Yüz tanıma sistemlerinin en masumunu zeki telefonunuzun kilidini başlamak için kullanıyoruz. Fakat dünya genelinde devletler daha çok emniyet amaçlı kullanıyor. Hâlihazırda küresel nüfus bu sistem tamamen peşine düşüp takip ediliyor.
Son 10 yılda, yüz tanınma teknolojisinin gözetimde kullanımı dünya çapında gitgide artarak daha yaygın hâle geldi. İnsan yüzlerinin resimlerini betimlemek için inceleme eden bilgisayar programları suçluları yeğlemek için kullanılıyor. Öyle ancak saniyeler içinde kaybolan çocuklar bile bulunabiliyor.
SurfShark tarafından 194 ülkede yapılan araştırmaya göre 98 ülke yüz tanınma sistemlerini kullanıyor. 12 ülke gerekli onayları verdi ama şimdilik aktif hâle getirmedi. Üç ülke ise sistemin kullanımını yasakladı. 13 ülke şimdilik bu teknolojik kapasiteye ulaşamadı. 68 ülkede ise sistemin kullanıldığına dair bir delil bulunamadı.
Toplamda günümüzde yüz tanınma teknolojisinin verilerle suçluya varmak nedeniyle kullanıldığı veya onayladığı 109 ülke var. Fakat ne pahasına olursa olsun bu teknolojinin dünyaya yayılması, bu nesil yaygın gözetimin gizliliği üzerindeki etkileri hakkında manâlı soruları da beraberinde getiriyor.
Yüz tanınma teknolojisinin kamusal kullanımı bugüne dek yalnızca bir ülke kadar yasa dışı ilan edilmiş olsa da (Belçika 2019'da bir havaalanında yüz tanınma teknolojisini kullanan bir federal yasaya tutarsız buldu) birçok milli hükûmet vatandaşlarını kitlesel olarak bu sistem sayesinde takip ediyor. Bu da ahlak ve yasallık tartışmalarına sebep oluyor.
AVRUPA'NIN YÜZDE 80'İ 'YÜZ TANIMA'YA KARŞI
Yüz tanınma teknolojisi Avrupa'daki 32 ülkede tatbik için onaylandı. Fakat bu büyük bir tepki ile karşılandı. Fransa ve İsveç yakın zamanda okullarda yüz tanıma kullanımını yasakladı. Avrupalıların \%80'i yüz verilerini yetkililerle paylaşmaya coşkulu değil. Bu negatif düşünceye karşın, bugüne dek hâlâ 26 Avrupa ülkesinde kullanılmakta. Türkiye ise askerî amaçlarla hudut güvenliği için yapay zekâ ile yüz tanıma sistemleri üstünde çalışıyor ve sistemi kullanıyor. Rusya, karantina altındaki potansiyel Covid-19 taşıyıcılarının ihlallerini kontrol etmek için bu teknolojiye başvuruyor. Sadece Moskova'da 100 binden pozitif yüz tanınma özelliğinin etkin olduğu biliniyor. Afrika ülkelerinin ise yalnızca yüzde 20'si bu teknolojiye sahip.
KASIRGADA KAYBOLANLARI ARIYORLAR
Kuzey Amerika'daki ülkelerin yarısı acilen yüz tanıma gözetimi kullanıyor. Bahamalar, kısa süre önce Dorian Kasırgası sonrasında kayıp kişileri aramak için yüz tanıma teknolojisini kullandı. Bu teknoloji, ABD'de de 24 havaalanında kullanılıyor ya da kullanılmak için onaylama almış. ABD İç Emniyet Bakanlığı, 2023 yılına değin bütün hava yolcularının \%97'sinde yüz tanıma taraması yapmayı hedefliyor. Güney Amerika'da ise ülkelerinin \%92'si bu teknolojiden yararlanıyor. Brezilya, bu sayede Interpol'ün Güney Amerika'da en fazla aradığı ikinci kişiyi tutuklamayı başardı.
KUMARBAZLARI BULACAKLAR
Çin'de her 12 vatandaş için bir CCTV kamera var. 16 ülkeye yüz tanınma teknolojisi satan Çin, 2023'e dek pazarın yüzde 45'ine hâkim olmayı hedefliyor. Japonya ise kumarhanelerdeki kumar bağımlılarını saptamak için bu teknoloji üstünde çalışıyor. Hem Çin, Güney Kore, Tayvan ve Singapur, koronavirüsle mücadelede de bu teknolojiden yararlanıyor. Orta Doğu ve Orta Asya'daki ülkelerin yüzde 76'sı da bu teknolojiyi kullanıyor. BAE, yüz tanıyan 50 "akıllı gözlük" satın aldı. Kazakistan da de benzer gözlüklerden istek etti.
Ülkeler, yüz tanıma teknolojisini nasıl kullanıyor?
Kullanımda 98
Onaylandı ama uygulanmadı 12
Teknolojisi değil 13
İspatlanamadı 68
Yasaklı 3
Türkiye Gazetesi
