Yüz tanıma sistemlerinin en masumunu zeki telefonunuzun kilidini başlamak için kullanıyoruz. Oysa dünya genelinde devletler daha fazla güvenlik amaçlı kullanıyor. Hâlihazırda küresel nüfus bu sistem doğruca peşine düşüp takip ediliyor.
Son 10 yılda, yüz tanıma teknolojisinin gözetimde kullanımı dünya çapında giderek daha yaygın hâle geldi. İnsan yüzlerinin resimlerini betimlemek için tahlil eden bilgisayar programları suçluları tercih etmek için kullanılıyor. Böylece fakat saniyeler içinde kaybolan çocuklar bile bulunabiliyor.
SurfShark tarafından 194 ülkede yapılan araştırmaya göre 98 ülke yüz tanıma sistemlerini kullanıyor. 12 ülke zorunlu onayları verdi oysa şimdilik aktif hâle getirmedi. Üç ülke ise sistemin kullanımını yasakladı. 13 ülke şimdilik bu teknolojik kapasiteye ulaşamadı. 68 ülkede ise sistemin kullanıldığına dair bir delil bulunamadı.
Toplamda günümüzde yüz tanınma teknolojisinin verilerle suçluya varmak amacıyla kullanıldığı ya da onayladığı 109 ülke var. Fakat ne pahasına olursa olsun bu teknolojinin dünyaya yayılması, bu tür yaygın gözetimin gizliliği üzerindeki etkileri hakkında önemli soruları da beraberinde getiriyor.
Yüz tanınma teknolojisinin kamusal kullanımı bugüne kadar sadece bir ülke göre yasa dışı bildiri edilmiş olsa da (Belçika 2019'da bir havaalanında yüz tanıma teknolojisini kullanan bir federal yasaya tutarsız buldu) çoğu milli hükûmet vatandaşlarını kitlesel olarak bu sistem sayesinde takip ediyor. Bu da ahlak ve meşruluk tartışmalarına sebep oluyor.
AVRUPA'NIN YÜZDE 80'İ 'YÜZ TANIMA'YA KARŞI
Yüz tanıma teknolojisi Avrupa'daki 32 ülkede başvuru formu için onaylandı. Fakat bu büyük bir tepki ile karşılandı. Fransa ve İsveç yakın zamanda okullarda yüz tanınma kullanımını yasakladı. Avrupalıların \%80'i yüz verilerini yetkililerle paylaşmaya hevesli değil. Bu olumsuz düşünceye rağmen, bugüne dek hâlâ 26 Avrupa ülkesinde kullanılmakta. Türkiye ise askerî amaçlarla sınır güvenliği için suni akıl ile yüz tanıma sistemleri üzerinde çalışıyor ve sistemi kullanıyor. Rusya, karantina altındaki potansiyel Covid-19 taşıyıcılarının ihlallerini gözden geçirmek için bu teknolojiye başvuruyor. Yalnızca Moskova'da 100 binden fazla yüz tanıma özelliğinin etkin olduğu biliniyor. Afrika ülkelerinin ise sadece yüzde 20'si bu teknolojiye sahip.
KASIRGADA KAYBOLANLARI ARIYORLAR
Kuzey Amerika'daki ülkelerin yarısı şimdi yüz tanınma gözetimi kullanıyor. Bahamalar, kısa zaman önce Dorian Kasırgası sonrasında kayıp kişileri seslenmek için yüz tanınma teknolojisini kullandı. Bu teknoloji, ABD'de de 24 havaalanında kullanılıyor ya da kullanılmak için tasdik almış. ABD İç Güvenlik Bakanlığı, 2023 yılına kadar bütün hava yolcularının \%97'sinde yüz tanınma taraması yapmayı hedefliyor. Güney Amerika'da ise ülkelerinin \%92'si bu teknolojiden yararlanıyor. Brezilya, bu sayede Interpol'ün Güney Amerika'da en fazla aradığı ikinci kişiyi tutuklamayı başardı.
KUMARBAZLARI BULACAKLAR
Çin'de her 12 yurttaş için bir CCTV kamera var. 16 ülkeye yüz tanıma teknolojisi satan Çin, 2023'e dek pazarın yüzde 45'ine hâkim olmayı hedefliyor. Japonya ise kumarhanelerdeki kumar bağımlılarını saptamak için bu teknoloji üstünde çalışıyor. Ayrıca Çin, Güney Kore, Tayvan ve Singapur, koronavirüsle mücadelede de bu teknolojiden yararlanıyor. Orta Doğu ve Orta Asya'daki ülkelerin yüzde 76'sı da bu teknolojiyi kullanıyor. BAE, yüz tanıyan 50 "zeki gözlük" satın aldı. Kazakistan da de aynı gözlüklerden talep etti.
Ülkeler, yüz tanınma teknolojisini nasıl kullanıyor?
Kullanımda 98
Onaylandı ama uygulanmadı 12
Teknolojisi değil 13
İspatlanamadı 68
Yasaklı 3
Türkiye Gazetesi
