mRNA aşıları tehlikeli mi?

Norveç ve Almanya'da 85 yaş üzerindeki 33 kişinin ölümü, aşılarla ilgili süregelen tartışmaları tekrar alevlendirdi.

mRNA aşıları tehlikeli mi?

Norveç ve Almanya'da 85 yaş üzerindeki 33 kişinin ölümü, aşılarla ilgili süregelen tartışmaları tekrar alevlendirdi. Almanya, Covid-19 aşısından sonra meydana gelen 10 ölüm vakasını incelemeye alırken, Norveç'ten açıklama bekleniyor. Biyolog Prof. Dr. Çetin'e mRNA aşılarıyla ilgili merak edilenleri sordum. İşte yanıtları…

Prof. Dr. Barbaros Çetin

DAHA ÖNCE İNSANLARDA TEST EDİLMİŞ MİDİR?

Son 20 yılda haberci RNA aşıları konusunda az sayıda klinik çalışmalar yapılştır. Faz-3 ve Faz-4 çalışmaları yapılmadan acil onay alan SARS-CoV-2 dışında şimdiye kadar hiçbir mRNA aşısı (SARS, MERS) onaylanmamıştır. Çünkü bilim insanları etkili bir aşı üretmek için bir dizi engeli aşmak zorunda kaldı. Bu engeller, mRNA'nın şiddetli bir bağışıklık tepkisi oluşturmayacak şekilde nasıl değiştirileceği, bir kişinin bağışıklık sisteminin bir aşının mRNA'sını kabul etmesi için nasıl teşvik edileceği ve yeni hastalıkla savaşmak için hücrelerin protein üretmesi gibi olayları içeriyordu.

Nitekim, 2005 yılında Pennsylvania Üniversitesi araştırmacılarından Katalin Kariko ve Drew Weissman, “sentetik bir mRNA molekülünün” vücudun bağışıklık sistemi tarafından saldırıya uğramadan insan hücrelerine girmesi için nasıl değiştirileceğini gösterdi. Bir DNA aşısına göre belirli avantajları vardır. RNA'nın çekirdeğe girmesine gerek yoktur. Basitçe, hücrelerin daha erişilebilir dış bölgesine, proteinlerin inşa edildiği sitoplazmaya iletilmesi gerekir.

NE GİBİ TEDBİRLER ALINMALI?

Acil kullanım izninden önce bile mRNA aşı çalışmalarının daha fazla numune testi ve daha uzun klinik doğrulamalardan geçmesi gerekirdi. Norveç örneğinden sonra bu aşının gerekli açıklamalar yapılıncaya kadar özellikle 80 yaş üstü insanlara uygulanmaması gerekir. Eğer bu ölümlerin mRNA aşısı ile doğrudan bağlantısı kesinleşirse, bu tip “aşıların kullanımının askıya alınması” gerekebilir.

SARS-CoV-2'nin mutasyon hızı bu şekilde devam ettikçe, aşıları yenilemek gerekir ve mevcut üretilmiş aşılar çöpe gidebilir. Üzerinde düşünülmesi gereken en önemli nokta ise yabancı genetik materyale karşı vücudun diğer hücrelerinin ne gibi olumsuz tepkiler verebileceğini henüz bilmiyoruz. Bu tepkiler vücudun bütün hücrelerinde aşırı bağışıklık tepkisi ve sitokinin fırtınası sonucu hızlı ani ölümlere sebep olabilir.

YAN ETKİLERİ NELERDİR?

MRNA aşılarında bugüne kadar görülen yan etkiler, ağırlıklı olarak enjeksiyon bölgesinde ağrı, kırmızılık ve iltihaplanma, vücutta ise şiddetli ateş, şiddetli alerjik reaksiyon (hayatı tehdit eden/anafilaksi), titreme, yorgunluk, kas ağrıları, baş ağrısı, göz çevresine şişkinlik ile kızarıklık, mide bulantısı, altta yatan hastalık kötüleşmesi ve hafif yüz felcidir.

YORUM EKLE
SIRADAKİ HABER