Her gün bir Güneş yiyen kara delik

En seri büyüyen kara deliğin ölçümleri, evrenin erken dönemleri hakkındaki teoriler için büyük bir soruna yol açtı.

Her gün bir Güneş yiyen kara delik

En seri büyüyen kara deliğin ölçümleri, evrenin erken dönemleri hakkındaki teoriler için büyük bir soruna yol açtı. Güneş'in 34.000.000.000 katı olan kütlesine karşın bu kara delik, şu esas kadar ölçülen en büyük kara delik yok. Fakat kafa karıştıran nokta, yaşına kadar bu kütleye sahip olamaması gerektiği.

Kara delikler çevrelerindeki cisimleri emerek büyüyorlar ancak kütleleri, emebilecekleri arz için bir üstteki sınır koyuyor. Bunun sebebi de kütle çekimlerinin, yeni cisimleri yutarken oluşturdukları ışık ile ortaya çıkan dışa yönü olan basınçtan artı olmasının gerekiyor olması. Bu da Büyük Patlama sonrasında herhangi bir kara deliğin ne değin büyüyebileceğini sınırlandırıyor.

Astronomlar, kuasarların bu kuralları bozduğunu ayrım ettiler. Kuassar, Vikipedi'de şu şekilde tanımlanıyor: "Evrenin en uzaktan köşelerinde yüksek bir enerjiyle parlayan gökadalar."  Kuassarların, Evrenin genç ve çalkantılı dönemindeyken oluştukları biliniyor.

Kuasarlar, merkezlerindeki kara delikler kadar emilen cisimlerden zor alıyor. Ne kadar pozitif karoser tüketilirse, o kadar parlak oluyorlar. Şu asıl kadar karşılaşılan aykırı kuasarların büyük bir kısmının kara delikleri, ölçümlerden sadece ufak bir miktarda büyüktü ve bu da ölçüm hatası ihtimalini ortaya çıkartıyordu. Ta fakat J215728.21-360215.1 bulunana dek...

Şu ana kadar bulunan en parlak kuasar olarak tanımlanan J215728.21-360215.1'in kara deliğinin kendisini devam ettirebilmek için her gün bir Güneş kütlesi tüketmesi gerekiyor. Her ne kadar bu arz bizler için dudak uçuklatıcı olsa da, astronomları rahatsız eden şart bu değil. Astrofizikçiler için belli başlı sorun, J215728.21-360215.1'in çok uzakta olması ve bizim gördüğümüz halinin, evrenin doğumundan sadece 1,2 milyar yıl sonrasındaki hali olması. Oysa minimum 20 milyar güneş kütleli bir delik bu kadar artı tüketebilir.

J215728.21-360215.1'in bu dek büyük olabilmesi için ya teorik olarak bir kara deliğin olası olan büyümesinden daha süratli büyümesi gerekiyor, ya da aşina kara delik oluşumu yöntemlerinin müsade verdiğinden daha büyük olarak başlaması.

Monthly Notices of the Royal Astronomical Society'de belirtilene kadar J215728.21-360215.1'in 34 milyar güneş kütlesi bulunuyor ve eğer var olan teoriler 20 milyar için büyük ise, 34 milyarın daha da fena olduğu söylenebilir. Yapılan hesaplamalara kadar bu kara delik, kütlesinin teorik olarak izin verdiği hızdan %40 daha çabuk bir şekilde besleniyor.

Dr. Christopher Onken'in bu devasa kütleyi izah etmek için yaptığı açıklamaya tarafından "bu kara deliğin kütlesi, Samanyolu'nun merkezinde bulunan kara delikten 8000 kat daha büyük. Eğer Samanyolu'nun kara deliği böylece büyümek isteseydi, galaksimizdeki tüm yıldızların üçte ikisini yemesi gerekirdi."

Onken'in IFLScience'a söylediğine kadar bu nesnelerin nasıl oluştuklarını halen bilmiyoruz ama bunların bulunması ve dürüst bir şekilde ölçülmesi, bir gün bulmacayı bitirmek için kullanabileceğimiz parçaları sunuyor.

YORUM EKLE
SIRADAKİ HABER