Anayasa Mahkemesi (AYM), İstanbul’da YÖK protestosunu takip ederken polisin ters kelepçe taktığı gazeteci Beyza Kural Yılancı’nın basın ve ifade özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine karar verdi. Yılancı'ya 15 bin TL tazminat ödenecek.
Foto: Arşiv Gazeteci Beyza Kural Yılancı, 5 Kasım 2015 tarihinde YÖK’ün kuruluşunu protesto etmek isteyen öğrencilerin eylemini takip etti. Sivil polis, öğrencilere müdahale edilirken, çekim yaptığı sırada basın görevlisi olduğunu bildirmesine rağmen gazeteci Yılancı’yı da ters kelepçe takarak alanda bekletti. Polis, çalıştığı kurum kartını göstermesine rağmen Yılancı’ya “Hiçbir şey eskisi gibi değil artık, bunu öğreteceğiz size” dedi. Yılancı, gözaltı aracında yer kalmaması üzerine, kendisinin basın mensubu olduğunu anlayan bir başka amir tarafından serbest bırakıldı.
"Üst düzey yetkililerin söylemleri..."
Yılancı’nın şikayeti ve olayla ilgili video kayıtlarının incelenmesi üzerine savcılık Y.Ş., N.D. ve K.A. isimli şüpheli polislerin ifadesini aldı. Yılancı’nın bileğinden tutan Y.Ş., “Hiçbir şey eskisi gibi değil artık, bunu öğreteceğiz size” cümlesini tam olarak hatırlamadığını belirtirken, “O dönem devletimizin üst düzey yetkilileri tarafından terör eylemlerine karşı duruşa yönelik kararlı söylemler ve olay yerinde bulunan grubun elindeki pankartlar ve söylemlerle polisi ve devleti aşağılayıcı ve suçlayıcı söylemlerin bulunması dolayısıyla ortaya söylenmiş bir söz olduğunu düşünüyorum. Şahsa yönelik değildir. Zaten arkamı dönüp giderken söylemişim" dedi.Yılancı yaşadıklarıyla ilgili İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na şikayette bulundu, ancak sonuç alamadı. Üç polisin ifadesinin alınmasının ardından 7.9.2016’da şikayeti hakkında takipsizlik kararı verilen Yılancı, insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağı ile ifade ve basın özgürlüğünün ihlal edildiği iddiasıyla AYM’ye bireysel başvuruda bulundu.
"Basın kartı yok"
AYM, Yılancı’nın başvurusunu 12 Ocak 2021 tarihinde görüştü. AYM, Yılancı’nın basın ve ifade özgürlüğünün, insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının ihlal edildiğine ve 15 bin lira manevi tazminat verilmesine oybirliğiyle karar verdi. Kararda, “Başvurucunun sarı basın kartı sahibi olduğuna ilişkin olarak dosyaya sunulmuş bir bilgi veya belge mevcut değildir” denilmesi de dikkat çekti. AYM kararının bir örneği, polisler hakkında soruşturmanın yeniden açılması için İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderildi. AYM kararının gerekçesinde Yılancı’ya yapılan müdahalenin "haklı ve meşru olmadığına" dikkat çekilerek, şunlar belirtildi:
