Yüz tanıma sistemlerinin en masumunu akıllı telefonunuzun kilidini başlamak için kullanıyoruz. Oysa dünya genelinde devletler daha çok güvenlik amaçlı kullanıyor. Hâlihazırda küresel nüfus bu sistem doğruca peşine düşüp takip ediliyor.
Son 10 yılda, yüz tanınma teknolojisinin gözetimde kullanımı dünya çapında giderek daha yaygın hâle geldi. İnsan yüzlerinin resimlerini tanımlamak için inceleme eden bilgisayar programları suçluları seçmek için kullanılıyor. Böylece ki saniyeler içinde kaybolan çocuklar bile bulunabiliyor.
SurfShark kadar 194 ülkede yapılan araştırmaya tarafından 98 ülke yüz tanınma sistemlerini kullanıyor. 12 ülke zorunlu onayları verdi ama şimdilik faal hâle getirmedi. Üç ülke ise sistemin kullanımını yasakladı. 13 ülke şimdilik bu teknolojik kapasiteye ulaşamadı. 68 ülkede ise sistemin kullanıldığına dair bir kanıt bulunamadı.
Toplamda günümüzde yüz tanınma teknolojisinin verilerle suçluya ulaşma nedeniyle kullanıldığı ya da onayladığı 109 ülke var. Lakin ne pahasına olursa olsun bu teknolojinin dünyaya yayılması, bu nesil yaygın gözetimin gizliliği üzerindeki etkileri hakkında önemli soruları da beraberinde getiriyor.
Yüz tanınma teknolojisinin kamusal kullanımı bugüne değin yalnızca bir ülke tarafından yasa dışı ilan edilmiş olsa da (Belçika 2019'da bir havaalanında yüz tanıma teknolojisini kullanan bir federal yasaya aykırı buldu) birçok milli hükûmet vatandaşlarını kitlesel olarak bu sistem doğruca peşine düşüp takip ediyor. Bu da ahlak ve yasallık tartışmalarına sebep oluyor.
AVRUPA'NIN YÜZDE 80'İ 'YÜZ TANIMA'YA KARŞI
Yüz tanıma teknolojisi Avrupa'daki 32 ülkede başvuru için onaylandı. Ama bu büyük bir tepki ile karşılandı. Fransa ve İsveç yakın zamanda okullarda yüz tanıma kullanımını yasakladı. Avrupalıların \%80'i yüz verilerini yetkililerle paylaşmaya coşkulu değil. Bu olumsuz düşünceye karşın, bugüne değin hâlâ 26 Avrupa ülkesinde kullanılmakta. Türkiye ise askerî amaçlarla sınır güvenliği için yapay zekâ ile yüz tanıma sistemleri üstünde çalışıyor ve sistemi kullanıyor. Rusya, karantina altındaki potansiyel Covid-19 taşıyıcılarının ihlallerini kontrol etmek için bu teknolojiye başvuruyor. Yalnızca Moskova'da 100 binden pozitif yüz tanıma özelliğinin etkili olduğu biliniyor. Afrika ülkelerinin ise yalnızca yüzde 20'si bu teknolojiye sahip.
KASIRGADA KAYBOLANLARI ARIYORLAR
Kuzey Amerika'daki ülkelerin yarısı şimdi yüz tanıma gözetimi kullanıyor. Bahamalar, kısa vakit önce Dorian Kasırgası sonrasında kayıp kişileri çağırmak için yüz tanınma teknolojisini kullandı. Bu teknoloji, ABD'de de 24 havaalanında kullanılıyor veya kullanılmak için onay almış. ABD İç Emniyet Bakanlığı, 2023 yılına dek bütün hava yolcularının \%97'sinde yüz tanınma taraması yapmayı hedefliyor. Güney Amerika'da ise ülkelerinin \%92'si bu teknolojiden yararlanıyor. Brezilya, bu sayede Interpol'ün Güney Amerika'da en çok aradığı ikinci kişiyi tutuklamayı başardı.
KUMARBAZLARI BULACAKLAR
Çin'de her 12 vatandaş için bir CCTV kamera var. 16 ülkeye yüz tanıma teknolojisi satan Çin, 2023'e kadar pazarın yüzde 45'ine hâkim olmayı hedefliyor. Japonya ise kumarhanelerdeki kumar bağımlılarını tespit etmek için bu teknoloji üstünde çalışıyor. Ayrıca Çin, Güney Kore, Tayvan ve Singapur, koronavirüsle mücadelede de bu teknolojiden yararlanıyor. Orta Doğu ve Orta Asya'daki ülkelerin yüzde 76'sı da bu teknolojiyi kullanıyor. BAE, yüz tanıyan 50 "akıllı gözlük" satın aldı. Kazakistan da de aynı gözlüklerden talep etti.
Ülkeler, yüz tanınma teknolojisini nasıl kullanıyor?
Kullanımda 98
Onaylandı ancak uygulanmadı 12
Teknolojisi değil 13
İspatlanamadı 68
Yasaklı 3
Türkiye Gazetesi
