Pandemi süreciyle birlikte yetişkinler kadar çocukların da teknolojik cihazlara maruziyeti arttı. Online eğitimin dışında çocuklar evden dışarı çıkıp, sosyalleşme imkanı bulamadıkları için telefonla ve bilgisayarla oyalanmaya başladı. Ancak bu durumun kısa ve uzun vadede çok çeşitli sağlık sorunlarına neden olabileceğini belirten Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, bu sorunları ve çocukları teknoloji bağımlılığından koruma yollarını şöyle anlattı:
Prof. Dr. Derya Uludüz
1- BEYİN GELİŞİMLERİ OLUMSUZ ETKİLENİYOR
Ekran bağımlılığının en kötü yanı çocuklarda beyin yapısını değiştirerek gelişimini etkiliyor olması. Teknolojinin aşırı kullanımı, beynin farklı bölümleri arasındaki bağlantıları bozarak; kişiliği, dürtüleri, kuralları ve sosyal davranışları kontrol eden ‘prefrontal alanı' baskılıyor ve bilgilerin beyinde işlenmesini zorlaştırıyor. Bu da çocuklarda sosyal anksiyeteyi tetikliyor.
2 – SANAL İLE GERÇEKLİĞİ AYIRT EDEMİYORLAR
Biz çocukken çok istediğimiz oyuncaklar alınmaz, her istediğimiz yapılmazdı. Bu geleneksel çocuk yetiştirme şekli bize üzüntü, kızgınlık, hayal kırıklığı gibi duygularla baş etmemizi öğretti. Oysa günümüzde ellerindeki telefondan sürekli oyun oynayan çocuklar sanal ile gerçekliği ayırt etmekte güçlük çekiyor. Oyunda her istediğine ulaşan çocuk, gerçek hayatta da her istediğine hızlıca ulaşmak istiyor. Gerçek hayatla karşılaştığında ise hemen demoralize oluyor, öfkeleniyor ve sabırsız davranışlarda bulunuyor.
3 – DİKKATLERİ DAĞINIK VE AŞIRI HAREKETLİLER
Dikkat eksikliği ve hiperaktivitenin ne olduğunu bilmediğimiz yıllardan, tüm çocuklara dikkat eksikliği ve hiperaktivite teşhisi koyulan yıllara geldik. Bu sorunların çocuklarda teknolojik cihazlarla aşırı görsel ve renkli uyarıcılara maruz kalmaları nedeniyle tetiklendiği araştırmalarla desteklenmiştir.
4 – SIRT VE BEL AĞRISI ÇEKIYORLAR
Teknoloji ile zaman harcarken ortaya çıkan duruş bozukluklarından kaynaklanan sırt, bel ve boyun ağrısı gibi yakınmalar artık küçük yaşlara indi.
NELER YAPILABİLİR?
– Çocuk sevgi, ilgi ve değer görme ihtiyacını sosyal medyadan karşılamaya çalışıyor olabilir. Durum böyleyse onlarla yeterince vakit geçirmiyorsunuz demektir. Öncelikle onlarla daha iyi zaman geçirmeye, konuşmaya anlamaya çalışın.
– Onları kitap okumaya, spora, müziğe ve dansa yönlendirin.
– Beraber yapabileceğiniz ortak etkinlikler bulun çünkü kalabalık oyunlar çocuklara ilişki ve iletişim kurmayı öğretin.
– Çocuk 2 yaşına kadar hiçbir şekilde ekrana maruz kalmamalı. Ancak 2 yaşından sonra çocuğun günde 1 saati geçmeyecek şekilde örneğin bir-iki çizgi film izlemesine izin verebilirsiniz.
