Yüz tanıma sistemlerinin en masumunu zeki telefonunuzun kilidini açılmak için kullanıyoruz. Oysa dünya genelinde devletler daha fazla emniyet amaçlı kullanıyor. Hâlihazırda küresel nüfus bu sistem doğruca peşine düşüp takip ediliyor.
Son 10 yılda, yüz tanınma teknolojisinin gözetimde kullanımı dünya çapında artan bir şekilde daha yaygın hâle geldi. İnsan yüzlerinin resimlerini tanımlamak için inceleme eden bilgisayar programları suçluları tercih etmek için kullanılıyor. Öyle fakat saniyeler içinde kaybolan çocuklar bile bulunabiliyor.
SurfShark göre 194 ülkede yapılan araştırmaya tarafından 98 ülke yüz tanınma sistemlerini kullanıyor. 12 ülke gerekli onayları verdi fakat şimdilik aktif hâle getirmedi. Üç ülke ise sistemin kullanımını yasakladı. 13 ülke şimdilik bu teknolojik kapasiteye ulaşamadı. 68 ülkede ise sistemin kullanıldığına dair bir delil bulunamadı.
Toplamda günümüzde yüz tanıma teknolojisinin verilerle suçluya ulaşma amacıyla kullanıldığı veya onayladığı 109 ülke var. Lakin ne pahasına olursa olsun bu teknolojinin dünyaya yayılması, bu cins yaygın gözetimin gizliliği üzerindeki etkileri hakkında manâlı soruları da beraberinde getiriyor.
Yüz tanınma teknolojisinin kamusal kullanımı bugüne dek sadece bir ülke göre yasa dışı ilan edilmiş olsa da (Belçika 2019'da bir havaalanında yüz tanıma teknolojisini kullanan bir federal yasaya aykırı buldu) birçok milli hükûmet vatandaşlarını kitlesel olarak bu sistem sayesinde peşine düşüp takip ediyor. Bu da ahlak ve yasallık tartışmalarına sebep oluyor.
AVRUPA'NIN YÜZDE 80'İ 'YÜZ TANIMA'YA KARŞI
Yüz tanınma teknolojisi Avrupa'daki 32 ülkede tatbik için onaylandı. Ancak bu büyük bir tepki ile karşılandı. Fransa ve İsveç yakın zamanda okullarda yüz tanıma kullanımını yasakladı. Avrupalıların \%80'i yüz verilerini yetkililerle paylaşmaya coşkulu yok. Bu negatif düşünceye karşın, bugüne dek hâlâ 26 Avrupa ülkesinde kullanılmakta. Türkiye ise askerî amaçlarla hudut güvenliği için yapay akıl ile yüz tanınma sistemleri üstünde çalışıyor ve sistemi kullanıyor. Rusya, karantina altındaki potansiyel Covid-19 taşıyıcılarının ihlallerini gözden geçirmek için bu teknolojiye başvuruyor. Yalnızca Moskova'da 100 binden artı yüz tanıma özelliğinin etkin olduğu biliniyor. Afrika ülkelerinin ise sadece yüzde 20'si bu teknolojiye sahip.
KASIRGADA KAYBOLANLARI ARIYORLAR
Kuzey Amerika'daki ülkelerin yarısı hemen yüz tanıma gözetimi kullanıyor. Bahamalar, kısa zaman önce Dorian Kasırgası ardından kayıp kişileri aramak için yüz tanıma teknolojisini kullandı. Bu teknoloji, ABD'de de 24 havaalanında kullanılıyor ya da kullanılmak için tasdik almış. ABD İç Güvenlik Bakanlığı, 2023 yılına kadar tüm hava yolcularının \%97'sinde yüz tanıma taraması yapmayı hedefliyor. Güney Amerika'da ise ülkelerinin \%92'si bu teknolojiden yararlanıyor. Brezilya, bu sayede Interpol'ün Güney Amerika'da en çok aradığı ikinci kişiyi tutuklamayı başardı.
KUMARBAZLARI BULACAKLAR
Çin'de her 12 yurttaş için bir CCTV kamera var. 16 ülkeye yüz tanınma teknolojisi satan Çin, 2023'e değin pazarın yüzde 45'ine hâkim olmayı hedefliyor. Japonya ise kumarhanelerdeki kumar bağımlılarını saptamak için bu teknoloji üstünde çalışıyor. Keza Çin, Güney Kore, Tayvan ve Singapur, koronavirüsle mücadelede de bu teknolojiden yararlanıyor. Orta Doğu ve Orta Asya'daki ülkelerin yüzde 76'sı da bu teknolojiyi kullanıyor. BAE, yüz tanıyan 50 "akıllı gözlük" satın aldı. Kazakistan da de benzer gözlüklerden istek etti.
Ülkeler, yüz tanınma teknolojisini nasıl kullanıyor?
Kullanımda 98
Onaylandı ama uygulanmadı 12
Teknolojisi değil 13
İspatlanamadı 68
Yasaklı 3
Türkiye Gazetesi
