Hipertansiyon toplumumuzda salgın gibi yayılan hastalıkların başında gelmektedir. Gençlerde hatta çocuklarda bile ortaya çıkabilir, sinsice ilerler. Baş ağrısı, düzensiz kalp atışı, göğüs ağrısı, kulak uğultusu, yorgunluk ve burun kanaması hastalığın en önemli belirtileri arasında yer almaktadır. Fazla tuz tüketimi; yağ, tuz, şeker ve katkı maddelerinden zengin işlenmiş paketli besinler, hayvansal gıdalar hipertansiyonun en önemli nedenleri arasındadır. Ayrıca sigara, alkol, stres, hareketsiz yaşam ve obezite hipertansiyonun diğer önemli nedenleri arasındadır. Taze, temiz, rengarenk bitkisel besinlerde bulunan potasyum ve magnezyum ise hipertansiyonun ilacıdır. Her sene dünya çapında en az 5 milyon kişi fazla tuz tüketimi sonucunda ortaya çıkan hipertansiyon nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Tedavi edilmeyen hipertansiyon ciddi hastalıklara ve organ hasarlarına yol açar.

Osman Erk

Nasıl Beslenmeli?

Yüksek tansiyon hastaları ilaçlarını aksatmadan, her gün tempolu yürüyüş yapmayı ihmal etmemelidir. Sigara ve alkolden uzak durmak, ideal kiloya sahip olmak, sağlıklı bir diyet ve özellikle bazı bitkisel besinler tedavide büyük fayda sağlar.

Yeşil yapraklı sebzeler: İçerdikleri nitrat tansiyonu düşürür.

Sarımsak: Kan damarlarını genişleten nitrik oksit seviyelerini artırır. Kan damarlarınız ne kadar rahat olursa, kalbiniz kanı pompalamak için daha az çalışır, bu da kan basıncını azaltır.

Muz: İçerdiği potasyum ve magnezyum yüksek tansiyonu düşürür. Hipertansiyon hastalarının günde bir muz yemesi önerilir.

Zeytinyağı: Soğuk sıkım zeytinyağında bol miktarda bulunan polifenoller (güçlü antioksidanlar) tansiyonu düşürür, damar sağlığına iyi gelir ve damarların elastik kalmasına yardımcı olur.

Nar: Meyvesi ve suyu tansiyonu dengeler.

Kereviz: Damar hastalıklarının önüne geçer, hipertansiyonu önler.

Domates: Kolesterolü düşürür. Tansiyonu dengeler.

Havuç: Kalbi korur ve tansiyonu düşürür.

Tam tahıllar: Çözünür ve çözünmez lifler tansiyonu düşürür.

Keten tohumu: Sağlıklı Omega-3 ve lif içeriğiyle tansiyonu düşürür.

Bitter çikolata: Kalp damar sağlığını korur.  Tansiyonu düşürür, ancak ölçülü tüketilmelidir.

Tansiyonun normali ne kadar olmalı?

Tansiyon değerleri kişiye göre gün içinde farklılık gösterir. Büyük tansiyonun 120 mmHg, küçük tansiyonun ise 80 mHg’nin altında olması ideal tansiyon değeri olarak kabul edilir. Tansiyonun 140/90 mmHg’nin üzerinde olması risklidir. Hastaların yüzde 50’sinin ailelerinde de hipertansiyon bulunur. Bu durum, hastalığın gelişmesinde genetik faktörlerin de etkili olabileceğini gösterir. Aşırı tuz tüketimi; stres; fazla kilo; diyabet; antidepresanlar, soğuk algınlığı, astım ilaçları ve doğum kontrol hapları da hipertansiyona yol açabilir.

Hangi sorunlara yol açar?

Tedavi edilmeyen tansiyon, kalp-böbrek yetmezliği, koroner arter hastalığı, beyin damar hastalıkları ve beyin kanaması ile aort yırtılması, ani ölüm ve cinsel yetersizliğe neden olur. Büyük tansiyonu 14, küçük tansiyonu ise 9’un üstünde olan kişilerin hiç zaman kaybetmeden bir iç hastalıkları uzmanına başvurması ve tedavisini aksatmaması gerekir.