Viral enfeksiyonlar menenjitin en yaygın nedenidir, bunu bakteriyel enfeksiyonlar ve ara sıra mantar enfeksiyonları takip eder. Menenjit keza kimyasal reaksiyonlar, ilaç alerjileri, bazı kanser türleri ve sarkoidoz gibi enflamatuar hastalıklardan da kaynaklanabilir. Peki, menenjit hastalığı bulaşıcı mı? Menenjit belirtileri ve tedavisi ile ilgili bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik.

MENENJİT NEDİR?

Menenjit, beyin ve omuriliği kaplayan koruyucu zarların iltihaplanmasıdır (şişmesidir). Beyni ve omuriliği çevreleyen sıvının bakteriyel veya viral bir enfeksiyonu genellikle şişmeye neden olur. bununla beraber, yaralanmalar, kanser, bir takım ilaçlar ve diğer enfeksiyon türleri de menenjite niçin olabilir. Menenjitin spesifik nedenini bilmek önemlidir, çünkü tedavi nedene alt olarak değişir.

MENENJİT TÜRLERİ

Menenjitin pat diye fazla türü bulunmaktadır.

Bunlardan bazıları;

Bakteriyel menenjit

Meningokok, pnömokok ve hemofilus influenza bakterilerilerinin sebep olduğu menenjit türü.

Viral menenjit

Herpes simplex virüs, enterovirüs, zona, kabakulak, su çiçeği gibi hastalıklara neden olan varicella zoster virüsü ve HIV virüsünün neden olduğu menenjit türüdür.

Tüberküloz menenjiti

Fungal menenjit

Mantar kaynaklı menenjit diye de aşina bu cins menenjite yol açan en yaygın mantar çeşitleri; Cryptococcus neoformans, histoplasma capsulatum, coccidioides immitis, blastomyces dermatitidis, ve candida türleridir.

Bakteriyel menenjit hayatı tehdit edebilen bir durumdur ve insandan insana bulaşabilir. Viral menenjit, bakteriyel menenjite kadar daha zararsızdır, çoğu insan tedaviye ihtiyaç duymadan viral menenjitten kurtulabilir. Tüberküloz menenjiti fazla önemli bir hastalıktır ve gelişmemiş ya da gelişmekte olan ülkelerde görülür, çare gerektirir. Fungal menenjit ise nadir görülür ve genelde bağışıklık sistemi düşük olan kimselerde görülür.

Foto: shutterstock

MENENJİT HASTALIĞI BULAŞICI MIDIR?

Viral ve bakteriyel menenjit bulaşıcıdır. Bağlantı, öksürük, hapşırık yoluyla insandan insana bulaşabilir. Menenjit herkese bulaşabilir, fakat beş yaşın altındaki çocuklarda, 16-25 yaş arası gençlerde ve 55 yaş üstü kimselerde daha sık görülmektedir. İnsanların birbirlerine yakın yaşadığı topluluk bölgelerde sık görülen bir durumdur. Buna alt olarak da yatılı okullarda okuyan çocuklara ve askerlere bulaşma ihtimali daha yüksektir.

MENENJİT BELİRTİLERİ NELERDİR?

Erken menenjit belirtileri gribi (influenza) taklit edebilir. Semptomlar birkaç saat içinde ya da birkaç gün içinde gelişebilir.

2 yaşından büyük herhangi bir kişide mümkün bulgu ve bulgular şunları içerir:

– Baş ağrısı,
– Yüksek alev,
– Boyun tutulması,
– Ense sertliği,
– Mide bulantısı ve kusma,
– Parlak ışığa bakmaktan uzak durma,
– Zihin bulanıklığı,
– Havale,
– Soğuk el ve ayaklar,
– Titreşim,
– Çabuk benzi atmış alıp verme,
– Eklem ve adale ağrıları,
– 2 yaşından küçük çocuklarda eksik yemek yeme, ağıt veya çok tiz ağıt, soluk ve kirli bir görünüş, kafada bulunan bıngıldağın fazla gergin ve şiş olması, kaskatı olma.

Foto: shutterstock

Yenidoğanlarda belirtiler

Yenidoğan ve bebeklerde aşağıdaki belirtiler görülebilir.

Bunlar:

– Yüksek alev
– Sürekli ağıt
– Aşırı uyku hali veya çabuk sinirlenme
– Hareketsizlik veya halsizlik
– Beceriksiz beslenme
– Bebeğin kafasının üstündeki yumuşak noktada (bıngıldak) bir çıkıntı (fontanel)
– Vücudunda ve boynunda sertlik

MENENJİT TEDAVİSİ

Tedavi menenjit tipine bağlıdır.

Bakteriyel menenjit

Akut bakteriyel menenjit hemen intravenöz antibiyotiklerle ve ara sıra kortikosteroidlerle çare edilmelidir. Bu iyileşmeyi sağlamaya ve beyin şişmesi ve nöbetler gibi komplikasyon riskini azaltmaya muavin olur.

Antibiyotik ya da antibiyotik kombinasyonu, enfeksiyona niçin olan bakteri türüne bağlıdır. Doktorunuz menenjitin muhakkak nedenini belirleyene değin geniş spektrumlu bir antibiyotik önerebilir.

Viral menenjit

Antibiyotikler viral menenjiti çare edemez ve çoğu olgu birkaç hafta içinde kendi kendine düzelir.

Hafif viral menenjit vakalarının tedavisi genellikle şunları içerir:

– Yatak istirahati
– Bol değişken
– Ateşi düşürmeye ve cisim ağrılarını hafifletmeye tezgâhtar olan reçetesiz de satılan ağrı kesici ilaçlar

Doktorunuz beyindeki şişmeyi azaltmak için kortikosteroidleri ve nöbetleri denetlemek için antikonvülsan bir hap reçete edebilir. Bir herpes virüsü menenjitinize niçin olduysa, antiviral bir hap mevcuttur.

Diğer menenjit türleri

Menenjitin nedeni tam olarak emin değilse, doktorunuz niçin belirlenirken antiviral ve antibiyotik tedavisine başlayabilir.

Kronik menenjit tedavisi altta yatan nedene dayanmaktadır. Antifungal ilaçlar mantar menenjitini tedavi eder ve spesifik antibiyotiklerin bir kombinasyonu da verem menenjiti tedavi edebilir. bununla beraber, bu ilaçların ciddi alt etkileri olabilir, böylece bir laboratuvar testi nedenin mantar olduğunu doğrulayana dek tedavi ertelenebilir.

Alerjik reaksiyona ya da otoimmün hastalığa emrindeki enfeksiyöz olmayan menenjit kortikosteroidlerle çare edilebilir. Bazı durumlarda, şart kendiliğinden iyileşebileceğinden tedavi gerekmez. Kansere bağlı menenjitte, spesifik kanser tedavisi gerekir.