Türkiye 1 Haziran’dan itibaren normalleşme sürecine başlıyor. Uzmanlar pandeminin devam ettiğini hatırlatırken, tekrar sosyalleşme adımlarında tedbir almaya devam edilmesi gerektiği vurgulanıyor.
Sağlık Bakanlığı’nın son olarak açıkladığı ‘Restoran, Lokanta, Kafe Pastane, Börekçi, Tatlıcı ve İçerisinde Yeme-İçme Hizmeti Sunan İşletmelerde Alınması Gereken Önlemler’ rehberi epeyce ayrıntılı bir önlem sıralaması sunuyor.
Sağlık Bakanlığı’nın kontrolü normalleşme süreci aşamasında, yeme-içme sektöründeki işletmelerin faaliyetlerinin güvenli bir şekilde gerçekleştirilebilmesi amacıyla sıraladığı önlemler şöyle:
(Bu tedbirler restoran, lokanta, kafeler ile içinde yeme-içme hizmet alanı yer alan dinlenme tesisleri, kitapçılar, büfe ve kantinler ile öteki işletmelerin lokanta-kafe bölümleri dahil yeme-içme sektöründeki işletmeler için geçerlidir.)
UYGULANMASI GEREKEN KURALLAR PANOLAR HALİNDE ASILACAK
*İşletmelerinin faaliyetleri esnasında, ilgili ulus kurum ya da kuruluşları kadar ilan edilmiş olan tedbirlere tamamen uyulmalıdır.
*İşletme genelinde COVID-19 ve hijyen kurallarını/uygulamalarını kapsayan bir protokol hazırlanmalı, protokol ahenkli aralıklarla değerlendirilmeli, uygulamada karşılaşılan sorunlar, getirilen çözümler ve millet kurum veya kuruluşlarınca uygulamaya konulan tedbirler dikkate alınarak güncellenmelidir.
*Protokol kapsamında, rahatsızlık belirtileri bildiren müşteriye personelin yaklaşımı ve uygulanacak işlemler de tanımlanmalıdır. Bunlar Afiyet Bakanlığı'nın yayınladığı COVID-19 rehberinin ilgili bölümünde açıklanmıştır. https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/ambar/rehberler/COVID-19_Rehberi.pdf
*Tesis işletmecileri, tesisin tamamında sosyal uzaklık önlemlerini almakla yükümlüdür. Genel dilekçe alanlarına ve oturum düzenine ilişkin sosyal uzaklık planı hazırlanmalı, tesisin konuk kapasitesi sosyal mesafe planına kadar belirlenmeli, bu kapasiteye yerinde sayıda misafir kabul edilmeli ve kapasite bilgisi tesisin girişinde görülebilir bir yere asılmalıdır.
*Keza, tesis giriş holünde veya dış cephesinde ve konuk ile personelin zahmetsizce görebileceği genel tatbik alanlarında, tesiste uygulanan ve uyulması gereken COVID-19 tedbirleri ve kurallarının yer aldığı panolar düzenlenmelidir.
*COVID-19 tedbirlerine yönelik mutfak temizliği ve gıda güvenliği protokolü, böcek ve zararlılarla uğraş protokolü hazırlanmalıdır. Sorumlu personelce protokole uyulması sağlanmalıdır.
MASKESİZ MÜŞTERİ ALINMAYACAK
*Valeler göre eldiven kullanılmamalıdır, her vasıta teslim alma ve teslim etme hizmetinden önce ve daha sonra eller alkol bazlı el dezenfektanı ile temizlenmelidir.
*Valeler araçlara maskesiz binmemelidir.
*Misafirlere tesise girişte termal kamera ya da temassız ateş ölçümü uygulamalıdır. 380C'den yüksek alev ölçümlerinde, davetli işletmeye alınmayarak, tıbbi maske ile sağlık kuruluşuna başvurması sağlanır.
*Tesis girişlerinde el antiseptiği bulundurulur ve misafirlerin ellerini antiseptikle temizlemelerinden daha sonra girişleri sağlanır.
