Viral enfeksiyonlar menenjitin en yaygın nedenidir, bunu bakteriyel enfeksiyonlar ve arada bir mantar enfeksiyonları peşine düşüp takip eder. Menenjit hem kimyasal reaksiyonlar, hap alerjileri, bir takım kanser türleri ve sarkoidoz gibi enflamatuar hastalıklardan da kaynaklanabilir. Peki, menenjit hastalığı bulaşıcı mı? Menenjit belirtileri ve tedavisi ile ilgili bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik.

MENENJİT NEDİR?

Menenjit, beyin ve omuriliği kaplayan koruyucu zarların iltihaplanmasıdır (şişmesidir). Beyni ve omuriliği çevreleyen sıvının bakteriyel veya viral bir enfeksiyonu genel olarak şişmeye niçin olur. bununla beraber, yaralanmalar, kanser, bir takım ilaçlar ve öteki enfeksiyon türleri de menenjite niçin olabilir. Menenjitin spesifik nedenini çakmak önemlidir, çünkü tedavi nedene bağlı olarak değişir.

MENENJİT TÜRLERİ

Menenjitin birdenbire fazla türü bulunmaktadır.

Bunlardan bazıları;

Bakteriyel menenjit

Meningokok, pnömokok ve hemofilus influenza bakterilerilerinin sebep olduğu menenjit türü.

Viral menenjit

Herpes simplex virüs, enterovirüs, zona, kabakulak, su çiçeği gibi hastalıklara niçin olan varicella zoster virüsü ve HIV virüsünün neden olduğu menenjit türüdür.

Verem menenjiti

Fungal menenjit

Mantar kaynaklı menenjit diye de aşina bu nesil menenjite yol açan en yaygın mantar çeşitleri; Cryptococcus neoformans, histoplasma capsulatum, coccidioides immitis, blastomyces dermatitidis, ve candida türleridir.

Bakteriyel menenjit hayatı korkutma edebilen bir durumdur ve insandan insana bulaşabilir. Viral menenjit, bakteriyel menenjite tarafından daha zararsızdır, çoğu insan tedaviye gereksinim duymadan viral menenjitten kurtulabilir. Tüberküloz menenjiti çok ciddi bir hastalıktır ve gelişmemiş veya gelişmekte olan ülkelerde görülür, tedavi gerektirir. Fungal menenjit ise nadir görülür ve genellikle bağışıklık sistemi düşük olan kimselerde görülür.

Foto: shutterstock

MENENJİT HASTALIĞI BULAŞICI MIDIR?

Viral ve bakteriyel menenjit bulaşıcıdır. Temas, öksürük, hapşırık yoluyla insandan insana bulaşabilir. Menenjit herkese bulaşabilir, oysa beş yaşın altındaki çocuklarda, 16-25 yaş arası gençlerde ve 55 yaş üstü kimselerde daha sık görülmektedir. İnsanların birbirlerine yakın yaşadığı topluluk bölgelerde sık görülen bir durumdur. Buna tabi olarak da yatılı okullarda okuyan çocuklara ve askerlere bulaşma ihtimali daha yüksektir.

MENENJİT BELİRTİLERİ NELERDİR?

Erken menenjit belirtileri gribi (influenza) taklit edebilir. Semptomlar birkaç saat içinde ya da birkaç gün içinde gelişebilir.

2 yaşından büyük herhangi bir kişide mümkün belirti ve bulgular şunları içerir:

– Baş ağrısı,
– Yüksek alev,
– Boyun tutulması,
– Ense sertliği,
– Mide bulantısı ve kusma,
– Parlak ışığa bakmaktan kaçınma,
– Zihin bulanıklığı,
– Havale,
– Soğuk el ve ayaklar,
– Titreme,
– Seri bitik alıp verme,
– Eklem ve kas ağrıları,
– 2 yaşından minik çocuklarda az yemek yemek yeme, ağıt veya çok tiz inleme, solgun ve benekli bir dış görünüş, kafada yer alan bıngıldağın fazla gergin ve şiş olması, kaskatı olma.

Foto: shutterstock

Yenidoğanlarda belirtiler

Yenidoğan ve bebeklerde aşağıdaki belirtiler görülebilir.

Bunlar:

– Yüksek alev
– Aralıksız matem
– Fazla uyku hali ya da çabuk sinirlenme
– Durağanlık veya halsizlik
– Eksik gıda
– Bebeğin kafasının üstündeki yumuşak noktada (bıngıldak) bir çıkıntı (fontanel)
– Vücudunda ve boynunda sertlik

MENENJİT TEDAVİSİ

Tedavi menenjit tipine bağlıdır.

Bakteriyel menenjit

Akut bakteriyel menenjit derhal intravenöz antibiyotiklerle ve bazen kortikosteroidlerle çare edilmelidir. Bu iyileşmeyi sağlamaya ve beyin şişmesi ve nöbetler gibi komplikasyon riskini azaltmaya yardımcı olur.

Antibiyotik ya da antibiyotik kombinasyonu, enfeksiyona niçin olan bakteri türüne bağlıdır. Doktorunuz menenjitin muhakkak nedenini belirleyene kadar geniş spektrumlu bir antibiyotik önerebilir.

Viral menenjit

Antibiyotikler viral menenjiti çare edemez ve birçok vaka birkaç hafta içinde kendi kendine düzelir.

Hafif viral menenjit vakalarının tedavisi genelde şunları içerir:

– Yatak istirahati
– Bol değişken
– Ateşi düşürmeye ve cisim ağrılarını hafifletmeye asistan olan reçetesiz de satılan analjezik ilaçlar

Doktorunuz beyindeki şişmeyi azaltmak için kortikosteroidleri ve nöbetleri denetlemek için antikonvülsan bir ilaç reçete edebilir. Bir herpes virüsü menenjitinize niçin olduysa, antiviral bir hap mevcuttur.

Diğer menenjit türleri

Menenjitin nedeni tamamen belirlenmiş değilse, doktorunuz niçin belirlenirken antiviral ve antibiyotik tedavisine başlayabilir.

Kronik menenjit tedavisi altta yatan nedene dayanmaktadır. Antifungal ilaçlar mantar menenjitini tedavi eder ve spesifik antibiyotiklerin bir kombinasyonu da tüberküloz menenjiti çare edebilir. aynı zamanda, bu ilaçların önemli yan etkileri olabilir, bu nedenle bir laboratuvar testi nedenin mantar olduğunu doğrulayana dek çare ertelenebilir.

Alerjik reaksiyona ya da otoimmün hastalığa yan enfeksiyöz olmayan menenjit kortikosteroidlerle çare edilebilir. Bazı durumlarda, şart kendiliğinden iyileşebileceğinden tedavi gerekmez. Kansere emrindeki menenjitte, spesifik kanser tedavisi gerekir.