Yüz tanıma sistemlerinin en masumunu zeki telefonunuzun kilidini açılmak için kullanıyoruz. Fakat dünya genelinde devletler daha çok güvenlik amaçlı kullanıyor. Hâlihazırda küresel nüfus bu sistem doğruca peşine düşüp takip ediliyor.
Son 10 yılda, yüz tanıma teknolojisinin gözetimde kullanımı dünya çapında giderek daha yaygın hâle geldi. İnsan yüzlerinin resimlerini anlatmak için çözümleme eden bilgisayar programları suçluları seçmek için kullanılıyor. Pek fakat saniyeler içinde kaybolan çocuklar bile bulunabiliyor.
SurfShark göre 194 ülkede yapılan araştırmaya göre 98 ülke yüz tanınma sistemlerini kullanıyor. 12 ülke zorunlu onayları verdi fakat şimdilik etkin hâle getirmedi. Üç ülke ise sistemin kullanımını yasakladı. 13 ülke şimdilik bu teknolojik kapasiteye ulaşamadı. 68 ülkede ise sistemin kullanıldığına dair bir kanıt bulunamadı.
Toplamda günümüzde yüz tanınma teknolojisinin verilerle suçluya varmak nedeniyle kullanıldığı veya onayladığı 109 ülke var. Fakat ne pahasına olursa olsun bu teknolojinin dünyaya yayılması, bu tür yaygın gözetimin gizliliği üzerindeki etkileri hakkında kayda değer soruları da beraberinde getiriyor.
Yüz tanınma teknolojisinin kamusal kullanımı bugüne kadar yalnızca bir ülke tarafından yasa dışı ilan edilmiş olsa da (Belçika 2019'da bir havaalanında yüz tanıma teknolojisini kullanan bir federal yasaya aykırı buldu) çoğu ulusal hükûmet vatandaşlarını kitlesel olarak bu sistem baştan sona peşine düşüp takip ediyor. Bu da ahlak ve meşruluk tartışmalarına sebep oluyor.
AVRUPA'NIN YÜZDE 80'İ 'YÜZ TANIMA'YA KARŞI
Yüz tanınma teknolojisi Avrupa'daki 32 ülkede başvuru için onaylandı. Fakat bu büyük bir tepki ile karşılandı. Fransa ve İsveç yakın zamanda okullarda yüz tanınma kullanımını yasakladı. Avrupalıların \%80'i yüz verilerini yetkililerle paylaşmaya coşkulu değil. Bu olumsuz düşünceye rağmen, bugüne dek hâlâ 26 Avrupa ülkesinde kullanılmakta. Türkiye ise askerî amaçlarla hudut güvenliği için yapay zekâ ile yüz tanınma sistemleri üzerinde çalışıyor ve sistemi kullanıyor. Rusya, karantina altındaki potansiyel Covid-19 taşıyıcılarının ihlallerini denetlemek için bu teknolojiye başvuruyor. Yalnızca Moskova'da 100 binden pozitif yüz tanıma özelliğinin etkin olduğu biliniyor. Afrika ülkelerinin ise sadece yüzde 20'si bu teknolojiye sahip.
KASIRGADA KAYBOLANLARI ARIYORLAR
Kuzey Amerika'daki ülkelerin yarısı şimdi yüz tanıma gözetimi kullanıyor. Bahamalar, kısa süre önce Dorian Kasırgası ardından kayıp kişileri seslenmek için yüz tanınma teknolojisini kullandı. Bu teknoloji, ABD'de de 24 havaalanında kullanılıyor ya da kullanılmak için onaylama almış. ABD İç Emniyet Bakanlığı, 2023 yılına dek tüm hava yolcularının \%97'sinde yüz tanınma taraması yapmayı hedefliyor. Güney Amerika'da ise ülkelerinin \%92'si bu teknolojiden yararlanıyor. Brezilya, bu sayede Interpol'ün Güney Amerika'da en çok aradığı ikinci kişiyi tutuklamayı başardı.
KUMARBAZLARI BULACAKLAR
Çin'de her 12 yurttaş için bir CCTV kamera var. 16 ülkeye yüz tanınma teknolojisi satan Çin, 2023'e kadar pazarın yüzde 45'ine hâkim olmayı hedefliyor. Japonya ise kumarhanelerdeki kumar bağımlılarını saptamak için bu teknoloji üzerinde çalışıyor. Hem Çin, Güney Kore, Tayvan ve Singapur, koronavirüsle mücadelede de bu teknolojiden yararlanıyor. Orta Doğu ve Orta Asya'daki ülkelerin yüzde 76'sı da bu teknolojiyi kullanıyor. BAE, yüz tanıyan 50 "zeki gözlük" satın aldı. Kazakistan da de aynı gözlüklerden istek etti.
Ülkeler, yüz tanınma teknolojisini nasıl kullanıyor?
Kullanımda 98
Onaylandı ama uygulanmadı 12
Teknolojisi yok 13
İspatlanamadı 68
Yasaklı 3
Türkiye Gazetesi
