Yüz tanınma sistemlerinin en masumunu akıllı telefonunuzun kilidini başlatmak için kullanıyoruz. Fakat dünya genelinde devletler daha çok emniyet amaçlı kullanıyor. Hâlihazırda küresel nüfus bu sistem sayesinde takip ediliyor.
Son 10 yılda, yüz tanıma teknolojisinin gözetimde kullanımı dünya çapında artan bir şekilde daha yaygın hâle geldi. İnsan yüzlerinin resimlerini tasvir etmek için tahlil eden bilgisayar programları suçluları seçmek için kullanılıyor. Öyle ama saniyeler içinde kaybolan çocuklar bile bulunabiliyor.
SurfShark göre 194 ülkede yapılan araştırmaya kadar 98 ülke yüz tanıma sistemlerini kullanıyor. 12 ülke gerekli onayları verdi oysa şimdilik etkin hâle getirmedi. Üç ülke ise sistemin kullanımını yasakladı. 13 ülke şimdilik bu teknolojik kapasiteye ulaşamadı. 68 ülkede ise sistemin kullanıldığına dair bir delil bulunamadı.
Toplamda günümüzde yüz tanınma teknolojisinin verilerle suçluya ulaşma nedeniyle kullanıldığı ya da onayladığı 109 ülke var. Ama ne pahasına olursa olsun bu teknolojinin dünyaya yayılması, bu cins yaygın gözetimin gizliliği üzerindeki etkileri hakkında manâlı soruları da beraberinde getiriyor.
Yüz tanıma teknolojisinin kamusal kullanımı bugüne kadar yalnızca bir ülke kadar yasa dışı bildiri edilmiş olsa da (Belçika 2019'da bir havaalanında yüz tanınma teknolojisini kullanan bir federal yasaya aykırı buldu) birçok ulusal hükûmet vatandaşlarını kitlesel olarak bu sistem tamamen peşine düşüp takip ediyor. Bu da etik ve yasallık tartışmalarına sebep oluyor.
AVRUPA'NIN YÜZDE 80'İ 'YÜZ TANIMA'YA KARŞI
Yüz tanıma teknolojisi Avrupa'daki 32 ülkede başvuru için onaylandı. Ancak bu büyük bir tepki ile karşılandı. Fransa ve İsveç yakın zamanda okullarda yüz tanıma kullanımını yasakladı. Avrupalıların \%80'i yüz verilerini yetkililerle paylaşmaya hevesli değil. Bu olumsuz düşünceye rağmen, bugüne kadar hâlâ 26 Avrupa ülkesinde kullanılmakta. Türkiye ise askerî amaçlarla sınır güvenliği için yapay akıl ile yüz tanınma sistemleri üstünde çalışıyor ve sistemi kullanıyor. Rusya, karantina altındaki potansiyel Covid-19 taşıyıcılarının ihlallerini denetlemek için bu teknolojiye başvuruyor. Yalnızca Moskova'da 100 binden artı yüz tanıma özelliğinin etkili olduğu biliniyor. Afrika ülkelerinin ise yalnızca yüzde 20'si bu teknolojiye sahip.
KASIRGADA KAYBOLANLARI ARIYORLAR
Kuzey Amerika'daki ülkelerin yarısı şimdi yüz tanıma gözetimi kullanıyor. Bahamalar, kısa süre önce Dorian Kasırgası sonrasında kayıp kişileri seslenmek için yüz tanıma teknolojisini kullandı. Bu teknoloji, ABD'de de 24 havaalanında kullanılıyor veya kullanılmak için onaylama almış. ABD İç Güvenlik Bakanlığı, 2023 yılına değin tüm hava yolcularının \%97'sinde yüz tanıma taraması yapmayı hedefliyor. Güney Amerika'da ise ülkelerinin \%92'si bu teknolojiden yararlanıyor. Brezilya, bu sayede Interpol'ün Güney Amerika'da en fazla aradığı ikinci kişiyi tutuklamayı başardı.
KUMARBAZLARI BULACAKLAR
Çin'de her 12 vatandaş için bir CCTV kamera var. 16 ülkeye yüz tanıma teknolojisi satan Çin, 2023'e değin pazarın yüzde 45'ine hâkim olmayı hedefliyor. Japonya ise kumarhanelerdeki kumar bağımlılarını saptamak için bu teknoloji üstünde çalışıyor. Ayrıca Çin, Güney Kore, Tayvan ve Singapur, koronavirüsle mücadelede de bu teknolojiden yararlanıyor. Orta Doğu ve Orta Asya'daki ülkelerin yüzde 76'sı da bu teknolojiyi kullanıyor. BAE, yüz tanıyan 50 "akıllı gözlük" satın aldı. Kazakistan da de benzer gözlüklerden talep etti.
Ülkeler, yüz tanıma teknolojisini nasıl kullanıyor?
Kullanımda 98
Onaylandı ancak uygulanmadı 12
Teknolojisi değil 13
İspatlanamadı 68
Yasaklı 3
Türkiye Gazetesi