*Maskesiz herif içeri alınmaz. Misafirin yanına yoksa verilmek üzere maske bulundurulmalıdır, misafirlerin yeme-içme faaliyeti dışarıda ve masadan her kalktıklarında maske takması sağlanır.
*Asansörlerin içine 1'er metre ara ile sosyal mesafe yer işaretleri yapılarak, toplam kapasitesinin üçte birini geçmemek kaydıyla kapasitesi belirlenmeli ve yazılmış/görsel bilgilendirme yapılmalıdır.
HER MASADA EL ANTİSEPTİĞİ BULUNACAK
*Yemek Yemek salonları, giriş alanı ve holü, ek salonlar gibi genel alan kullanımları ve açık alanlar dahil tesisin tamamı sosyal mesafe planına uygun bir şekilde düzenlenmelidir. Tesisin içinde ya da dışarısında sıra oluşabilecek tekrar (lavabo önleri, varsa sigara içme alanları vb.) 1,5 metre ara ile sosyal mesafe işaretlemeleri yapılmalıdır.
*Sosyal mesafe ve oturma düzeni kuralları, benzer aileden olan ya da bir grup olarak gelen misafirler aralarında uygulanmaz.
Yemek Yemek servisi verilen masalar arası mesafe her yönden 1,5 metre, ast yandan sandalyeler arası 60 cm olacak şekilde düzenlenmelidir. Grup halinde gelen müşteriler için masa birleştirmeleri yapıldığı takdirde diğer masalarla aradaki 1,5 metre uzaklık korunacak şekilde yapılmalıdır.
*Masalarda sadece iki taraflı oturma düzeni sağlanmalıdır. Masa yanlarına sandalye konulmaz ve masa yanlarına oturma düzeni oluşturulmaz.
*Iki Taraflı oturmada masa eni 70 cm'den küçük masalarda çapraz oturma düzeni uygulanmalı veya müşterek oturma mesafesinin arttırılması amacıyla iki masa birleştirilerek kullanılmalıdır.
*Bütün masa düzeni kuralları masa şekline bakılmaksızın (kare, dikdörtgen veya daire) her masa için uygulanır.
*Emrindeki yanlamasına tek karakter oturma düzeni olan bar masası şeklindeki masalarda sandalyeler arası uzaklık 1 metre olacak şekilde düzenlenmelidir. Personel ile müşterinin ilk elden yüz yüze kaldığı bar masaları kullanılmamalıdır.
*Her masada el antiseptiği veya kolonya bulundurulmalıdır.
*Servis personeli, servis sırasında mesafe kurallarını korumaya ve temastan kaçınmaya özen gösterir.
*Açık büfe uygulaması yapılması halinde açık büfenin davetli tarafına davetli erişimini engelleyecek şekilde pleksiglas ya da sanki bariyer yapılmalı, servis ise mutfak personeli göre sunulmalıdır.
*Nehir/kahve makinesi, su sebilleri, meşrubat makinesi gibi araçların kaldırılmalı ya da misafire servis elemanı aracılığıyla servis yapılmalıdır.
*Yemek masaları ve sandalyeler, servis malzemeleri, şeker, tuz, baharat, peçete, menü gibi malzemelerin her misafir kullanımından sonradan silinerek uygun olarak temizliği ve dezenfeksiyonu sağlanmalıdır. Mümkünse tek kullanımlık şeker, tuz, baharat, peçete kullanılmalıdır.
*Muhtemel olduğunca, temassız ödeme alınmalı, temaslı post cihazı kullanılması halinde, her kullanımdan sonradan cihazın %70'lik içki ile silinerek temizlik ve dezenfeksiyonu sağlanmalıdır.
*Genel başvuru formu alanlarının ve genel alıcı tuvaletlerinin girişlerinde, geniş salonların öbür yerlerinde el antiseptiği bulundurulmalıdır.
*Genel tuvaletlerin antre kapıları mümkünse otomatik kapı sistemi olarak düzenlenmelidir. Düzenlenememesi halinde antre kapılarının kollarının sık sık dezenfeksiyonu sağlanmalıdır.
