Hizan ilçesine bağlı Akşar köyünün Kılavuz mezrasında yetişen üzümler sofralık olarak piyasada satılırken, ihtiyaç fazlası ürünler ise doğal yöntemler kullanılarak pekmeze dönüştürülüyor.
Bölgeye has bilinen siyah üzümleri önce havuzlarda ezerek su haline getiren köylüler, daha sonra maya olarak kullandıkları beyaz toprakla karıştırarak büyük kazanlarda belli bir süre kaynatıyor. Ardından süzülerek daha büyük kazanlara konulan üzüm suyu, burada 5-6 saat boyunca yaklaşık 290 derecede kaynatılıyor. Zorlu bir süreçten geçen pekmez, Hizan'ın 13 köyünde halen doğal yöntemlerle yapılıyor.
Köyün ortasına kurulan kazanlara önceden ezilerek çıkarılan üzüm suyu konulduktan sonra kaynatılarak pekmeze dönüştürülüyor. İçinde herhangi bir katkı maddesi bulunmadığı için birçok hastalığa da iyi gelen pekmez, özellikle bölgedeki vatandaşlar tarafından sıkça tercih ediliyor.
Bu yıl kuraklığın yaşandığı bölgede üzüm üretiminin de önemli derecede azaldığını belirten köylüler, buna rağmen pekmez üretimlerini yaptıklarını belirttiler.
Hizan'ın Akşar köyüne bağlı Kılavuz mezrasında pekmez yapımını gerçekleştiren 65 yaşındaki Sadullah Özer, ürettikleri pekmezleri İstanbul, İzmir ve Ankara gibi büyük kentlerdeki vatandaşlara da gönderdiklerini söyledi. Başta kan yapıcı olma özelliğine sahip olan Hizan pekmezinin karaciğer hastalıklarına, ağız yaralarına ve mide hastalıklarına iyi geldiğini söyleyen Sadullah Özer, pekmezin piyasada 40-50 TL arasında değişen fiyatlara alıcı bulduğunu belirtti.
Uzun yıllardan beridir köyde geleneksel yöntemlerle pekmez üretiminin yapıldığını da sözlerine ekleyen Özer, “Bizim köyün bulunduğu bölge üzüm bağlarının bol olduğu bir yerdir. Dedemizden babamızdan öğrendiğimiz bu yöntemle her yıl pekmez üretiyoruz. Pekmezin iki hammaddesi olan üzüm ve maya toprağı bu köyde bulunuyor. Bizler her yıl bu dönemde yamaçlarda oluşan bağlardaki üzümleri toplayarak köye getiriyoruz. Burada yaptığımız havuzlarda çizmelerle ezerek suyunu çıkarıp posasını ayırıyoruz. Daha sonra çıkan şırayı büyük varillerde toprakla mayalıyoruz. 2-3 saat beklettiğimiz şırayı, altında ateş yaktığımız kazanlarda 5-6 saat boyunca kaynatıyoruz. Üstüne çıkan köpükleri de alarak temiz ve berrak oluncaya kadar bekletiyoruz. 300 kilogram üzümden yaklaşık 35 kilogram pekmez elde ediyoruz. Buna hiçbir şekilde katkı maddesi girmediği için de doğal oluyor. Bölgede bütün vatandaşlarımızın tercihidir. Zaman zaman da batı illerine gönderiyoruz” diye konuştu.
Vahit Olcay
