Pandemi hız kesmeden devam ederken, virüsten korunmada en etkili yollarından biri aşılanmak… Ancak bu konuda hâlâ akıllarda soru işaretleri var. Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Elif Hakko, Covid-19 aşılarıyla ilgili merak edilenleri ve aşı yaptırdıktan sonra dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıraladı…

Doç. Dr. Elif Hakko

– Aşıların ciddi yan etkileri var mı?

Covid-19 aşılarının şu ana kadar bildirilmiş ciddi yan etkileri yok. Genellikle kolda ağrı, baş ağrısı, baş dönmesi, hafif ateş, halsizlik gibi basit yan etkiler görüldü. Virüsün şimdiye kadar ne kadar çok insanı hastalandırdığını ve ölümüne neden olduğunu gördük. Maalesef tedavi için elimizde etkili ilaçlar da yok. O nedenle sadece kendimiz için değil, riskli yakınlarımız için bile aşı olarak, hiç hastalanmamak ve bulaştırmamak şu an için en iyi seçenek. Aşılar geçmişte pek çok öldürücü hastalık için çare olmuş ve bundan sonra da olacaktır. Bağımsız kurullarca onaylanmış, çalışmaları yapılmış, güvenilirliği ve etkinliği kanıtlanmış her aşıyı gönül rahatlığıyla yaptırabiliriz.

– Koruma süreleri nedir?

Şu ana kadar geliştirilen aşılar 2 doz olarak planlandı. Koruyuculuk süreleri ise henüz bilinmiyor. Bunu zamanla göreceğiz.

– Aşıdan sonra koruyucu önlemlere aynen devam edilmeli mi?

Aşı olmak kişinin kendisini korur, o da belli bir yüzdede, diğer insanları korumaz. Aşı olduktan sonra virüsü alırsak hastalanmayız ya da hastalığı hafif geçiririz ama başkalarına bulaştırabiliriz. O yüzden toplumda büyük oranda aşılama olmadan maske, mesafe ve hijyen kurallarından kesinlikle vazgeçilmemeli. Toplumların aşılanması zaman alacak bir süreç, sabırlı olmalıyız.

– Aşılar salgının seyrini nasıl değiştirecek?

Aşılanma toplumda belli bir oranda yapılırsa, salgının hızı azalır, daha az insan hasta olur. Geçmişteki salgınlar 2-3 yılı bulmuştur ancak şimdi elimizde aşı gibi bir silahımız var. O nedenle bu sürenin daha kısa olacağını tahmin ediyorum. Salgının ne zaman sona ereceği ile ilgili tam tarih vermek mümkün değil.

Çin'den gelen aşıyı alerjisi olanlar da yaptırabilir mi?

Aşının nerede üretildiği değil, bilimsel yöntemlerle üretilmiş, etkinliği ve güvenilirliği kanıtlanmış olması önemli, ister Çin'de üretilsin ister Almanya'da. Ülkemize Çin'den gelen aşı, bilinen en eski yöntemle üretilmiş bir aşı. Çin'de üretilen inaktif aşının etkinliği ile ilgili farklı ülkelerde farklı oranlar verilmiş olmakla birlikte ağır enfeksiyonları ve yoğun bakım yatışlarını yüzde 100 azalttığı saptandı. İnaktif aşı olmasından dolayı daha az yan etkisi var. Yumurta hücresinden üretilmediği için yumurta alerjisi olanlar ve alerjik kişiler de güvenle yaptırabilir.