CovId-19 aşıları damar tıkanıklığına neden olur mu?

Tüm dünyayı korku salmaya devam eden Covid-19’dan korunmanın en etkili yolu aşı olmaktan geçiyor.

CovId-19 aşıları damar tıkanıklığına neden olur mu?

m dünyayı korku salmaya devam eden Covid-19’dan korunmanın en etkili yolu aşı olmaktan geçiyor. Ancak  yan etkilerinden çekinip aşı yaptırmayanların sayısı da  az değil.

Aşıyla ilgili endişe edilen konuların başında ise damar tıkanıklığı ve kan pıhtısı oluşması riski geliyor. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Semih Barlas, bu konuya şöyle açıklık getirdi…

■ Derin Venöz Tromboz (DVT) nedir?

Derin Venöz Tromboz (DVT), vücudumuzdaki damarların içinde oluşan bir kan pıhtısının yol açtığı çok ciddi bir durumdur. Bu pıhtı hangi nedenle gelişmiş olursa olsun, bacaktaki derin venleri (ana toplardamarları) tıkadığı anda, kan dolaşımını engelleyecek bir sürece yol açar. Bulunduğu yerden koparsa, gidebileceği en tehlikeli hedef akciğerdir. Buna Pulmoner Emboli adı verilir. Bacak veya kolda yer alan derin venlerdeki pıhtının akciğer damarlarını tıkamaya başlaması, yaşamı tehdit eden bir sağlık sorunudur.

■ Covid-19 nasıl bir hastalıktır?

Çoğu insan, Covid-19’u bir solunum hastalığı olarak biliyor. Oysa ki Covid, gerçek bir damar hastalığı gibi seyir izliyor. Covid-19’un akciğerlere verdiği zarar, vücudumuzdaki damarların en iç katmanını oluşturan ‘endotel hücreleri’ne saldırması ile gerçekleşiyor. Covid-19 virüsünde bulunan bir protein, ‘ACE 2 Reseptörü’ adı verilen bir yapıya bağlanıyor. Bu yapı, vücudumuzdaki arter (atardamar) ile venlerde (toplardamar) bulunuyor. Bu bağlanma hücre yıkımını başlatıp, akciğer harabiyeti, kalp krizleri, inmeler, Derin Venöz Tromboz-DVT’ye yol açan damar içi kan pıhtılarını doğurabiliyor. Bu doğrultuda sıkça sorulan soruların odağında DVT var ve bu sorunun aşıya bağlı olarak gelişip gelişmeyeceği merak ediliyor. DVT ciddi ve gözardı edilmemesi gereken bir sorun olmasına karşın, Covid-19 aşılarının damar içinde pıhtıya ve DVT’ye yol açma riski son derece düşük. Yapılan bir çalışmaya göre, 18-49 yaş arasındaki kadınlarda 1 milyon aşılanmada 7 kişide damar içi pıhtı görülürken, 50 ve daha ileri yaştaki kadınlarda ise bu oran 1 milyonda 0.9 olarak ortaya çıkmıştır. Bu çok nadir yan etki, aşılanmadan 6-15 gün sonra görülmüştür.

■ DVT nasıl anlaşılır?

Pıhtının bulunduğu yere göre belirtiler farklılık gösterebilir. Bacaklarda DVT geliştiğinde, uzuvda şişlik, kramp, ayak/bilekte ağrı, dokunmakla ilgili bölgenin cilt ısısında hafif artış veya kızarıklık, yürüme güçlüğü görülebilir. Üst vücut yarısında DVT daha nadirdir. Ama bacaklarda olduğu gibi, sessizce atlatılabileceği gibi, boyun veya omuz ağrısı, elde veya kolda şişlik, ciltte morluk, kol hareketleri ile gelen ağrı, ellerde zayıflık hissi fark edilebilir.

Aşı olmayanlar büyük risk altında!

Aşılanma sonrası  ilk 2 haftada, aşıya bağlı çok düşük bir DVT riski bulunduğu söylenebilir ancak diğer yandan Covid ile karşılaşıldıktan sonra hastalığa bağlı DVT olasılığının çok daha yüksek olduğunu belirtmek gereklidir. Ayrıca, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerde yapılan incelemelerde, bu hastaların ortalama yüzde 58’inde DVT saptanmıştır.

YORUM EKLE
SIRADAKİ HABER