Viral enfeksiyonlar menenjitin en yaygın nedenidir, bunu bakteriyel enfeksiyonlar ve ara sıra mantar enfeksiyonları peşine düşüp takip eder. Menenjit hem kimyasal reaksiyonlar, hap alerjileri, bazı kanser türleri ve sarkoidoz gibi enflamatuar hastalıklardan da kaynaklanabilir. Peki, menenjit hastalığı bulaşıcı mı? Menenjit belirtileri ve tedavisi ile ilgili bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik.

MENENJİT NEDİR?

Menenjit, beyin ve omuriliği kaplayan koruyucu zarların iltihaplanmasıdır (şişmesidir). Beyni ve omuriliği çevreleyen sıvının bakteriyel veya viral bir enfeksiyonu genelde şişmeye niçin olur. bununla birlikte, yaralanmalar, kanser, bir takım ilaçlar ve öteki enfeksiyon türleri de menenjite neden olabilir. Menenjitin spesifik nedenini çakmak önemlidir, çünkü tedavi nedene emrindeki olarak değişir.

MENENJİT TÜRLERİ

Menenjitin ansızın pozitif türü bulunmaktadır.

Bunlardan bazıları;

Bakteriyel menenjit

Meningokok, pnömokok ve hemofilus influenza bakterilerilerinin sebep olduğu menenjit türü.

Viral menenjit

Herpes simplex virüs, enterovirüs, zona, kabakulak, su çiçeği gibi hastalıklara niçin olan varicella zoster virüsü ve HIV virüsünün niçin olduğu menenjit türüdür.

Tüberküloz menenjiti

Fungal menenjit

Mantar kaynaklı menenjit diye de aşina bu tür menenjite yol açan en yaygın mantar çeşitleri; Cryptococcus neoformans, histoplasma capsulatum, coccidioides immitis, blastomyces dermatitidis, ve candida türleridir.

Bakteriyel menenjit hayatı korkutma edebilen bir durumdur ve insandan insana bulaşabilir. Viral menenjit, bakteriyel menenjite göre daha zararsızdır, çoğu insan tedaviye ihtiyaç duymadan viral menenjitten kurtulabilir. Tüberküloz menenjiti fazla ciddi bir hastalıktır ve gelişmemiş veya gelişmekte olan ülkelerde görülür, çare gerektirir. Fungal menenjit ise nadir görülür ve çoğunlukla bağışıklık sistemi düşük olan kimselerde görülür.

Foto: shutterstock

MENENJİT HASTALIĞI BULAŞICI MIDIR?

Viral ve bakteriyel menenjit bulaşıcıdır. Temas, öksürük, hapşırık yoluyla insandan insana bulaşabilir. Menenjit herkese bulaşabilir, ama beş yaşın altındaki çocuklarda, 16-25 yaş arası gençlerde ve 55 yaş üstü kimselerde daha sık görülmektedir. İnsanların birbirlerine yakın yaşadığı kalabalık bölgelerde sık görülen bir durumdur. Buna tabi olarak da yatılı okullarda okuyan çocuklara ve askerlere bulaşma ihtimali daha yüksektir.

MENENJİT BELİRTİLERİ NELERDİR?

Erken menenjit belirtileri gribi (influenza) taklit edebilir. Semptomlar birkaç saat içinde veya birkaç gün içinde gelişebilir.

2 yaşından büyük herhangi bir kişide muhtemel bulgu ve bulgular şunları içerir:

– Baş ağrısı,
– Yüksek alev,
– Boyun tutulması,
– Ense sertliği,
– Mide bulantısı ve kusma,
– Parlak ışığa bakmaktan uzak durma,
– Düşünce bulanıklığı,
– Havale,
– Soğuk el ve ayaklar,
– Titreşim,
– Seri benzi atmış alıp verme,
– Eklem ve kas ağrıları,
– 2 yaşından ufak çocuklarda az yemek yemek yeme, ağlama ya da çok tiz ağıt, bitik ve benekli bir dış görünüş, kafada yer alan bıngıldağın fazla gergin ve şiş olması, kaskatı olma.

Foto: shutterstock

Yenidoğanlarda belirtiler

Yenidoğan ve bebeklerde aşağıdaki belirtiler görülebilir.

Bunlar:

– Yüksek alev
– Kesintisiz ağlama
– Aşırı uyku hali ya da sinirlilik
– Hareketsizlik ya da halsizlik
– Yetkisiz gıda
– Bebeğin kafasının üstündeki yumuşak noktada (bıngıldak) bir çıkıntı (fontanel)
– Vücudunda ve boynunda sertlik

MENENJİT TEDAVİSİ

Tedavi menenjit tipine bağlıdır.

Bakteriyel menenjit

Akut bakteriyel menenjit derhal intravenöz antibiyotiklerle ve ara sıra kortikosteroidlerle çare edilmelidir. Bu iyileşmeyi sağlamaya ve beyin şişmesi ve nöbetler gibi komplikasyon riskini azaltmaya tezgâhtar olur.

Antibiyotik ya da antibiyotik kombinasyonu, enfeksiyona neden olan bakteri türüne bağlıdır. Doktorunuz menenjitin muhakkak nedenini belirleyene dek geniş spektrumlu bir antibiyotik önerebilir.

Viral menenjit

Antibiyotikler viral menenjiti çare edemez ve birçok olgu birkaç hafta içinde kendi kendine düzelir.

Hafif viral menenjit vakalarının tedavisi çoğunlukla şunları içerir:

– Yatak istirahati
– Bol sıvı
– Ateşi düşürmeye ve beden ağrılarını hafifletmeye muavin olan reçetesiz de satılan analjezik ilaçlar

Doktorunuz beyindeki şişmeyi azaltmak için kortikosteroidleri ve nöbetleri gözden geçirmek için antikonvülsan bir hap reçete edebilir. Bir herpes virüsü menenjitinize neden olduysa, antiviral bir hap mevcuttur.

Diğer menenjit türleri

Menenjitin nedeni bütün olarak belirli değilse, doktorunuz neden belirlenirken antiviral ve antibiyotik tedavisine başlayabilir.

Kronik menenjit tedavisi altta yatan nedene dayanmaktadır. Antifungal ilaçlar mantar menenjitini çare eder ve spesifik antibiyotiklerin bir kombinasyonu da verem menenjiti çare edebilir. bununla birlikte, bu ilaçların ciddi tabi etkileri olabilir, bu nedenle bir laboratuvar testi nedenin mantar olduğunu doğrulayana dek tedavi ertelenebilir.

Alerjik reaksiyona veya otoimmün hastalığa yan enfeksiyöz olmayan menenjit kortikosteroidlerle tedavi edilebilir. Bazı durumlarda, durum kendiliğinden iyileşebileceğinden tedavi gerekmez. Kansere yan menenjitte, spesifik kanser tedavisi gerekir.