Mersin Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Ayas, öldürücülüğü çok yüksek bir toksin içeren ve bu nedenle kesinlikle tüketilmemesi gereken balon balığının Akdeniz'deki varlığına artık alışmak gerektiğini belirterek, “Nasıl ancak depremle birlikte yaşamayı öğreneceksek balon balıklarıyla da birlikte yaşamayı öğrenmeliyiz” dedi.

İçerdiği zehir nedeniyle tüketilmesi insan sağlığı açısından son derece tehlikeli olan balon balığı, Akdeniz'de yaşamayı sevdi. Uzmanlar, tüketilmesi durumunda ölüme bile neden olan balon balığının bundan böyle Akdeniz'in bir üyesi olduğunu ve Türkiye'de sık sık karşılaşıldığını belirterek, muhakkak yenmemesi uyarısında bulundu.

“Balon balıkları Akdeniz'in doğal bir bileşeni”

Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi İşleme Teknolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Ayas, balon balıklarıyla ilgili İHA muhabirine izah etme yaptı. “Balon balıkları Akdeniz'in doğal bir bileşeni. Artık bunu söyleyebiliriz” diyen Doç. Dr. Ayas, bu balıkların Kızıldeniz'den geldiğini söyledi. Türkiye'nin bütün Akdeniz sahillerinde balon balığı bulunduğunu kaydeden Ayas, “Akdeniz'de yaşamış ve çok popüler olanlar sahiden benekli balon balıkları dediğimiz birazcık kocaman olup balıkçıların çoğunlukla karşılaştıkları balıklar. Bu dönemde cüce balon balığı dediğimiz, çok büyümeyen bir nesil de popülasyonunu artırdı. Aslında ülkemizde tüm Akdeniz sahillerinde bu balıklarla karşılaşabiliriz. Balıkçılar bu balıklarla çok pozitif karşılaşıyorlar” diye konuştu.

“Balon balıkları TTX dediğimiz öldürücülüğü çok yüksek bir toksin içeriyor, kesinlikle tüketilmemeli”

Balıkçılardan balon balığıyla ilgili sürekli şikayetler duyduklarını dile getiren Ayas, balon balıklarının av malzemelerine hasar verebilen canlılar olarak karşımıza çıktığını vurguladı. Ancak,asıl kayda değer olanın bu balıkların çok tehlikeli bir zehir içermeleri olduğuna uyarı çeken Ayas, “Vurgulamamız gereken en kayda değer şey; balon balıklarının TTX (tetrodotoksin) dediğimiz öldürücülüğü fazla yüksek bir toksin içermesi. Bunların kuşkusuz tüketilmemesi gerekir. Ayrıca Avrupa'da hem ülkemizde balon balıklarının tüketimi yasaklanmıştır. İlgili bakanlığın sirkülerinde balon balıklarının avlanması ve karaya çıkartılması yasaktır. Şimdi tatil dönemi de geliyor. Bundan Böyle bu korona günlerinden sonradan deniz sezonu umarım açılacak. Bu çerçevede yerli ve tanıdık olmayan turistlerin bu balıklarla tesadüf olasılıkları da artıyor ast. Burada dikkat etmemiz gereken şey; balon balıklarının kuşkusuz tüketilmemesi. bunun dışında insana herhangi bir zararı bulunmuyor” ifadelerini kullandı.

“Balon balıklarıyla birlikte yaşamayı öğrenmeliyiz”

Balon balıklarının koylarda lokalize olduklarına ve bilhassa liman içlerinde çok artı bulunduklarına dikkat çekici eden Doç. Dr. Ayas, bu balıkların insana ilk elden saldırmasıyla ilgili fazla fazla kayıt olmadığını belirtti. Balon balıklarının bundan böyle Akdeniz'e yerleştiklerini ve Akdenizli olduklarını vurgulayan Ayas, şöyle devam etti:
“Balon balıklarıyla birlikte yaşamaya alışmalıyız artık. Nasıl ancak, depremle birlikte yaşamayı öğreneceksek balon balıklarıyla da birlikte yaşamayı öğrenmeliyiz. Bunların zehirli ve yendiğinde çok güvenli olmayan canlılar olduklarını ve tüketmememiz gerektiğini bilmemiz gerekiyor bundan böyle. Bununla ilgili ülkemizde çok sayıda egzersiz yapıldı zaten. Medya fazla yer verdi bu balığa. İnsanlar bunları duyuyorlar ve öğreniyorlar. Gerçekte birlikte yaşama sürecimizin en kayda değer parçası buydu; yani bilgiyi paylaşmak. Bu türlerin artık en manâlı tehlikesi zaten sistemik olarak tükettiğinizde zehrin vücudunuzda yaptığı tahribat olduğu için tüketiminin engellenmesi fazla önemli. Bu anlamda hem hukuki süreçlerin ayrıca bilgilendirmenin ülkemizde yeteri dek yapıldığını düşünüyorum.”

“Çok zehirli bir toksin ve panzehiri de değil”

Balon balığı tüketildiği takdirde ölüme dek götürdüğü uyarısında bulunan Doç. Dr. Ayas, “Sinir sistemini etkileyen bir toksin bu. Sinir impuls iletimini engelleyerek; solunum ve dağıtılmış organların çalışmasını engelleyerek ölüme yol açıyor. Fazla zehirli bir toksin. Bu toksini nötralize edecek bir hap da yok. Böyle bir durumda hastaneye gittiğinizde bağlı tedavilerle sizi hayatta tutmaya çalışıyorlar. Fazla güvenli olmayan bir toksin ve panzehiri de değil” biçiminde konuştu.

“Mersin'de hemen hemen her tarafta karşılaşabiliriz”

Balon balıklarının daha çok resif sanki yerler veya sarp kayalık alanlarda yaşamayı sevdiklerini ve oralarda alan hakimiyeti kurduklarını ifade eden Ayas, “Mersin'de az kalsın tekrar balon balıklarıyla karşılaşabiliriz lakin bilhassa Erdemli'den daha sonra Anamur'a kadar olan bölgede her koyda bu balıklarla karşılaşabiliriz. Çünkü bunların sevdiği ortamlar, deniz sistemleri ve kayalık zemine sahip bölgeler buralar. öte yandan, şunu da söylemek gerekiyor; sadece balon balıkları yok, lesepsiyen göç dediğimiz Kızıldeniz göçünde balon balığı dışında da çok sayıda toksin içerebilecek potansiyeli olan deniz canlısı geliyor. Dolayısıyla bilmediğimiz balığı tüketmeyelim” dedi.

Değer Gökçe-Koray Meşhur