Yüz tanınma sistemlerinin en masumunu zeki telefonunuzun kilidini başlatmak için kullanıyoruz. Ancak dünya genelinde devletler daha çok emniyet amaçlı kullanıyor. Hâlihazırda küresel nüfus bu sistem bir uçtan bir uca takip ediliyor.
Son 10 yılda, yüz tanıma teknolojisinin gözetimde kullanımı dünya çapında gitgide artarak daha yaygın hâle geldi. İnsan yüzlerinin resimlerini tanımlamak için çözümleme eden bilgisayar programları suçluları yeğlemek için kullanılıyor. Öyle ancak saniyeler içinde kaybolan çocuklar bile bulunabiliyor.
SurfShark göre 194 ülkede yapılan araştırmaya göre 98 ülke yüz tanınma sistemlerini kullanıyor. 12 ülke zorunlu onayları verdi oysa şimdilik faal hâle getirmedi. Üç ülke ise sistemin kullanımını yasakladı. 13 ülke şimdilik bu teknolojik kapasiteye ulaşamadı. 68 ülkede ise sistemin kullanıldığına dair bir delil bulunamadı.
Toplamda günümüzde yüz tanıma teknolojisinin verilerle suçluya ulaşma nedeniyle kullanıldığı ya da onayladığı 109 ülke var. Fakat ne pahasına olursa olsun bu teknolojinin dünyaya yayılması, bu cins yaygın gözetimin gizliliği üzerindeki etkileri hakkında önemli soruları da beraberinde getiriyor.
Yüz tanıma teknolojisinin kamusal kullanımı bugüne dek sadece bir ülke göre yasa dışı duyuru edilmiş olsa da (Belçika 2019'da bir havaalanında yüz tanıma teknolojisini kullanan bir federal yasaya aykırı buldu) birçok milli hükûmet vatandaşlarını kitlesel olarak bu sistem sayesinde takip ediyor. Bu da etik ve meşruluk tartışmalarına sebep oluyor.
AVRUPA'NIN YÜZDE 80'İ 'YÜZ TANIMA'YA KARŞI
Yüz tanıma teknolojisi Avrupa'daki 32 ülkede kullanım için onaylandı. Ama bu büyük bir tepki ile karşılandı. Fransa ve İsveç yakın zamanda okullarda yüz tanıma kullanımını yasakladı. Avrupalıların \%80'i yüz verilerini yetkililerle paylaşmaya coşkulu yok. Bu olumsuz düşünceye rağmen, bugüne değin hâlâ 26 Avrupa ülkesinde kullanılmakta. Türkiye ise askerî amaçlarla sınır güvenliği için suni akıl ile yüz tanıma sistemleri üzerinde çalışıyor ve sistemi kullanıyor. Rusya, karantina altındaki potansiyel Covid-19 taşıyıcılarının ihlallerini gözden geçirmek için bu teknolojiye başvuruyor. Yalnızca Moskova'da 100 binden pozitif yüz tanınma özelliğinin etkin olduğu biliniyor. Afrika ülkelerinin ise yalnızca yüzde 20'si bu teknolojiye sahip.
KASIRGADA KAYBOLANLARI ARIYORLAR
Kuzey Amerika'daki ülkelerin yarısı derhal yüz tanıma gözetimi kullanıyor. Bahamalar, kısa vakit önce Dorian Kasırgası ardından kayıp kişileri seslenmek için yüz tanıma teknolojisini kullandı. Bu teknoloji, ABD'de de 24 havaalanında kullanılıyor ya da kullanılmak için tasdik almış. ABD İç Güvenlik Bakanlığı, 2023 yılına kadar bütün hava yolcularının \%97'sinde yüz tanıma taraması yapmayı hedefliyor. Güney Amerika'da ise ülkelerinin \%92'si bu teknolojiden yararlanıyor. Brezilya, bu sayede Interpol'ün Güney Amerika'da en fazla aradığı ikinci kişiyi tutuklamayı başardı.
KUMARBAZLARI BULACAKLAR
Çin'de her 12 vatandaş için bir CCTV kamera var. 16 ülkeye yüz tanıma teknolojisi satan Çin, 2023'e kadar pazarın yüzde 45'ine hâkim olmayı hedefliyor. Japonya ise kumarhanelerdeki kumar bağımlılarını saptamak için bu teknoloji üzerinde çalışıyor. Hem Çin, Güney Kore, Tayvan ve Singapur, koronavirüsle mücadelede de bu teknolojiden yararlanıyor. Orta Doğu ve Orta Asya'daki ülkelerin yüzde 76'sı da bu teknolojiyi kullanıyor. BAE, yüz tanıyan 50 "akıllı gözlük" satın aldı. Kazakistan da de aynı gözlüklerden talep etti.
Ülkeler, yüz tanınma teknolojisini nasıl kullanıyor?
Kullanımda 98
Onaylandı ama uygulanmadı 12
Teknolojisi değil 13
İspatlanamadı 68
Yasaklı 3
Türkiye Gazetesi
