Yüz tanıma sistemlerinin en masumunu zeki telefonunuzun kilidini başlatmak için kullanıyoruz. Ama dünya genelinde devletler daha çok güvenlik amaçlı kullanıyor. Hâlihazırda küresel nüfus bu sistem doğru takip ediliyor.
Son 10 yılda, yüz tanıma teknolojisinin gözetimde kullanımı dünya çapında gitgide artarak daha yaygın hâle geldi. İnsan yüzlerinin resimlerini tasvir etmek için çözümleme eden bilgisayar programları suçluları yeğlemek için kullanılıyor. Öyle oysa saniyeler içinde kaybolan çocuklar bile bulunabiliyor.
SurfShark göre 194 ülkede yapılan araştırmaya kadar 98 ülke yüz tanıma sistemlerini kullanıyor. 12 ülke zorunlu onayları verdi oysa şimdilik aktif hâle getirmedi. Üç ülke ise sistemin kullanımını yasakladı. 13 ülke şimdilik bu teknolojik kapasiteye ulaşamadı. 68 ülkede ise sistemin kullanıldığına dair bir delil bulunamadı.
Toplamda günümüzde yüz tanınma teknolojisinin verilerle suçluya ulaşma amacıyla kullanıldığı veya onayladığı 109 ülke var. Ama ne pahasına olursa olsun bu teknolojinin dünyaya yayılması, bu cins yaygın gözetimin gizliliği üzerindeki etkileri hakkında manâlı soruları da beraberinde getiriyor.
Yüz tanıma teknolojisinin kamusal kullanımı bugüne değin sadece bir ülke kadar yasa dışı bildiri edilmiş olsa da (Belçika 2019'da bir havaalanında yüz tanınma teknolojisini kullanan bir federal yasaya aykırı buldu) çoğu ulusal hükûmet vatandaşlarını kitlesel olarak bu sistem tamamen takip ediyor. Bu da etik ve yasallık tartışmalarına sebep oluyor.
AVRUPA'NIN YÜZDE 80'İ 'YÜZ TANIMA'YA KARŞI
Yüz tanıma teknolojisi Avrupa'daki 32 ülkede tatbik için onaylandı. Oysa bu büyük bir tepki ile karşılandı. Fransa ve İsveç yakın zamanda okullarda yüz tanınma kullanımını yasakladı. Avrupalıların \%80'i yüz verilerini yetkililerle paylaşmaya coşkulu değil. Bu negatif düşünceye karşın, bugüne değin hâlâ 26 Avrupa ülkesinde kullanılmakta. Türkiye ise askerî amaçlarla sınır güvenliği için yapay zekâ ile yüz tanınma sistemleri üzerinde çalışıyor ve sistemi kullanıyor. Rusya, karantina altındaki potansiyel Covid-19 taşıyıcılarının ihlallerini denetlemek için bu teknolojiye başvuruyor. Yalnızca Moskova'da 100 binden artı yüz tanıma özelliğinin etkili olduğu biliniyor. Afrika ülkelerinin ise yalnızca yüzde 20'si bu teknolojiye sahip.
KASIRGADA KAYBOLANLARI ARIYORLAR
Kuzey Amerika'daki ülkelerin yarısı acilen yüz tanıma gözetimi kullanıyor. Bahamalar, kısa zaman önce Dorian Kasırgası ardından kayıp kişileri seslenmek için yüz tanınma teknolojisini kullandı. Bu teknoloji, ABD'de de 24 havaalanında kullanılıyor ya da kullanılmak için onaylama almış. ABD İç Emniyet Bakanlığı, 2023 yılına değin tüm hava yolcularının \%97'sinde yüz tanıma taraması yapmayı hedefliyor. Güney Amerika'da ise ülkelerinin \%92'si bu teknolojiden yararlanıyor. Brezilya, bu sayede Interpol'ün Güney Amerika'da en çok aradığı ikinci kişiyi tutuklamayı başardı.
KUMARBAZLARI BULACAKLAR
Çin'de her 12 yurttaş için bir CCTV kamera var. 16 ülkeye yüz tanıma teknolojisi satan Çin, 2023'e dek pazarın yüzde 45'ine hâkim olmayı hedefliyor. Japonya ise kumarhanelerdeki kumar bağımlılarını saptamak için bu teknoloji üstünde çalışıyor. Ayrıca Çin, Güney Kore, Tayvan ve Singapur, koronavirüsle mücadelede de bu teknolojiden yararlanıyor. Orta Doğu ve Orta Asya'daki ülkelerin yüzde 76'sı da bu teknolojiyi kullanıyor. BAE, yüz tanıyan 50 "zeki gözlük" satın aldı. Kazakistan da de benzer gözlüklerden talep etti.
Ülkeler, yüz tanınma teknolojisini nasıl kullanıyor?
Kullanımda 98
Onaylandı fakat uygulanmadı 12
Teknolojisi yok 13
İspatlanamadı 68
Yasaklı 3
Türkiye Gazetesi
