Viral enfeksiyonlar menenjitin en yaygın nedenidir, bunu bakteriyel enfeksiyonlar ve ara sıra mantar enfeksiyonları takip eder. Menenjit hem kimyasal reaksiyonlar, hap alerjileri, bir takım kanser türleri ve sarkoidoz gibi enflamatuar hastalıklardan da kaynaklanabilir. Peki, menenjit hastalığı bulaşıcı mı? Menenjit belirtileri ve tedavisi ile ilgili bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik.

MENENJİT NEDİR?

Menenjit, beyin ve omuriliği kaplayan koruyucu zarların iltihaplanmasıdır (şişmesidir). Beyni ve omuriliği çevreleyen sıvının bakteriyel veya viral bir enfeksiyonu genel olarak şişmeye niçin olur. bununla beraber, yaralanmalar, kanser, bir takım ilaçlar ve öteki enfeksiyon türleri de menenjite niçin olabilir. Menenjitin spesifik nedenini iyi anlamak önemlidir, çünkü çare nedene ast olarak değişir.

MENENJİT TÜRLERİ

Menenjitin birden fazla türü bulunmaktadır.

Bunlardan bazıları;

Bakteriyel menenjit

Meningokok, pnömokok ve hemofilus influenza bakterilerilerinin sebep olduğu menenjit türü.

Viral menenjit

Herpes simplex virüs, enterovirüs, zona, kabakulak, su çiçeği gibi hastalıklara niçin olan varicella zoster virüsü ve HIV virüsünün niçin olduğu menenjit türüdür.

Tüberküloz menenjiti

Fungal menenjit

Mantar kaynaklı menenjit diye de bilinen bu cins menenjite yol açan en yaygın mantar çeşitleri; Cryptococcus neoformans, histoplasma capsulatum, coccidioides immitis, blastomyces dermatitidis, ve candida türleridir.

Bakteriyel menenjit hayatı tehdit edebilen bir durumdur ve insandan insana bulaşabilir. Viral menenjit, bakteriyel menenjite göre daha zararsızdır, birçok insan tedaviye gereklilik duymadan viral menenjitten kurtulabilir. Tüberküloz menenjiti çok ciddi bir hastalıktır ve gelişmemiş veya gelişmekte olan ülkelerde görülür, tedavi gerektirir. Fungal menenjit ise nadir görülür ve genelde bağışıklık sistemi düşük olan kimselerde görülür.

Foto: shutterstock

MENENJİT HASTALIĞI BULAŞICI MIDIR?

Viral ve bakteriyel menenjit bulaşıcıdır. Temas, öksürük, hapşırık aracılığıyla insandan insana bulaşabilir. Menenjit herkese bulaşabilir, oysa beş yaşın altındaki çocuklarda, 16-25 yaş arası gençlerde ve 55 yaş üstü kimselerde daha sık görülmektedir. İnsanların birbirlerine yakın yaşadığı kalabalık bölgelerde sık görülen bir durumdur. Buna tabi olarak da yatılı okullarda okuyan çocuklara ve askerlere bulaşma ihtimali daha yüksektir.

MENENJİT BELİRTİLERİ NELERDİR?

Erken menenjit belirtileri gribi (influenza) taklit edebilir. Semptomlar birkaç saat içinde ya da birkaç gün içinde gelişebilir.

2 yaşından büyük herhangi bir kişide mümkün belirti ve bulgular şunları içerir:

– Baş ağrısı,
– Yüksek alev,
– Boyun tutulması,
– Ense sertliği,
– Mide bulantısı ve kusma,
– Aydınlık ışığa bakmaktan uzak durma,
– Fikir bulanıklığı,
– Havale,
– Soğuk el ve ayaklar,
– Titreme,
– Hızlı soluk alıp verme,
– Eklem ve adale ağrıları,
– 2 yaşından küçük çocuklarda eksik yemek yeme, yas veya çok tiz matem, soluk ve kirli bir dış görünüş, kafada bulunan bıngıldağın aşırı gergin ve şiş olması, kaskatı olma.

Foto: shutterstock

Yenidoğanlarda belirtiler

Yenidoğan ve bebeklerde aşağıdaki belirtiler görülebilir.

Bunlar:

– Yüksek alev
– Aralıksız ağlama
– Fazla uyku hali ya da sinirlilik
– Hareketsizlik ya da halsizlik
– Beceriksiz gıda
– Bebeğin kafasının üstündeki yumuşak noktada (bıngıldak) bir çıkıntı (fontanel)
– Vücudunda ve boynunda sertlik

MENENJİT TEDAVİSİ

Tedavi menenjit tipine bağlıdır.

Bakteriyel menenjit

Akut bakteriyel menenjit anında intravenöz antibiyotiklerle ve ara sıra kortikosteroidlerle tedavi edilmelidir. Bu iyileşmeyi sağlamaya ve beyin şişmesi ve nöbetler gibi komplikasyon riskini azaltmaya yardımcı olur.

Antibiyotik ya da antibiyotik kombinasyonu, enfeksiyona niçin olan bakteri türüne bağlıdır. Doktorunuz menenjitin belirlenmiş nedenini belirleyene değin geniş spektrumlu bir antibiyotik önerebilir.

Viral menenjit

Antibiyotikler viral menenjiti tedavi edemez ve çoğu vaka birkaç hafta içinde kendi kendine düzelir.

Hafif viral menenjit vakalarının tedavisi çoğunlukla şunları içerir:

– Yatak istirahati
– Bol akışkan
– Ateşi düşürmeye ve vücut ağrılarını hafifletmeye tezgâhtar olan reçetesiz de satılan ağrı kesici ilaçlar

Doktorunuz beyindeki şişmeyi eksilmek için kortikosteroidleri ve nöbetleri kontrol etmek için antikonvülsan bir hap reçete edebilir. Bir herpes virüsü menenjitinize neden olduysa, antiviral bir ilaç mevcuttur.

Diğer menenjit türleri

Menenjitin nedeni bütün olarak belli değilse, doktorunuz niçin belirlenirken antiviral ve antibiyotik tedavisine başlayabilir.

Kronik menenjit tedavisi altta yatan nedene dayanmaktadır. Antifungal ilaçlar mantar menenjitini çare eder ve spesifik antibiyotiklerin bir kombinasyonu da verem menenjiti çare edebilir. aynı zamanda, bu ilaçların ciddi yan etkileri olabilir, böylece bir laboratuvar testi nedenin mantar olduğunu doğrulayana değin çare ertelenebilir.

Alerjik reaksiyona ya da otoimmün hastalığa bağlı enfeksiyöz olmayan menenjit kortikosteroidlerle tedavi edilebilir. Bazı durumlarda, durum kendiliğinden iyileşebileceğinden çare gerekmez. Kansere bağlı menenjitte, spesifik kanser tedavisi gerekir.