Medya Ombudsmanı Faruk Bildirici, televizyon programlarının doktorlar için istediği fiyat tarifesini paylaştı. 15 dakikalık program için 14 bin TL gibi fahiş fiyatlar istendiğini aktaran Bildirici, üstelik bu uygulamanın doktorlarla sınırlı olmadığını kaydetti. 

İddiayı gündeme taşıyan Prof. Dr. Teoman Kadıoğlu oldu. Kadıoğlu geçtiğimiz aylarda sosyal medya hesabında Show TV'deki Ebru Akel'in programından davet aldığını ve konuk olmak için 6 bin TL ücret istendiğini yazdı. Prof. Kadıoğlu: 'TV'lerde Seyrettiğiniz Doktorlar Bu Yayınlara Para Vererek Çıkıyor, Bilin İstedim' - Medya Ombudsmanı ve eski RTÜK üyesi Faruk Bildirici, Prof. Dr. Kadıoğlu'nun iddiasını araştırdı ve elde ettiği bilgileri kendi sitesinde aktardı.İddiaların doğru olduğunu belirten Bildirici, bir de "fiyat tarifesi" paylaştı. Bildirici ayrıca ücretli konuk uygulamasının sadece doktorlarla sınırlı olmadığını, avukat, iş insanı ve çeşitli alanlardaki uzmanların da buna dahil olduğunu vurguladı.

"Medikal malzeme alana program promosyon"

Bildirici, ismini vermek istemeyen bir plastik cerrahın kendisine söylediklerini şöyle aktardı:

“Bu programlarda Canan Karatay, Ümit Aktaş gibi reytingi olan birkaç isim dışında tümünden para alınıyor. Ben bir plastik cerrah olarak rekabette geri kalmamak için televizyon programlarına aylık bütçe ayırıyorum. Her zaman biz ödemiyoruz bu ücreti. Bazen firmalar sponsorluk yapıyor. Örneğin ben plastik cerrah olarak medikal firmalardan malzeme alıyorum. Diyorlar ki, ‘aylık 200-300 bin liralık malzeme alırsan karşılığında iki Çağla Şikel programı promosyon! Program sorumluları da ‘Kanallar artık bu gelirlerin üzerinden dönüyor’ diyorlar. Parasız program yok artık.”

Bu konuşmanın ardından televizyonlardaki gündüz kuşağı programlarındaki ücret tarifesini araştırdığını kaydeden Bildirici, standart bir tarife olmadığı, kişiye ve kanala göre fiyatların değiştiği bilgisini edindiğini belirtti. Bildirici, bir reklam firması yöneticinin kendisine şu bilgileri verdiğini aktardı:

"Aslında bu programlarda sadece doktorlardan değil, diğer konuklardan da para alınıyor. İş insanı, eğitimci, sanatçı, avukat, doktor, fark etmiyor. Dakika üzerinden pazarlık yapılıyor. Programların dış yapım ya da kanalın kendi yapımı olması arasında fark oluyor. Bazen yapım şirketi ile kanal birbiriyle rekabete girişiyor. Danışmanlık şirketleri ve reklam ajansları da program satarken kendi komisyonlarını ekliyorlar. Program sunucuları da bu satışlardan artı para alıyor bazı kanallarda.”

"Piyasa maalesef böyle"

Araştırmaları sırasında sağlık programlarının ücret tarifelerini içeren bir listeye ulaşan Bildirici, bu listede adı geçen programların yöneticilerine bu bilgilerin doğru olup olmadığını sorduğunu ifade etti. Bildirici programın sadece üçünden kendisine dönüş sağlandığı bilgisini verdi. Listede adı geçen ve Kanal D'de “Balçiçek’le sohbete geldik” programını yapan Balçiçek İlter ile görüştüğünü belirten Faruk Bildirici, İlter'in "ücretli konuk aldığı" iddiasını yalanladığını söyledi. Bildirici, TV NET’te “Sağlık Raporu” programını sunan Asuman Sungur'un ise sorusuna şu yanıtı verdiğini yazdı:

“Benim ücretim o kadar değil ama genelde sağlık içeriği olan tüm programlardan bu ücretler alınıyor. Ücretli sağlık programları ve içine sağlık yedirilen kadın programları. Piyasa böyle maalesef. Kendisi başvuran da oluyor. Biz de arıyor ve teklif ediyoruz. Ama herkes ücretli değil tabii ki.”

