Viral enfeksiyonlar menenjitin en yaygın nedenidir, bunu bakteriyel enfeksiyonlar ve nadiren mantar enfeksiyonları peşine düşüp takip eder. Menenjit keza kimyasal reaksiyonlar, hap alerjileri, bir takım kanser türleri ve sarkoidoz gibi enflamatuar hastalıklardan da kaynaklanabilir. Peki, menenjit hastalığı bulaşıcı mı? Menenjit belirtileri ve tedavisi ile ilgili bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik.

MENENJİT NEDİR?

Menenjit, beyin ve omuriliği kaplayan koruyucu zarların iltihaplanmasıdır (şişmesidir). Beyni ve omuriliği çevreleyen sıvının bakteriyel ya da viral bir enfeksiyonu çoğunlukla şişmeye neden olur. bununla birlikte, yaralanmalar, kanser, bir takım ilaçlar ve diğer enfeksiyon türleri de menenjite neden olabilir. Menenjitin spesifik nedenini çakmak önemlidir, çünkü çare nedene emrindeki olarak değişir.

MENENJİT TÜRLERİ

Menenjitin birden pozitif türü bulunmaktadır.

Bunlardan bazıları;

Bakteriyel menenjit

Meningokok, pnömokok ve hemofilus influenza bakterilerilerinin sebep olduğu menenjit türü.

Viral menenjit

Herpes simplex virüs, enterovirüs, zona, kabakulak, su çiçeği gibi hastalıklara neden olan varicella zoster virüsü ve HIV virüsünün neden olduğu menenjit türüdür.

Verem menenjiti

Fungal menenjit

Mantar kaynaklı menenjit diye de tanıdık bu nesil menenjite yol açan en yaygın mantar çeşitleri; Cryptococcus neoformans, histoplasma capsulatum, coccidioides immitis, blastomyces dermatitidis, ve candida türleridir.

Bakteriyel menenjit hayatı tehdit edebilen bir durumdur ve insandan insana bulaşabilir. Viral menenjit, bakteriyel menenjite göre daha zararsızdır, birçok insan tedaviye gereksinim duymadan viral menenjitten kurtulabilir. Tüberküloz menenjiti çok önemli bir hastalıktır ve gelişmemiş ya da gelişmekte olan ülkelerde görülür, çare gerektirir. Fungal menenjit ise nadir görülür ve genel olarak bağışıklık sistemi düşük olan kimselerde görülür.

Foto: shutterstock

MENENJİT HASTALIĞI BULAŞICI MIDIR?

Viral ve bakteriyel menenjit bulaşıcıdır. Temas, öksürük, hapşırık yoluyla insandan insana bulaşabilir. Menenjit herkese bulaşabilir, fakat beş yaşın altındaki çocuklarda, 16-25 yaş arası gençlerde ve 55 yaş üstü kimselerde daha sık görülmektedir. İnsanların birbirlerine yakın yaşadığı kalabalık bölgelerde sık görülen bir durumdur. Buna ast olarak da yatılı okullarda okuyan çocuklara ve askerlere bulaşma ihtimali daha yüksektir.

MENENJİT BELİRTİLERİ NELERDİR?

Erken menenjit belirtileri gribi (influenza) taklit edebilir. Semptomlar birkaç saat içinde ya da birkaç gün içinde gelişebilir.

2 yaşından büyük herhangi bir kişide mümkün belirti ve bulgular şunları içerir:

– Baş ağrısı,
– Yüksek ateş,
– Boyun tutulması,
– Ense sertliği,
– Mide bulantısı ve kusma,
– Aydınlık ışığa bakmaktan uzak durma,
– Hafıza bulanıklığı,
– Havale,
– Soğuk el ve ayaklar,
– Titreme,
– Çabuk soluk alıp verme,
– Eklem ve kas ağrıları,
– 2 yaşından ufak çocuklarda eksik yemek yeme, matem veya fazla tiz ağıt, benzi atmış ve kirli bir görünüm, kafada yer alan bıngıldağın aşırı gergin ve şiş olması, kaskatı olma.

Foto: shutterstock

Yenidoğanlarda belirtiler

Yenidoğan ve bebeklerde aşağıdaki belirtiler görülebilir.

Bunlar:

– Yüksek alev
– Aralıksız yas
– Fazla uyku hali ya da asabiyet
– Hareketsizlik ya da halsizlik
– Yetkisiz beslenme
– Bebeğin kafasının üstündeki yumuşak noktada (bıngıldak) bir çıkıntı (fontanel)
– Vücudunda ve boynunda sertlik

MENENJİT TEDAVİSİ

Tedavi menenjit tipine bağlıdır.

Bakteriyel menenjit

Akut bakteriyel menenjit anında intravenöz antibiyotiklerle ve ara sıra kortikosteroidlerle çare edilmelidir. Bu iyileşmeyi sağlamaya ve beyin şişmesi ve nöbetler gibi komplikasyon riskini azaltmaya tezgâhtar olur.

Antibiyotik ya da antibiyotik kombinasyonu, enfeksiyona niçin olan bakteri türüne bağlıdır. Doktorunuz menenjitin emin nedenini belirleyene kadar geniş spektrumlu bir antibiyotik önerebilir.

Viral menenjit

Antibiyotikler viral menenjiti çare edemez ve çoğu vaka birkaç hafta içinde kendi kendine düzelir.

Hafif viral menenjit vakalarının tedavisi genellikle şunları içerir:

– Yatak istirahati
– Bol akıcı
– Ateşi düşürmeye ve gövde ağrılarını hafifletmeye yardımcı olan reçetesiz de satılan ağrı kesici ilaçlar

Doktorunuz beyindeki şişmeyi azaltmak için kortikosteroidleri ve nöbetleri gözden geçirmek için antikonvülsan bir ilaç reçete edebilir. Bir herpes virüsü menenjitinize neden olduysa, antiviral bir ilaç mevcuttur.

Diğer menenjit türleri

Menenjitin nedeni bütün olarak belirlenmiş değilse, doktorunuz niçin belirlenirken antiviral ve antibiyotik tedavisine başlayabilir.

Kronik menenjit tedavisi altta yatan nedene dayanmaktadır. Antifungal ilaçlar mantar menenjitini tedavi eder ve spesifik antibiyotiklerin bir kombinasyonu da tüberküloz menenjiti çare edebilir. bununla birlikte, bu ilaçların önemli yan etkileri olabilir, böylece bir laboratuvar testi nedenin mantar olduğunu doğrulayana kadar çare ertelenebilir.

Alerjik reaksiyona ya da otoimmün hastalığa yan enfeksiyöz olmayan menenjit kortikosteroidlerle çare edilebilir. Bir Takım durumlarda, durum kendiliğinden iyileşebileceğinden çare gerekmez. Kansere tabi menenjitte, spesifik kanser tedavisi gerekir.