Türkiye Alzheimer Derneği Kadıköy Şubesi ve Kadıköy Belediyesi Alzheimer Merkezi pandemi sürecinde hastalarının ve bakım verenlerinin yanlarında olmaya devam ediyor. Prof. Dr. Türker Şahiner ve Prof. Dr. Nilgün Çınar danışmanlığında planlanan çalışmalarda Alzheimer hastalığı olan bireylere kendi evlerinde internet ortamında bilişsel ve fiziksel rehabilitasyon, hasta yakınları destek programı ve dil ve konuşma terapisi hizmetleri sunuluyor.
COVID-19'dan korunmak için özellikle yaşlı hastalarımız için kalabalık ortamlara girmeme ve sosyal mesafenin korunması gibi önlemler çok daha fazla alınması gerektiği belirtiliyor. Alzheimer hastalarına hizmet veren merkezlerin salgın nedeniyle hizmetlerine ara vermesi ve hastanelere başvurma konusundaki çekinceler bu hastaların genel sağlığı ile ilişkili endişelere yol açıyor.
SOSYALLEŞMENİN AZALMASI DEPRESYONU ARTIRIYOR
Uzmanlar bu önlemlerin özellikle Alzheimer hastalığı olan bireylerde davranışsal problemleri artırabileceği, hastaların dikkat ve hafıza gibi becerilerinin beklenen erken kaybına neden olabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor. Sosyalleşmenin azalmasının yaşlı bireylerde depresyon ve kaygı riskini artırdığı belirtiliyor.
Pandemi sürecinin Alzheimer hastalığı olan bireylerde tüm bu olası etkileri düşünülerek Türkiye Alzheimer Derneği Kadıköy Şubesi ve Kadıköy Belediyesi Alzheimer Merkezi iş birliği ile, COVID-19 döneminde evde kalan hastalar için online egzersiz programı başlatıldı.
Projede evde kalmanın hastaların fiziksel durumları üzerindeki olumsuz etkisini ortadan kaldırmak ve hastalarla düzenli iletişim kurulması ile sosyal bir etkileşim gerçekleştirmek hedefleniyor. Yeni başlanan bu uygulamada şimdiden hastaların ve bakım verenlerin memnuniyet oranının çok yüksek olduğu belirtiliyor.
Online fiziksel egzersiz programı Doğuş Üniversitesinden Öğretim Görevlisi Kübra Nur Menengiç tarafından yürütülüyor. Fiziksel egzersizlere hafıza, dikkat gibi bilişsel fonksiyonların eklenmesi ile hastaların bu becerilerindeki gerilemenin de önlenmesi amaçlanıyor.
Telerehabilitasyon adı verilen bu uygulama ile hastalara gündüz bakımevlerinde aldıkları hizmetin bir bölümü, güvenli ev ortamlarında ulaştırılmış oluyor. Ayrıca Kadıköy Belediyesi Alzheimer Merkezi çalışanları telefon ve videokonferans aracılığıyla düzenli olarak hastaların evlerine misafir oluyorlar.
Türkiye Alzheimer Derneği Kadıköy Şubesi hasta destek gruplarını ve hasta yakınlarına yönelik bilgilendirme toplantılarını online şekilde sürdürüyor. Projede yükü artan bakım verenlere hem manevi anlamda hem de profesyonel destek sağlanmış oluyor.
Katılım ve memnuniyet oranı çok yüksek olan bu çalışmanın sonuçlarının bilim dünyası ile paylaşılması planlanıyor. Böylece telerehabilitasyon ile daha çok hastanın hayatına dokunulabileceği ve onlara gerekli sağlık hizmetlerinin ulaştırılabileceği düşünülüyor. Alzheimer hastaları ile fiziksel egzersizlerin yapıldığı ilk telerehabilitasyon uygulaması olan bu çalışma, gelecekte bu hastalarla çalışan kurumlar için örnek teşkil edeceği öngörülüyor.
Online Alzheimer Hasta Yakını Destek Grubu Üsküdar Üniversitesi Psikoloji Bölümünden Öğretim Görevlisi İdil Arasan Doğan tarafından sürdürülüyor. Hasta yakınlarının Alzheimer hastalığı üzerine psikoeğitim temelinde yaşadıkları sorunların tespit edilmesi ve bu sorunların çözümüne yönelik olarak çözüm üretilmesi ve yapılması gerekenler konusunda rehberlik edilmesi hedefleniyor.
HASTA YAKINLARI DA UNUTULMADI
Hasta yakınları da yaşadıkları sorun ve problemleri paylaşma imkanı bulurken; hastalarının içinde bulunduğu durumu anlamalarına ve kişisel destek mekanizmalarını fark etmelerine ilişkin çalışmalar yürütülüyor. İlaveten hasta yakınları, duygu temelinde yapılan bu programla süreci ilişkisel olarak nasıl yönetebileceklerini de öğrenirken hastaları ile buluşma anları yakalayabilmeleri sayesinde sürecin pozitif deneyime dönüşmesi hedefleniyor.
Online dil ve konuşma terapisi seansları Biruni Üniversitesi'nden “Dil ve Konuşma Terapisti (DKT) Öğretim Görevlisi Fenise Selin Karalı tarafından yürütülüyor. İletişimin güçlü yanlarını belirlemek ve arttırmak; iletişimi etkileyen zorlukları ve bu zorlukların nedenlerini belirlemek; bireysel terapilerde dilbilimsel ilerlemeyi sağlamak; iletişimde başarılı telafi edici teknikler ya da alternatif/destekleyici iletişim becerileri öğretmek amaçlanıyor.
Bu sayede, hastaların yaşam kalitesini olabildiğince uzun süre korumayı hedefliyoruz. Hasta yakınları ve hastalar ile yapılan ilk değerlendirmede hastanın yaşadığı dil ve iletişim sorunları ve ailelerin terapiden beklentileri belirleniyor. Aileden alınan bilgiler ve hastanın iletişimsel özellikleri çerçevesinde bireye özgü online terapiler planlanıyor.
Terapiler sayesinde günlük yaşama katılımı artan hastaların yaşam kalitesi olumlu şekilde etkileniyor. Daha önce hatırlayamadığı bir kelimeyi sohbet içinde kullanmak, hastalara ve hasta yakınlarına moral desteği sağlıyor ve hastalıkla savaşma gücü veriyor. Ailelerden aldığımız olumlu yorumlar da çalışmalarımız için bizi motive etmeye devam ediyor.