Bildirici, görüştüğü bir diğer ismin 24 TV’deki “Sağlık Merkezi” programının sunucusu Meral Karadağ olduğunu söyledi. Bildirici'nin verdiği bilgiye göre, Karadağ, "Biz böyle ücret talep etmedik. Ben 12 yıldır kanalın elemanı olarak programı içeriden gerçekleştiriyorum” dedi ve şunları kaydetti: 

"Dönem dönem büyük hastane gruplarıyla proje bazında anlaşmamız oluyor. Fakat emin olun ön planda tuttuğumuz hiçbir zaman yine maddiyat değil. Hem branşları hem konuları izleyiciden gelen taleplere göre değerlendiriyoruz. Daha çok cerrahi branşları talep ediyorlar. Fakat bazı PR’cılar maalesef müşterilerine bizim adımıza ücret verip görüşüyorlar, başıma iki kez geldi. Bizler yılların sağlık editörüyüz. Mesleğimizin karalanması bizim de hoşumuza gitmez. Ha mankenlerin yaptığı programları bilemem. O programları çoğunlukla yapım şirketleri hazırlıyor. Yapımcı kanaldan saat kiralıyor, o nedenle konuklardan da para almak zorunda kalıyor. Doktordan, avukattan da alınıyor, yogacıdan da."

İşte o liste

"Demet ve Alişan’da 15 dakika 14 bin lira"

Manken veya sanatçı gibi kişilerin sunduğu programlarda konuklardan istenen ücretlerin daha yüksek olduğunu beliren Bildirici, yazısını şöyle sürdürdü: "Bana gönderilen ücret listesinde FOX TV’de yayımlanan “Çağla Şikel ile Yeni Bir Gün” programına 15 dakika çıkmanın ücreti 28 bin 750 lira, Star’da yayımlanan “Demet ve Alişan ile Sabah Sabah” programının 15 dakikası için ise 16 bin 100 lira alındığı belirtiliyordu."Çağla Şikel ile Yeni Bir Gün” programı yetkililerine ulaşamadım. Ama bir doktor arkadaşım Demet Akalın ile Alişan’ın programını hazırlayanlarla görüştü, ona verdikleri bilgi şöyle:

 “Programa 15 dakika çıkmak için aldığımız ücret 14 bin lira. Şirket adına fatura kesilmesini isterseniz KDV’yi de ekleriz. Soruları siz önceden hazırlayıp bize veriyorsunuz, programda o sorular size yöneltiliyor. Ama ocak ve şubat ayları doldu, sizi daha sonrası için sıraya alabiliriz.”

"Yasaya aykırı"

Programlara parayla konuk çıkarılmasının RTÜK yasasına aykırı olduğunu vurgulayan Bildirici,"Yasanın dokuzuncu maddesi 'gizli ticari iletişimi' yasaklıyor; ticari iletişimlerin 'yanıltıcı olmamasını ve tüketicinin çıkarlarına zarar verilmemesini' öngörüyor. Yasanın sekizinci maddesinde de 'Haksız çıkarlara hizmet eden ve haksız rekabete yol açan unsurlar içeremez' deniyor.  Oysa para veren doktor, avukat, belediye başkanları, uzman ve iş insanlarının gizli reklamı yapılarak haksız rekabet ortamı yaratılıyor" dedi. Faruk Bildirici ayrıca doktorların programlara ücretli olarak çıkmasının Tabipleri Birliği tarafından yayımlanan Hekimlik Mesleği Etik Kuralları'na da aykırı olduğunu ifade etti.