Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Müslümanların yaşadığı ülkelerde Ramazan ayındaki sosyal ve dini pratikler esnasında alınabilecek önlemlere ilişkin bir rehber yayımladı.

BBC Türkçe’nin haberine göre DSÖ’nün yayımladığı rehberde, ibadethalerin temizliğinden oruç tutmanın hastalığa yakalanma riskini artırıp artırmadığına dek pek çok konuya değinildi.

ORUÇ YETIŞMEK COVID-19 RİSKİNİ ARTIRIR MI?

Dünya Sağlık Durumu Örgütü, Covid-19 ile oruç alıkoyma arasındaki ilişkiye dair bir bilimsel çalışma yapılmadığını söylüyor.

Sağlıklı insanların önceki yıllardaki gibi oruç tutmalarında bir sakınca olmaması gerektiğini kaydeden örgüt, COVID-19 hastalarının ise herhangi başka bir hastalıkta olduğu gibi doktorlarına danışmalarını tavsiye ediyor. Ramazan her tarafında taze ve işlenmemiş gıda tüketilmesi ve çokça su içilmesi öneriliyor.

RAMAZAN ETKİNLİKLERİ DÜZENLENMELİ Mİ?

DSÖ, siyasetçilerin riskleri değerlendirdikten daha sonra sosyal ve dini toplanmaları iptal etmeyi “ciddi bir şekilde” gözden geçirmelerini tavsiye ediyor, eğer bu muhtemel değilse etkinlikler esnasında “COVID-19 dağılma riskini azaltacak önlemler alınmalı” deniyor.

Sosyal mesafelenme konusunda şu önerilerde bulunuyor:

*Defalarca insanlar aralarında en az 1 metre mesafeyi koruyun
*El sallama, kafa sallama, eli kalbin üstüne sipariş verme gibi fiziksel teması engelleyecek selamlama biçimleri benimseyin
*Ramazan etkinlikleri çerçevesinde ziyafet yerleri, pazarlar, dükkanlar gibi yerlerde çok sayıda insanın bir araya gelmesini engelleyin

Yüksek risk grubuna tavsiyeler:

*İyi hissetmeyen ya da COVID-19 belirtileri belirten kişileri etkinliklere katılmamaları ve ulusal çapta belirlenen adımları atmaları konusunda özendirme edin
*Ihtiyar kişileri ve kronik hastalığı olanları (mesela yürek rahatsızlığı, diyabet, kronik solunum yolları hastalıkları ve kanser) toplanmalara katılmamaları konusunda uyarın

ETKİNLİKLERDE HANGİ ÖNLEMLER ALINMALI?

DSÖ laf konusu rehberde Ramazan etkinliklerinin düzenleneceği yerlere dair de önerilerini sıralıyor.

*Bu öneriler aralarında etkinliğin mümkünse dışarıya düzenlenmesi bulunuyor, bu muhtemel olmadığında iç mekanların tatmin edici havalandırma ve hava akımının olduğundan belirli olunması isteniyor.

*Virüse maruz kalma ihtimalinin azalması için faaliyet süresinin kısaltılması, büyük toplanmalar yerine daha eksik sayıda kişinin katıldığı toplanmalar düzenlenmesi, katılımcılar ayaktayken, otururken veya dua ederken aralarında sosyal mesafe kurallarının gözetilmesi de rehberde yer alan tavsiyeler arasında.

*Bir etkinliğe katılan kişinin hasta olduğunun saptanması halinde filyasyon çalışmalarının yapılabilmesi için önlemlerin de alınması isteniyor.

İBADET YERLERİNDE HANGİ ÖNLEMLER ALINMALI?

*DSÖ, ibadet yerlerinde her toplanmadan önce ve sonra düzenli olarak mekanların “temizlik maddesi ve dezenfektan” ile temizlenmesi gerektiğini kaydediyor.

*Camilerde genel hijyen ve sıhhat kurallarına uyulması gerektiği kaydediliyor. İnsanların bireysel seccadelerini kullanmaları için de özendirme edilmesi isteniyor.

*Kapı kolları, elektrik düğmeleri ve merdiven trabzanları gibi sık dokunulan yerlerin deterjan ve dezenfektan ile sıkça temizlenmesi gerektiği de belirtiliyor.

İFTAR BÜFELERİNE DİKKAT!

*DSÖ, zekat dağıtımı esnasında da sosyal mesafenin korunmasını istiyor.

