Çin'in Wuhan bölgesinde başlayan Corona virüsü salgınıyla ilgili ilk uyarıları yapan ve çalıştığı hastanede kendisi de virüsü kapan doktor Li Venliang hayatını kaybetmişti.
Çin'de, 1716 doktor ve hemşirenin hastaları tedavi ederken Corona virüse yakalandığı ve bu kişilerden 6'sının hayatını kaybettiği açıklandı. İran'da 70 sağlık personeli yaşamını yitirdi.
Ağır kayıplar veren İtalya'da sağlık çalışanlarının Corona virüsten enfekte olma oranı tüm vakaların yüzde 8'ini oluştururken, en az 14 doktorun da hayatını kaybettiği açıklandı.
Prof. Dr. Bingür Sönmez ile ülkemizde de salgına karşı canla başla çalışan sağlık emekçilerini ve geçmişte yaşanan salgınları konuştuk…
– Ülkemizde daha önce böyle büyük salgınlar yaşanmış mıdır?
* Sarıkamış–Kafkas Cephesi'nde savaş yılları boyunca hastalığı daha önce geçirmiş olanların dışındaki hekimlerin hemen tamamı tifüse yakalanmıştır.
* Bu nedenle tifüs, “Hekim katili” bir hastalık olarak da kabul edilir. Hekimler daha kendilerini korumaya fırsat bulamadan, özellikle genç hekimler, salgının hemen başında bu hastalığa yakalanmışlardır.
* Buna rağmen hekimler ve hasta bakıcılar savaş dönemlerinde, bakımsız hastanelerde yüzlerce hastaya, korunmasız olarak insanüstü bir çabayla hizmet vermişlerdir.
Prof. Dr. Bingür Sönmez
EN BÜYÜK KAYIP: HEKİMLER
– Sarıkamış-Kafkas Cephesi'nde kaç sağlık personeli yaşamını yitirmiştir?
* Sarıkamış-Kafkas Cephesi'nde 242 sağlık personeli yaşamını yitirmiştir. Branşlara göre; 181 pratisyen doktor, 12 cerrah, 36 eczacı, 1 diş hekimi, 11 tıp fakültesi öğrencisi bulunmaktadır.
* Sarıkamış-Kafkas Cephesi'nde hayatını kaybeden hekimlerimizin yüzde 90'ı tifüsten yaşamını yitirmiştir. Birinci Dünya Savaşı'nda 1914-1916 yılları arasında mevcut 1202 muvazzaf hekimden 163'ü, 1283 yedek tabipten 187'si vefat etmiştir.
* Bu hesaba göre Türk ordusunda hizmet eden hekimlerin yüzde 12.5'u kaybedilmiştir. Bütün ordu mensupları arasında erler hariç en yüksek zayiat hekim kesiminde olmuştur. Alman ordusunda ise savaş süresince vefat eden hekim oranı yüzde 5.4'dür.
* Dünyada hiçbir milletin hekimi Türk hekiminin maruz kaldığı tehlikelere göğüs gererek hayatını feda etmemiştir.
AİLELERİ DE UNUTULMAMIŞTI
– Bu savaş sırasında korunma için neler yapılmıştır?
* Doktor Reşat Rıza ve Dr. Mustafa Hilmi Beyler tifüs aşısını İstanbul'da üreterek belki de tıp tarihinde ilk kez tifüs aşısı uygulamasını yapmışlardır. Reşat Rıza Bey, aşıyı önce kendisine uygulamıştır.
* 28 Mart 1915 günü yerel imkanlarla hazırlanan aşılar ile aşılanan beş gönüllü hekimden Dr. Süfyan, Dr. Recai, Dr. Mehmet Ali Beyler aşı sonrasında büyük bir şanssızlık sonucunda şehitler kafilesine katılmışlardır.
* O yıllarda şehit olan sağlık personeline yardım için, “Şehit Etibba Ailesi Himaye Cemiyeti” kurulmuştur. Bu cemiyetin girişimiyle çalışan tabiplerin maaşından yüzde 1 kesinti yapılarak şehit tabiplerin ailelerine yardım yapılmıştır.
SAĞLIKÇILARI ALKIŞLAYIN ÇÜNKÜ…
Türkiye'nin Corona virüsle mücadele eden sağlık emekçilerini alkışlamaya devam etmesi gerektiğini belirten Bingür Sönmez, bu konuda şunları söyledi:
“ALKIŞLAYIN… Şu anda çalıştığım hastanede ‘Evde 3 çocuk var, bir hafta boyunca evime gitmeyeceğim' diyen yoğun bakım sorumlusunu…
ALKIŞLAYIN… ‘Günde en az 5 şüpheli hasta görüyorum, evde yaşlı annem ve babam var. Onları nasıl koruyacağımı bilemiyorum' diyen göğüs hastalıkları uzmanı arkadaşımı…
ALKIŞLAYIN… Corona Yoğun Bakıma 3 günlük nöbete girerken ‘Hocam hakkınızı helal edin' diyen, nöbetten çıktıktan sonra da evine gidemeyip bir sonraki nöbetini hastanede bekleyen genç asistanımızı…
ALKIŞLAYIN… İstanbul Tıp Fakültesi'nde muayene ettiği hastasından virüs bulaşan, şu anda yoğun bakımda olan profesör arkadaşımı, karantinada olan yardımcılarını…
ALKIŞLAYIN…Kalp ameliyatı yaptığı hasta veya ortopedik bir ameliyat yaptığı bir hastanın daha sonra tanı konması üzerine tüm ekipleri ile karantinada olan arkadaşlarımı…
ALKIŞLAYIN…60 yaş üzerindeki tüm devlet görevlileri evlerine gönderilirken göreve çağrılan altmış yaş üstü sağlık personelini…
ALKIŞLAYIN…Ön cephede olan pratisyen doktorlarımı, acilde hasta kabul eden doktorlarımı, ambulans personelini, birebir bakım yapan hemşirelerimi ve sağlık personelimi…”
