Gluten sensitif enteropati olarak da adlandırılan ve vücut bağışıklık sistemi ile ilişkili nedenlerle ortaya çıkan ve genetik aşinalık ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonun tetiklediği çölyak hastalığı nedir, nasıl anlaşılır? Çölyak hastalığı tedavisi ile ilgili bilinmeyenleri haberimizde sizler için derledik…

ÇÖLYAK HASTALIĞI NEDİR?

Çölyak hastalığı, gluten alımının ince bağırsakta hasara yol açtığı kalıtımsal olarak yatkın insanlarda ortaya meydana çıkan ciddi bir otoimmün hastalıktır. Bir başka deyişle; çölyak hastalığı, buğday, arpa ve çavdarda yer alan bir protein olan glütene aleyhinde bağışıklık reaksiyonudur.

Bazı hastalarda gluteni parçalayan enzime karşısında da bağışıklık cevabı vardır. Çölyak hastalığı, ince bağırsakta iltihaplanma ortaya çıkması neticesinde semptom verir. Bağışıklık sistemi glutene karşısında olağandışı bir tepki vererek iltihabi süreci başlatır.

Bağırsak mukozası bayağı olarak villus adı verilen ve gıda emilimini karşılayan eldiven parmağı şeklinde ufak çıkıntılar içerir. Villuslar bağırsak emilim yüzeyini artırarak besinlerin kana geçişini kolaylaştırır. Çölyak hastalığında çoğalan iltihabı işlem sonucunda vücut kendi dokularına hasar veren antikorlar oluşturur. Bu otoantikorlar ince bağırsak iç yüzeyinde yer alan bu çıkıntıları yok eder ve villuslar düzleşir. Bunlar hasar gördüğünde hastalar ne dek çok yerse yesin, tam emilim olmadığı için vücuda yeteri değin beslenme maddesi elde etmek olası olmaz.

ÇÖLYAK HASTALIĞI NASIL ANLAŞILIR?

Rahatsızlık bazı bireylerde yıllardan beri hiç belirti vermez ya da çok hafif seyredebilir ve kişi çölyaklı bir hasta olduğunu uzun süre fark etmeyebilir. Rahatsızlık tipik belirtilerle başlayabileceği gibi çok hafif belirtilerle de seyredebilir.

Çocuklarda görülen belirtiler:

– Özellikle karın ağrısı
– Karında şişkinlik
– İshal
– Huzursuzluk
– İştahsızlık
– Enfeksiyonlarda yükselme ve gelişme geriliği
– Kusma
– Kilo alamama ve doruk uzamasında yavaşlama.

Yetişkinlerde görülen belirtiler:

– Karın bölgesinde şişkinlik
– Yaşa göre kilo azlığı
– Kas zayıflığı
– Kansızlık
– Dışkıda aykırılık, büyük tuvalet ihtiyacının artması
– İshal
– Kusma
– Bezginlik
– Nedeni bilinmeyen karaciğer hastalıkları
– Kaşıntılı ve kırmızı cilt döküntüleri (Dermatitis herpetiformis)
– Artış geriliği
– Ağız içinde oluşan aftlar
– Ses kısıklığı
– İştahsızlık, gaz şikayetleri
– Depresyon
– Hormon seviyelerinde dengesizlik
– Eklem ve kemik ağrıları
– Çabuk Sinirlenme
– Ciltte kaşıntılı döküntüler
– Uyarı bozukluğu

ÇÖLYAK HASTALIĞI TEDAVİSİ

Şu anda, çölyak hastalığı için tek tedavi, sıkı bir glutensiz diyete ömür boyu ast kalmaktır. Buğday, çavdar ve arpa taşıyan glutenli yiyeceklerden sakınmak semptomları yönetmeye ve bağırsak iyileşmesini özendirme etmeye asistan olabilir.

TEDAVİ EDİLMEYEN ÇÖLYAK HASTALIĞININ UZUN SÜRELİ RİSKLERİ

– Demir eksikliği anemisi
– Erken başlangıçlı osteoporoz ya da osteopeni
– Kısırlık ve düşük
– Çoğalma geriliği
– Laktoz intoleransı
– Vitamin ve mineral eksiklikleri
– Merkezi ve periferik asap sistemi bozuklukları
– Pankreas yetmezliği
– Kalın ve ince bagırsak kanserleri
– Safra kesesi arızası
– Ataksi, epileptik nöbetler, demans, migren, nöropati, miyopati ve multifokal lökoensefalopati dahil edinmek üzere nörolojik belirtiler.

İLGİLİ HABERSarı humma hastalığı nedir? Sarı humma nasıl bulaşır? İLGİLİ HABERLenfoma nedir? Lenfoma hastalığı belirtileri neler? İLGİLİ HABERMitomani nedir? Mitomani hastalığı kimlerde görülür?