*İftar büfelerinde kalabalığın toplanmasını alıkoymak için evvelden hazır tabldot şeklinde yemeklerin servis edilmesi de öneriler arasında. Bu yemekler hazırlanırken, servis edilirken ve toparlanırken de aynı kurallara dikkat edilmesi isteniyor.

*WHO’nun önerileri bunlarla da sınırlı değil. Sigara içmenin her koşulda önerilmediği belirtilen rehberde özellikle Covid-19 salgını esnasında tüketilmemesi isteniyor:

“Sigara içilirken, parmaklar (ve olası virüsün bulaştığı sigaralar) dudaklara değiyor, bu da virüsün solunum sistemine girme ihtimalini artırıyor. Nargileler kullanıldığında, ağızlıkların ve hortumların öyle çok birey tarafından kullanılması olası olduğu için, virüsün yayılmasına olasılık sağlıyor.”

*Rehberin ‘düşünce ve psikososyal sağlık’ bölümünde, inançlı kişilere dinç bir mesafe korunarak dua edebilecekleri konusunda güven verilmesinin önemi vurgulanıyor. “Umut ve avunma mesajlarının yanı sıra hasta kişilere özel dualar etmek, ulus sağlığını korurken Ramazan’ın gerekliliklerini uygulamanın yöntemleri” deniyor.

DİNİ LİDERLER AİLE İÇİ ŞİDDETE KARŞI ÇAĞRI YAPMALI

*DSÖ, sokağa çıkma sınırlandırmalarının olduğu yerlerde özellikle kadın, çocuk ve ayrımcılığa uğrayan kişilere yönelik aile içi şiddetin artabileceği uyarısını da yaparak, “Dini liderler şiddete aleyhinde açıkça seslerini yükseltebilirler ve mağdurlara destek sağlayabilir veya onları yardım istemeleri konusunda yüreklendirebilirler” diyor.

TÜRKİYE’DE NE GİBİ ÖNLEMLER ALINDI?

*İçişleri Bakanlığı hafta içerisinde 81 ilin valiliğine gönderdiği genelge dahilinde, COVID-19 salgını nedeniyle bu yıl Ramazan ayında toplu iftar ve sahur gibi faaliyetler ile iftar çadırları kurulmasını yasakladı.

*Ramazan ayı baştan başa türbe ziyaretlerinin de kısıtlanacağı açıklandı.

*Ramazan süresince pide kuyruklarının engellenmesi için, fırınlardaki pide ve ekmek üretimi ile özel siparişelerin iftardan 2 saat önce sonlandırılacağı bildirildi.

*Ramazan ayında market ve pazar yerleri başta edinmek üzere yoğunluğun artabileceği tüm alanlarda sosyal uzaklık ve maske kullanımına ilişkin denetimler artırılacak.

*Genelgeye tarafından, iftar saatleri öncesinde oluşabilecek trafik yoğunluğunun önüne geçmek için iftar saatinin en az 3 saat öncesinden itibaren toplu taşımada kullanılan araç ve sefer sayısı arttırılacak.

*İftar ve sahur vakitleri arasında vatandaşların yoğun olarak kullandığı ya da kullanabileceği caddelerin kapatılmasının da değerlendirileceği kaydedildi.

*İftar saati öncesinde toplu nakliye araçlarında ve duraklarında sosyal mesafe ve maske kullanımına ilişkin denetlemeler yapılacağı da genelgede yapılan uyarılar arasında.

*Ramazan davulcularının bir bir vatandaşları, haneleri dolaşarak bahşiş toplaması salgın riskini artıracağından yasaklandı, geleneksel hizmetlerinin karşılığının lokal yönetimlerce karşılanabileceği belirtildi.

*Kabristan ziyaretleri de genelgeye kadar kontrollü olarak yapılacak, Arife günü ile Bayram günlerinde mezarlık ziyaretlerinde ateş ölçümü yapılacak, sosyal mesafe kuralı ve maske kullanımına ilişkin kontrollere önem verilecek.

*Alınan kararlara uymayan işyerleri ve vatandaşlara yönetimle ilgili para cezası verilmesi başta edinmek üzere aykırılığın durumuna göre adli işlemlerin başlatılacağı da belirtiliyor.

İLGİLİ HABERRamazan genelgesi! İçişleri Bakanlığı'ndan yeni yasaklar