SARS-COV-2 enfeksiyonunu takiben çocuklarda görülen Multisistem İnflamatuar Sendrom (MIS-C) çoklu organ yetmezliğine yol açan tehlikeli bir hastalıktır. Başlangıçta gözlerde ve ağız-boğaz mukozasında kızarıklık, el ve ayaklarda şişlik, ateş ve kalp tutulumu gibi belirtileri nedeniyle Kawasaki benzeri hastalık olarak adlandırılmıştır. Ancak çok sayıda hastanın izlemi sonucunda belirtilerin SARS-COV-2 enfeksiyonuyla ilişkisi tespit edilince MIS-C olarak tanımlanmıştır.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ruhan Düşünsel, Delta varyantının hızla yayıldığı bugünlerde MIS-C’nin belirtilerini ve hastalıktan korunma yollarını şöyle anlattı:
HANGİ YAŞ GRUBUNDA GÖRÜLÜR?
İzlenen olgular ağırlıklı olarak 8-12 yaş gibi büyük çocuklarda (okul çağı) görülmüştür. Oysa Kawasaki hastalığı genellikle 5 yaş altı küçük çocuklarda görülür. Erişkinlerde de bildirilen olgular vardır.
TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜ?
MIS-C’nin zamanında ve erken multidisipliner yaklaşımla tedavisi mümkündür. Hastalarda şokla mücadele, kardiyak fonksiyonların korunmasına ve pıhtılaşmaya yönelik tedaviler esas olmakla birlikte anti-bakteriyel, anti-viral tedaviler de uygulanmaktadır. Tedavi edilmediğinde ya da tedaviye geç başlandığında çoklu organ-sistem yetmezliğine bağlı ölümcül olabilen hastalığın erken, doğru tanı ve tedavisi çok önemlidir.
BU İŞARETLERE DİKKAT!
24 saat ve üstünde 38 derece ateş olması, en az 3 gün ateşin yanı sıra döküntü, deri ve mukoza inflamasyon bulguları, akut karın, ishal, kusma gibi mide-bağırsak hastalık belirtileri, kas ağrısı, halsizlik, tansiyon düşüklüğü veya şok, kalbe ait bozukluklardan en az iki veya daha fazla organ-sistem tutulumu olduğunda ve bu tabloyu açıklayacak başka hastalık bulunmaması durumunda MIS-C düşünülmeli ve hızlıca tanısal testler yapılmalıdır.
AŞI KADAR MASKE-MESAFE VE HİJYEN DE ÇOK ÖNEMLİ
MIS-C’nin Covid-19 ile ilişkisi belirlendiğinden aşı uygulamasının yanı sıra önerilen kişisel ve toplumsal tedbirlere en üst düzeyde uyulmalıdır. Hali hazırda ülkemizde erişkinler ve 15 yaş üstü çocuklar için Covid-19 aşı uygulaması yürütüldüğüne göre böyle bir ölümcül hastalıkla karşılaşmamak için mutlaka önerilen aşı takvimine göre aşılamaya özen gösterilmelidir. Hastalık semptom ve bulguları hakkında bilgi sahibi olunmalı, şüphelenildiğinde en kısa sürede bir hekime veya sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
