1 – Covid-19'da kalıtımsal faktörlerin etkisi var mı?
Bu konuda herhangi bir bilimsel bilgi yok. 22 ülkede 35 bilimsel heyet bu konuyu genetik olarak araştırıyor. Amerika ve İsveç'te yapılan araştırmalar HIV virüsüne muhakkak direnç karşılayan insanların varlığını göstermişti. Bu kişiler korumasız cinsel ilişki ve uyuşturucu iğne paylaşımlarına rağmen hasta olmuyorlardı. bu nedenle Covid-19'a karşısında direnç sağlayan veya akım yaratan genlerin olup olmadığı araştırılmaya devam ediyor. Bir Takım bilim adamları hastalığın ağır seyretmesinde genetik faktörlerin etkisinin olduğunu iddia ediyor.
2 – Covid-19'da kan grupları önemli mi?
Bu konuda da çalışmalara devam ediliyor. Çin'de 2 bin 200 Covid-19 hastası üzerinde yapılan çalışmalarda 0 kan grubunda hastalığın daha hafif, A kan grubunda ise hastalığın daha ağır seyrettiği gösterilmiştir. Ancak iştirakçi sayısı az olduğu için bu sonucun güvenilirliği azdır.
Prof. Dr. Osman Erk
3 – Astım hastalarında daha mı ağır seyreder?
Toplumdan topluma tarafından görülme sıklığı değişen fakat genel olarak yüzde 10-15 sıklıkla saptanan astım hastalarında Covid-19 hastalığının daha eksik ve daha hafif seyrettiği ile ilgili veriler mevcuttur. Bağışıklık sistemini baskılayan hap kullanmayan ama alışılagelmiş inhaler ilaçlarını kullanan astım hastalarında riskin artmadığı söylenebilir.
4 – Bu virüs laboratuvarda mı üretilmiştir?
Bilimsel çalışmalar bu virüsün laboratuvar ortamında yok, doğal evrim sonucu geliştiğini gösteriyor. Bu konuda çoğu çalışma manâlı dergilerde yayınlandı. Danışıklı Dövüş teorilerine inanmamak gerekli. Virüsün kalıtımsal yapısı büyük ölçüde yarasalardaki ve pangolinlerdeki virüslerle benzerlik gösteriyor. Yarasalarda hem bin 500 dek başka corona virüsü mevcuttur. İleride bu virüslerden de kaynaklanan salgınlar beklenebilir.
5 – Sadece kanser ve kronik hastalığı olanları mı etkiler?
Covid-19 bu hastalığı olanları, erkekleri ve yaşlıları daha artı etkiler. Ama şeker hastalığı olup, HbA1C'si 9'dan daha yüksek olanlarda ve obezitesi olanlarda da rahatsızlık ağır seyrediyor.
6 – Yemek, poşet, paket, deniz ve havuzdan geçer mi?
Covid-19 yüzde 90 muhtemelen damlacık yolu ile geçmektedir. Topluluk, kapalı, havasız mekanlarda bulunmak tehlike faktörüdür. Hastalığın yemek, poşet, paket, deniz ve havuz suyundan geçtiğine dair muhakkak bir bilimsel veri yoktur. yine de paketli ürünlerin haricen havalandırılıp, dezenfekte edilmesinde yarar var. Havuz ve deniz suyundan hastalık bulaşmasa bile deniz ve havuzda yakın temas ile hasta bir kişiden virüs bulaşabilir.
7 – Covid-19 hayvandan insana bulaşır mı?
Mart ayında Nature dergisinde yayınlanan kayda değer bir bilimsel çalışmada virüs eğer doğal evrimini yarasada tamamladıysa hayvanlardan insanlara geçebileceği, doğal evrimini insanda tamamladıysa hayvanlardan insanlara geçmeyeceği şeklinde bir bilimsel data var. Vizondan insanlara geçtiği ile ilgili bir manâlı data paylaşıldı. Bu doğru ise öteki hayvanlardan da insanlara geçebilir.
