Viral enfeksiyonlar menenjitin en yaygın nedenidir, bunu bakteriyel enfeksiyonlar ve ara sıra mantar enfeksiyonları peşine düşüp takip eder. Menenjit hem kimyasal reaksiyonlar, ilaç alerjileri, bazı kanser türleri ve sarkoidoz gibi enflamatuar hastalıklardan da kaynaklanabilir. Peki, menenjit hastalığı bulaşıcı mı? Menenjit belirtileri ve tedavisi ile ilgili bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik.

MENENJİT NEDİR?

Menenjit, beyin ve omuriliği kaplayan koruyucu zarların iltihaplanmasıdır (şişmesidir). Beyni ve omuriliği çevreleyen sıvının bakteriyel ya da viral bir enfeksiyonu genel olarak şişmeye niçin olur. bununla birlikte, yaralanmalar, kanser, bazı ilaçlar ve diğer enfeksiyon türleri de menenjite niçin olabilir. Menenjitin spesifik nedenini kavramak önemlidir, çünkü çare nedene emrindeki olarak değişir.

MENENJİT TÜRLERİ

Menenjitin pat diye pozitif türü bulunmaktadır.

Bunlardan bazıları;

Bakteriyel menenjit

Meningokok, pnömokok ve hemofilus influenza bakterilerilerinin sebep olduğu menenjit türü.

Viral menenjit

Herpes simplex virüs, enterovirüs, zona, kabakulak, su çiçeği gibi hastalıklara neden olan varicella zoster virüsü ve HIV virüsünün niçin olduğu menenjit türüdür.

Tüberküloz menenjiti

Fungal menenjit

Mantar kaynaklı menenjit diye de bilinen bu cins menenjite yol açan en yaygın mantar çeşitleri; Cryptococcus neoformans, histoplasma capsulatum, coccidioides immitis, blastomyces dermatitidis, ve candida türleridir.

Bakteriyel menenjit hayatı korkutma edebilen bir durumdur ve insandan insana bulaşabilir. Viral menenjit, bakteriyel menenjite tarafından daha zararsızdır, birçok insan tedaviye gereklilik duymadan viral menenjitten kurtulabilir. Verem menenjiti çok önemli bir hastalıktır ve gelişmemiş veya gelişmekte olan ülkelerde görülür, tedavi gerektirir. Fungal menenjit ise nadir görülür ve genel olarak bağışıklık sistemi düşük olan kimselerde görülür.

Foto: shutterstock

MENENJİT HASTALIĞI BULAŞICI MIDIR?

Viral ve bakteriyel menenjit bulaşıcıdır. Temas, öksürük, hapşırık aracılığıyla insandan insana bulaşabilir. Menenjit herkese bulaşabilir, fakat beş yaşın altındaki çocuklarda, 16-25 yaş arası gençlerde ve 55 yaş üstü kimselerde daha sık görülmektedir. İnsanların birbirlerine yakın yaşadığı topluluk bölgelerde sık görülen bir durumdur. Buna yan olarak da yatılı okullarda okuyan çocuklara ve askerlere bulaşma ihtimali daha yüksektir.

MENENJİT BELİRTİLERİ NELERDİR?

Erken menenjit belirtileri gribi (influenza) taklit edebilir. Semptomlar birkaç saat içinde ya da birkaç gün içinde gelişebilir.

2 yaşından büyük herhangi bir kişide olası semptom ve bulgular şunları içerir:

– Baş ağrısı,
– Yüksek alev,
– Boyun tutulması,
– Ense sertliği,
– Mide bulantısı ve kusma,
– Aydınlık ışığa bakmaktan uzak durma,
– Zihin bulanıklığı,
– Havale,
– Soğuk el ve ayaklar,
– Titreme,
– Hızlı bitik alıp verme,
– Eklem ve kas ağrıları,
– 2 yaşından ufak çocuklarda az yemek yeme, ağlama ya da çok tiz matem, benzi atmış ve kirli bir dış görünüş, kafada bulunan bıngıldağın fazla gergin ve şiş olması, kaskatı olma.

Foto: shutterstock

Yenidoğanlarda belirtiler

Yenidoğan ve bebeklerde aşağıdaki belirtiler görülebilir.

Bunlar:

– Yüksek alev
– Sürekli matem
– Aşırı uyku hali ya da sinirlilik
– Durağanlık veya halsizlik
– Beceriksiz besin
– Bebeğin kafasının üstündeki yumuşak noktada (bıngıldak) bir çıkıntı (fontanel)
– Vücudunda ve boynunda sertlik

MENENJİT TEDAVİSİ

Tedavi menenjit tipine bağlıdır.

Bakteriyel menenjit

Akut bakteriyel menenjit hemencecik intravenöz antibiyotiklerle ve bazen kortikosteroidlerle tedavi edilmelidir. Bu iyileşmeyi sağlamaya ve beyin şişmesi ve nöbetler gibi komplikasyon riskini azaltmaya tezgâhtar olur.

Antibiyotik ya da antibiyotik kombinasyonu, enfeksiyona niçin olan bakteri türüne bağlıdır. Doktorunuz menenjitin muhakkak nedenini belirleyene dek geniş spektrumlu bir antibiyotik önerebilir.

Viral menenjit

Antibiyotikler viral menenjiti tedavi edemez ve çoğu olgu birkaç hafta içinde kendi kendine düzelir.

Hafif viral menenjit vakalarının tedavisi genellikle şunları içerir:

– Yatak istirahati
– Bol istikrarsız
– Ateşi düşürmeye ve ceset ağrılarını hafifletmeye yardımcı olan reçetesiz de satılan ağrı kesici ilaçlar

Doktorunuz beyindeki şişmeyi azaltmak için kortikosteroidleri ve nöbetleri kontrol etmek için antikonvülsan bir hap reçete edebilir. Bir herpes virüsü menenjitinize neden olduysa, antiviral bir hap mevcuttur.

Diğer menenjit türleri

Menenjitin nedeni tam olarak muhakkak değilse, doktorunuz neden belirlenirken antiviral ve antibiyotik tedavisine başlayabilir.

Kronik menenjit tedavisi altta yatan nedene dayanmaktadır. Antifungal ilaçlar mantar menenjitini tedavi eder ve spesifik antibiyotiklerin bir kombinasyonu da verem menenjiti çare edebilir. bununla beraber, bu ilaçların ciddi yan etkileri olabilir, böylece bir laboratuvar testi nedenin mantar olduğunu doğrulayana dek çare ertelenebilir.

Alerjik reaksiyona veya otoimmün hastalığa tabi enfeksiyöz olmayan menenjit kortikosteroidlerle çare edilebilir. Bazı durumlarda, koşul kendiliğinden iyileşebileceğinden çare gerekmez. Kansere alt menenjitte, spesifik kanser tedavisi gerekir.