*Tesis içerisinde çocuklara bölünmüş oyun odaları hizmete açılmaz.
PERSONELİN ATEŞİ ÖLÇÜLECEK
*Personelin ahenkli afiyet kontrolü yapılmalı, birlikte yaşadığı kişilerin COVID-19 açısından izlenebilmesi için personelden periyodik data alınmalıdır.
*Bütün personele COVID-19 salgını ve hijyen konusunda veri/eğitim verilmesi sağlanmalıdır.
*Personel girişinde termal kamera veya temassız ateş ölçümü yapılmalı ve el antiseptiği bulundurulmalıdır.
*Personele, egzersiz yerine, misafirler ve ortam ile temasına yerinde kişisel koruyucu teçhizat (tıbbi maske, yüz koruyucu gibi) ile el antiseptiği sağlanır ve kullanımı izlenir.
*Personel kıyafetlerinin günlük temizliği ve hijyeni sağlanmalıdır.
*Aynı vardiyada muhtemel olduğunca benzer personelin çalıştırılmasına özen gösterilmelidir.
*Personelin soyunma-duş-tuvalet ve müşterek yemek yeme, dinlenme alanları sosyal uzaklık koşullarına uygun olarak düzenlenmeli, bu konuda gerekirse yer işaretleri, şerit, bariyer gibi düzenlemeler yapılmalıdır, bu alanların temizliği ve kurallara uygun olarak dezenfeksiyonu ahenkli olarak sağlanmalıdır.
*Mal tedariki veya diğer sebeplerle (tamir, bakım vb.) tesise geçici olarak kabul edilen şahısların temasının en düşük düzeyde tutulmasına karşın kurallar belirlenerek uygulanması izlenmelidir. Keza, bu kişilerin sosyal mesafe kuralı korunarak ve koruyucu ekipman kullanarak işlemlerini yapmaları sağlanmalıdır.
*Personelde hastalık belirtileri tespiti halinde tıbbi maske takılarak en yakın sağlık kuruluşuna başvurması sağlanmalıdır.
İŞLEM GÖRMEMİŞ VE HAZURLANMIŞ GIDALAR AYRI YERLERE KONULACAK
*Gıda güvenliği ve mutfak hijyeni uygulamalarının ilgili yönetmelik ve yönetmeliklere uygun yapılması sağlanmalıdır.
*Gıda üretim alanına ham madde ve mahsul sevklerinde ve mutfak alanında hijyen bariyerleri, mikroplardan arındırma cihazları el ve ceset hijyeni için zorunlu cihaz ve ekipman bulundurulmalıdır. Mutfak ve pişirme alanlarına görevli olmayan personel girememelidir.
*Tüm gıdalar kapalı dolaplarda veya üzeri kapalı şekilde saklanmalıdır.
*Çapraz bulaşmayı durdurmak için, operasyon görmemiş gıda maddeleri ile hazırlanmış gıdalar mutfakta birbirlerinden bambaşka yerlerde muhafaza edilmelidir. Hem, hiçbir gıda maddesi zeminle temas ettirilmemelidir.
*Mutfak ve ilişkili alanların, mutfakta kullanılan her türlü donanım ve ekipmanın, tezgâh ve saklama alanlarının temizlik ve hijyeni uyumlu olarak sağlanmalıdır. Elle sık bağlantı eden yüzeyler 1/100'lük çamaşır suyu ile uyumlu olarak silinmelidir.
*Servis malzemeleri (tabak, çatal, kaşık, bıçak, bardak gibi) bulaşık makinasında yıkanmalıdır. Mutfak personeli çalışma sırasında meslek kıyafeti ve bireysel koruyucu donanım kullanılmalı, ellerini uyumlu olarak yıkamalıdır.
*Mutfakta, personelin uyması gereken kurallar ve iyi hijyen uygulamaları ile ilgili görsel/yazılı bilgilendirme yapılmalıdır.
