Virüsle mücadeleye devam ettiğimiz bugünlerde normalleşmenin de etkisiyle daha sosyaliz ve daha çok kişiyle karşısında karşıya geliyoruz. Toplumda birçok insanın önlemlere uyarı ettiğini çoğu insanın ise yaşamımızda bir hastalık tehdidi yokmuş gibi dikkatsiz davrandığını gözlemliyoruz.
Bu arada virüs korkusu yüzünden sokağa çıkmaya, markete gitmeye hatta sosyal mesafeye karşın insanlarla konuşmaya korkar ayla gelenler de azımsanmayacak dek fazla. Peki bu korku nasıl aşılabilir? İşte Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu'nun yanıtları…
Bilirkişi Psikolog Ezgi Dokuzlu
NE VAKIT PSİKOLOJİK DESTEK ALINMALI?
Son birkaç ayda özellikle saplantı ve panik geçmişi olan kişilerde bir takım belirtiler daha artmış olabilir. Hatta geçmişte bu gibi rahatsızlıkları olmayan kişilerde de virüs korkusu ve kaygısı nedeniyle bilhassa takıntılı fikirler ve davranışlar görülebilir. Rahatsızlık bulaşacağı korkusuyla evden çıkmak istememe bu süreçte alışılagelmiş bir korkudur.
Eğer kişi ihtiyacı olmasına rağmen dışarı çıkamıyorsa mesela ihtiyacı olmasına rağmen market alışverişi için evinden çıkamıyor, arabasına binemiyor, sokakta yürüyemiyor veya toplu taşımayı fazla kalabalık olmamasına rağmen kullanamıyorsa keza bu durumlar artık hayatının düzenini değiştirmeye başladıysa kişide bu konuyla ilgili saplantı, nefret edilen şey ya da birtakım psikolojik problemler olabilir. Eğer bu durumu düzelmiyorsa ve gitgide kişinin yaşam kalitesini bozmaya başladıysa mutlaka psikolojik çare alınmalıdır.
– Eğer hafif korku yaşıyorsanız; bu sürece zorunlu önlemleri alarak harmoni sağlayın. Başta ruh sağlığımız için bu durumdan ne zaman kurtulacağımızı, ne zaman ilaç ya da tedavinin bulunacağını düşünmektense bu durumu kabullenip tedbirlere uyarak yaşamımızı sürdürmemiz gerekiyor. Önlemlerinizi alarak tatile, yürüyüşe, alışverişe çıkın.
– Covid-19'dan dozunda korkmak önlem almamıza ve bilgilenmemize tezgâhtar olur. Ama şiddetli nefret ve kaygı daimi problemlere sebep olabilir. Panik, virüsün kendisinden çok daha zararlıdır çünkü panik halinde mantıklı kararlar veremezsiniz ve çevrenizde de paniğe sebep olursunuz.
– Belirsizlik ve eksik data kaygıya neden olabilir. Karşısında karşıya olduğunuz tehdidin iyice ne olduğunu bilmemeniz paniği tetikleyebilir. Konu hakkında bilgilenmek kaygıyı önlemeye tezgâhtar olur. Ama burada da haberleri doğru kaynaktan almak kayda değer, sosyal medyadaki bilgi kirliliği ve abartılmış haberler paniği tetikleyebilir.
– Tedbir amaçlı bir zaman daha sosyal ortamlar yerine evinizde süre geçirmeniz en açık konuşmak gerekirse. Bunu bir kısıtlama olarak yok fırsat olarak düşünün.
– Güncel durum hakkında veri sahibi olma isteği gayet olağan bir durumdur. Lakin sadece haberleri takip eder ve jurnal yaşantınızı negatif gelişmelere odaklarsanız bu durum psikolojinizde daimi zararlara sebep olabilir. Haberler gerektiği ölçüde takip edilmeli, abartılmamalı.
HANGİ SORUNLAR TETİKLENEBİLİR?
Önceki dönemde anksiyete (vesvese) bozukluğu gibi psikolojik bir problem yaşamış ve bir süredir bu durumu yaşamayanlarda son birkaç aylık süreç nedeniyle önceki psikolojik problemler yeniden görülebilir. başkaca ikinci dalga kaygısı, nefret, gerginlik, yalnızlık ve sosyalleşememek gibi nedenler de anksiyete bozukluğu, panik atak, buhran gibi çoğu psikolojik rahatsızlığa yol açabilir.
