hedefliyor. Güney Amerika'da ise ülkelerinin \%92'si bu teknolojiden yararlanıyor. Brezilya, bu sayede Interpol'ün Güney Amerika'da en fazla aradığı ikinci kişiyi tutuklamayı başardı.
KUMARBAZLARI BULACAKLAR
Çin'de her 12 vatandaş için bir CCTV kamera var. 16 ülkeye yüz tanınma teknolojisi satan Çin, 2023'e değin pazarın yüzde 45'ine hâkim olmayı hedefliyor. Japonya ise kumarhanelerdeki kumar bağımlılarını saptamak için bu teknoloji üstünde çalışıyor. Ayrıca Çin, Güney Kore, Tayvan ve Singapur, koronavirüsle mücadelede de bu teknolojiden yararlanıyor. Orta Doğu ve Orta Asya'daki ülkelerin yüzde 76'sı da bu teknolojiyi kullanıyor. BAE, yüz tanıyan 50 "zeki gözlük" satın aldı. Kazakistan da de benzer gözlüklerden istek etti.
Ülkeler, yüz tanıma teknolojisini nasıl kullanıyor?
Kullanımda 98
Onaylandı ama uygulanmadı 12
Teknolojisi değil 13
İspatlanamadı 68
Yasaklı 3
Türkiye Gazetesi
