Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, hafta başında Brüksel’de bir araya gelen ABD Başkanı Joe Biden ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kabil havalimanının güvenliğini sağlamada Türkiye’nin öncü rol üstlenmesi konusunda anlaşmaya vardığını açıkladı.
Türk hükümeti, Afganistan’da ABD ve NATO askerlerinin çekilmesinin ardından Kabil havalimanının idaresi ve güvenliğini sağlamak için sorumluluk üstlenmeyi teklif etmiş ancak bunun için mali, lojistik ve diplomatik desteğe ihtiyaç duyduğunu belirtmişti.Cumhurbaşkanı Erdoğan da Biden’la görüşmesinin ardından düzenlediği basın toplantısının bu konunun sorulması üzerine, “Pakistan’ı, Macaristan’ı yanımıza alma düşüncemizi kendilerine söyledik. Şu an itibarıyla bir mutabakat söz konusu. Bir sıkıntı burada söz konusu değil” ifadelerini kullanmıştı.Biden’ın Avrupa’daki temasları hakkında gazetecilere telefon üzerinden brifing veren Sullivan, Türkiye’nin Kabil havalimanı teklifini hayata geçirmek için bir plan üzerinde çalışıldığını söyledi.Erdoğan’ın havalimanı konusunda ABD’nin belli şekillerde desteğini talep ettiğini ve Biden’ın da bu desteği sağlama taahhüdü verdiğini aktaran Sullivan, “Türkiye’nin Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı’nın güvenliğini sağlamada öncü rol oynayacağı yönünde liderler açık bir taahhüt ortaya koydu ve şimdi bunun nasıl icra edileceği hakkında çalışmalar yürütüyoruz” dedi.Jake Sullivan, Washington’un, Türkiye’nin güvenlik yardımı sağlayamayabileceği ya da bu yardımın sınırlı olabileceği durumlar için de B Planı yaptığını da belirtti.Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı, ABD’nin Taliban milislerinin Afganistan’daki uluslararası misyonlara olası saldırılarına ilişkin endişeleri ciddiye aldığını vurguladı.Geçen hafta Taliban sözcüsü, ABD askerlerinin çekilmesini öngören 2020 tarihli anlaşmaya göre Türkiye’nin de askerlerini çekmesi gerektiğini söylemişti.Ancak Sullivan, Taliban’ın Türkiye’nin Afganistan’daki rolü hakkında kamuya açık yaptığı açıklamanın şu anki sürdürülen çabaları caydırmaması gerektiğini kaydetti.Sullivan, “Elbette Taliban ve Afganistan’daki diğer unsurların Batılı ya da uluslararası hedeflere saldıracağı kaygılarını ciddiye alıyoruz. Taliban’ın kamuya açık ortamda yaptığı açıklamaların, bu güvenlik varlığı oluşturmak için halen sürdürülen çabaları caydırmaması gerektiğine ve caydırmayacağına inanıyoruz” diye konuştu.
“S-400 konusunda çözüm yok ama diyalog devam edecek”
Sullivan, Biden-Erdoğan görüşmesinde iki ülke arasındaki en ciddi krizlerden biri olan S-400 konusunda ise bir çözüme varılamadığını söyledi.Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi satın almasının ardından ABD Ankara’ya yaptırım uygulamaya başlamış ve ayrıca Türkiye’yi F-35 uçaklarının ortak üretimi ve satışı programından çıkarmıştı.Sullivan, henüz bir çözüm olmasa da bu konuda diyaloğun devam edeceğini sözlerine ekledi.Türkiye ve ABD, S-400’ün yanı sıra, Suriye ve Doğu Akdeniz dahil çok sayıda alanda çeşitli ihtilaflar yaşıyor. Biden yönetimi sırasında ilk kez yüz yüze biraraya gelen iki liderin bu görüşmede sorunlara çözüm bulması ihtimali zaten düşük görülüyordu.
İki ülke arasındaki mutabakata Twitter üzerinden tepki gösteren Gazeteci Fatih Portakal da, "Yine batının jandarmalığını kabul etmek zorunda bırakıldık" dedi.
VOA
