Viral enfeksiyonlar menenjitin en yaygın nedenidir, bunu bakteriyel enfeksiyonlar ve ara sıra mantar enfeksiyonları takip eder. Menenjit keza kimyasal reaksiyonlar, hap alerjileri, bazı kanser türleri ve sarkoidoz gibi enflamatuar hastalıklardan da kaynaklanabilir. Peki, menenjit hastalığı bulaşıcı mı? Menenjit belirtileri ve tedavisi ile ilgili bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik.

MENENJİT NEDİR?

Menenjit, beyin ve omuriliği kaplayan koruyucu zarların iltihaplanmasıdır (şişmesidir). Beyni ve omuriliği çevreleyen sıvının bakteriyel veya viral bir enfeksiyonu genel olarak şişmeye neden olur. bununla birlikte, yaralanmalar, kanser, bir takım ilaçlar ve diğer enfeksiyon türleri de menenjite neden olabilir. Menenjitin spesifik nedenini bilmek önemlidir, çünkü çare nedene alt olarak değişir.

MENENJİT TÜRLERİ

Menenjitin birdenbire artı türü bulunmaktadır.

Bunlardan bazıları;

Bakteriyel menenjit

Meningokok, pnömokok ve hemofilus influenza bakterilerilerinin sebep olduğu menenjit türü.

Viral menenjit

Herpes simplex virüs, enterovirüs, zona, kabakulak, su çiçeği gibi hastalıklara neden olan varicella zoster virüsü ve HIV virüsünün niçin olduğu menenjit türüdür.

Verem menenjiti

Fungal menenjit

Mantar kaynaklı menenjit diye de tanıdık bu tür menenjite yol açan en yaygın mantar çeşitleri; Cryptococcus neoformans, histoplasma capsulatum, coccidioides immitis, blastomyces dermatitidis, ve candida türleridir.

Bakteriyel menenjit hayatı tehdit edebilen bir durumdur ve insandan insana bulaşabilir. Viral menenjit, bakteriyel menenjite kadar daha zararsızdır, çoğu insan tedaviye ihtiyaç duymadan viral menenjitten kurtulabilir. Tüberküloz menenjiti fazla ciddi bir hastalıktır ve gelişmemiş veya gelişmekte olan ülkelerde görülür, tedavi gerektirir. Fungal menenjit ise nadir görülür ve genelde bağışıklık sistemi düşük olan kimselerde görülür.

Foto: shutterstock

MENENJİT HASTALIĞI BULAŞICI MIDIR?

Viral ve bakteriyel menenjit bulaşıcıdır. Temas, öksürük, hapşırık aracılığıyla insandan insana bulaşabilir. Menenjit herkese bulaşabilir, ancak beş yaşın altındaki çocuklarda, 16-25 yaş arası gençlerde ve 55 yaş üstü kimselerde daha sık görülmektedir. İnsanların birbirlerine yakın yaşadığı topluluk bölgelerde sık görülen bir durumdur. Buna tabi olarak da yatılı okullarda okuyan çocuklara ve askerlere bulaşma ihtimali daha yüksektir.

MENENJİT BELİRTİLERİ NELERDİR?

Erken menenjit belirtileri gribi (influenza) taklit edebilir. Semptomlar birkaç saat içinde ya da birkaç gün içinde gelişebilir.

2 yaşından büyük herhangi bir kişide muhtemel bulgu ve bulgular şunları içerir:

– Baş ağrısı,
– Yüksek ateş,
– Boyun tutulması,
– Ense sertliği,
– Mide bulantısı ve kusma,
– Aydınlık ışığa bakmaktan kaçınma,
– Düşünce bulanıklığı,
– Havale,
– Soğuk el ve ayaklar,
– Titreşim,
– Süratli benzi atmış alıp verme,
– Eklem ve adale ağrıları,
– 2 yaşından ufak çocuklarda eksik yemek yeme, matem ya da fazla tiz ağıt, solgun ve kirli bir dış görünüş, kafada yer alan bıngıldağın fazla gergin ve şiş olması, kaskatı olma.

Foto: shutterstock

Yenidoğanlarda belirtiler

Yenidoğan ve bebeklerde aşağıdaki belirtiler görülebilir.

Bunlar:

– Yüksek alev
– Aralıksız yas
– Aşırı uyku hali veya sinirlilik
– Hareketsizlik ya da halsizlik
– Eksik besin
– Bebeğin kafasının üstündeki yumuşak noktada (bıngıldak) bir çıkıntı (fontanel)
– Vücudunda ve boynunda sertlik

MENENJİT TEDAVİSİ

Tedavi menenjit tipine bağlıdır.

Bakteriyel menenjit

Akut bakteriyel menenjit hemencecik intravenöz antibiyotiklerle ve bazen kortikosteroidlerle çare edilmelidir. Bu iyileşmeyi sağlamaya ve beyin şişmesi ve nöbetler gibi komplikasyon riskini azaltmaya yardımcı olur.

Antibiyotik ya da antibiyotik kombinasyonu, enfeksiyona niçin olan bakteri türüne bağlıdır. Doktorunuz menenjitin kesin nedenini belirleyene değin geniş spektrumlu bir antibiyotik önerebilir.

Viral menenjit

Antibiyotikler viral menenjiti tedavi edemez ve çoğu vaka birkaç hafta içinde kendi kendine düzelir.

Hafif viral menenjit vakalarının tedavisi genellikle şunları içerir:

– Yatak istirahati
– Bol akıcı
– Ateşi düşürmeye ve karoser ağrılarını hafifletmeye tezgâhtar olan reçetesiz de satılan analjezik ilaçlar

Doktorunuz beyindeki şişmeyi eksilmek için kortikosteroidleri ve nöbetleri kontrol etmek için antikonvülsan bir ilaç reçete edebilir. Bir herpes virüsü menenjitinize neden olduysa, antiviral bir hap mevcuttur.

Diğer menenjit türleri

Menenjitin nedeni tam olarak emin değilse, doktorunuz neden belirlenirken antiviral ve antibiyotik tedavisine başlayabilir.

Kronik menenjit tedavisi altta yatan nedene dayanmaktadır. Antifungal ilaçlar mantar menenjitini çare eder ve spesifik antibiyotiklerin bir kombinasyonu da verem menenjiti tedavi edebilir. bununla beraber, bu ilaçların önemli bağlı etkileri olabilir, böylece bir laboratuvar testi nedenin mantar olduğunu doğrulayana kadar tedavi ertelenebilir.

Alerjik reaksiyona ya da otoimmün hastalığa tabi enfeksiyöz olmayan menenjit kortikosteroidlerle çare edilebilir. Bazı durumlarda, şart kendiliğinden iyileşebileceğinden çare gerekmez. Kansere yan menenjitte, spesifik kanser tedavisi gerekir.