Covid-19'un matematiksel modellemesi ve tahmini konusunda üç ayrı çalışma yapan ve bunlardan ikisi dünyada da kabul gören Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doçent Levent Özbek, virüsün ne zaman yok olacağı konusunda net tahminde bulundu. Resmi verilerden yola çıkılarak yaptığı modelleme ile hastalığın matematiksel haritasını çıkaran Özbek, Dünya Matematikçiler Çetelesine de giren isim oldu. NASA'dan Uçuş Güvenliği Projesi konusunda davet alan isimler arasında bulunan ve Türkiye'deki ilk otomatik para çekme makinelerinin programlanmasını yapan Doçent Özbek, coronavirüsün yok olacağı tarih konusunda SÖZCÜ HaftaSonu'na şunları anlattı:
50 MİLYON KİŞİ YAKALANDI: Toplam test sayısı 55 milyonu geçti ve vaka sayısı da 5 milyon 276 bin civarına ulaştı. Bu testlerin yüzde 10'unun tekrar olduğunu varsayarsak yaklaşık 50 milyon kişi ya bu virüse yakalanıp atlattı ya da bağışıklığından dolayı yakalanmadı. Tüm aşıları tamamlanan kişi sayısı 12 milyon 971 bin, iyileşen sayısı 5 milyon 147 bin, toplam 18 milyon 119 bin kişinin de yakalanmayacağını varsayarsak yaklaşık 68 milyon kişi virüse maruz kalmayacak.
AĞUSTOS AYINDA KURTULURUZ: Türkiye nüfusu yaklaşık 83 milyon ve geriye 15 milyon kişi kalıyor. Bundan sonra günde ortalama 200 bin test yapılacağını varsayarsak iki ay içinde nüfusun tamamı test taramasından geçmiş olacak. Test ve hasta sayısı 15 milyon kişi sayısına uyarlanırsa 36 bin civarında yeni hasta çıkması beklenir. Yeni ve farklı bir durum olmazsa ağustos ayı sonunda Covid-19 gündemimizden kalkar. Diğer ülkelerde bitmeden Türkiye'de bitmez ama etkisi çok az olur. Üreme katsayısının 1'in altında olması durumunda, virüsün yayılımının zaman içerisinde sona ermesi öngörülüyor. Bu da virüsü taşıyan bir kişinin birden az kişiye bulaştırabileceği ve böylece hastalığın zamanla yok olacağı anlamına geliyor.
Biz fakirleşirken dünyada milyarderlerin sayısı arttı
Doç. Özbek, şöyle dedi: “Biz fakirleşirken dünyada 2 bin 189 kişinin kesesine milyarlarca dolar aktı. Covid-19 salgını döneminde dünyadaki milyarderlerin serveti yüzde 27.5 artış göstererek 10.2 trilyon dolara ulaştı. İsviçre bankası UBS'in hazırladığı rapora göre, 2017 sonunda 8.9 trilyon dolar ile zirveye ulaşan bu servet, 2020'de nisan-temmuz dönemde 10.2 trilyon dolar ile yeni zirve yaptı. 2017'de 2 bin 158 olan milyarder sayısı ise 2 bin 189'a ulaştı.”
Levent Özbek
Matematiksel model nedir?
Evrende olup bitenleri anlama ve anlatma çabası içinde olan insan, ilgilendiği olay ve süreçlerle ilgili çeşitli modeller kurar ve bu modeller üzerinde çalışarak gelecekte ne gibi durumlar ortaya çıkabileceğini bilmeyi öngörür. Model, gerçek dünyadaki bir sistemin yapı ve işleyişinin, ilgili olduğu bilim sahasının kavram ve kanunlarına bağlı olarak ifade edilmesidir. Gerçek dünyadaki bir olayın, sürecin veya birimlerden oluşan ve birimleri arasındaki iç ilişkiler yanında çevre ile dış ilişkilere göre işleyen bir sistemin anlatımına matematiksel model denir. Doç. Levent Özbek de matematiksel modelleme alanında çalışıyor.