TUVALETLER NASIL TEMİZLENECEK?
*Tuvalet alanlarına antre kapıları otomatik kapı sistemine çevrilmelidir. Bu olanak yahut tuvalet alanına giriş kapılarının kolları 1/100'lük çamaşır suyu ile çoğu kez silinmelidir.
*Tuvaletlerin zeminleri, klozetler, pisuvarlar 1/10'luk, lavabolar, musluk ve batarya başlıkları, kapı kolları 1/100'lük çamaşır suyu ile sık sık temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
*Tuvalet ve lavaboların temizlik saatleri kayıt edilmeli ve temizlik saatleri görünür şekilde asılmalıdır. Devamlı değişken sabun, tuvalet kağıdı ve kağıt havlu bulundurulmalıdır.
*Temizlik yapan personel bireysel koruyucu teçhizat (eldiven ve maske) kullanmalı, işlem sonrası kullanılan meslek yeri çöpüne atılır, su ve sabunla en az 20 saniye el temizliği ve hijyeni sağlanmalıdır.
*Tuvaletlerde el kurutma fanları kapatılarak başvuru dışı bırakılmalı, tek kullanımlık kağıt havlular kullanılmalıdır.
KLİMALAR DIŞARIDAN TEMİZ HAVA ALACAK ŞEKİLDE ÇALIŞTIRILACAK
*Bütün alanların temizliği, yüzeyin niteliğine kadar standartlara uygun ürün kullanılarak, uygun sıklıkta yapılmalı, bu uygulamaların izlenebilirlik kayıtları tutulmalıdır.
*Tesisin tamamında kapı kolları, tırabzanlar, asansör düğmeleri, elektrik düğmeleri, post cihazı, televizyon kumandası, telefon, bilgisayar klavyesi, yemek listesi, masa üstleri, tuzluk/biberlik gibi el temasının yoğun olduğu yüzeyler sık sık su ve deterjanla temizlenmeli, 1/100 sulandırılmış çamaşır suyu ile dezenfeksiyonu sağlanmalı, klor bileşiklerinin zarar verdiği post cihazı, telefon, bilgisayar klavyesi gibi yüzeylerde ise %70'lik alkol bazlı ürünler kullanılarak, izlenebilirlik kayıtları tutulmalıdır.
Havalandırma ve klima sisteminin, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi gibi araç, gereç, araç gereç ve donanımın periyodik bakımları ve zorunlu olanların sterilizasyonu sağlanmalıdır.
*Klima ve havalandırma sistemlerinin filtreleri periyodik olarak vaktinde değiştirilir. Klimalar %100 dışarıdan pak hava alacak şekilde çalıştırılır. Vantilatörler ise kullanılmaz. Merkezi havalandırma sistemleri yer alan tesislerin havalandırması pak hava dolaşımını sağlayacak şekilde düzenlenir ve sıkça doğal havalandırma yapılır.
*Klima kullanımı konusunda T.C. Sıhhat Bakanlığının yayınladığı/yayınlayacağı “Toplumda Klimaların Kullanımı” rehberine uyulmalıdır.
*Tesisteki kapalı mahallerin tamamının çoğunlukla kapı ve pencereleri açılarak doğal havalandırması sağlanmalıdır.
İŞLETME ARAÇLARINDA ALINACAK ÖNLEMLER
*Araçlarda el antiseptiği ya da kolonya bulundurulur.
*İşletme araçlarına el antiseptiği ile ellerin temizliği sağlanarak binilir ve vasıta içinde aralıksız maske takılır. Mümkünse araçların tekrar tekrar aynı personel kadar kullanımı sağlanır.
*Aracın el teması yoğun yüzeyleri (kapı kolları, cam kumandaları, direksiyon, vites, radyo vb.) her kullanımdan daha sonra %70 içki içeren ürünle dezenfeksiyonu sağlanır.
*Bu tedbirler sürece alt olarak süre içerisinde güncellenecektir.
Son dakika... İçişleri'nden kafe ve restoranlarla ilgili genelge!
