Mersin Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Ayas, öldürücülüğü çok yüksek bir toksin içeren ve bu nedenle şüphesiz tüketilmemesi gereken balon balığının Akdeniz'deki varlığına artık alışmak gerektiğini belirterek, “Nasıl ama depremle birlikte yaşamayı öğreneceksek balon balıklarıyla da birlikte yaşamayı öğrenmeliyiz” dedi.

İçerdiği zehir nedeniyle tüketilmesi insan sağlığı açısından son derece güvenli olmayan olan balon balığı, Akdeniz'de yaşamayı sevdi. Uzmanlar, tüketilmesi durumunda ölüme bile niçin olan balon balığının artık Akdeniz'in bir üyesi olduğunu ve Türkiye'de çoğu kez karşılaşıldığını belirterek, kesinlikle yenmemesi uyarısında bulundu.

“Balon balıkları Akdeniz'in doğal bir bileşeni”

Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi İşleme Teknolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Ayas, balon balıklarıyla ilgili İHA muhabirine açıklama yaptı. “Balon balıkları Akdeniz'in doğal bir bileşeni. Bundan Böyle bunu söyleyebiliriz” diyen Doç. Dr. Ayas, bu balıkların Kızıldeniz'den geldiğini söyledi. Türkiye'nin bütün Akdeniz sahillerinde balon balığı bulunduğunu kaydeden Ayas, “Akdeniz'de yaşamış ve çok popüler olanlar aslında alacalı balon balıkları dediğimiz biraz kocaman olup balıkçıların çoğunlukla karşılaştıkları balıklar. Bu dönemde cüce balon balığı dediğimiz, fazla büyümeyen bir cins de popülasyonunu artırdı. Aslında ülkemizde bütün Akdeniz sahillerinde bu balıklarla karşılaşabiliriz. Balıkçılar bu balıklarla çok fazla karşılaşıyorlar” diye konuştu.

“Balon balıkları TTX dediğimiz öldürücülüğü çok yüksek bir toksin içeriyor, kuşkusuz tüketilmemeli”

Balıkçılardan balon balığıyla ilgili aralıksız şikayetler duyduklarını dile getiren Ayas, balon balıklarının av malzemelerine hasar verebilen canlılar olarak karşımıza çıktığını vurguladı. Oysa,ana manâlı olanın bu balıkların çok tehlikeli bir zehir içermeleri olduğuna dikkat çeken Ayas, “Vurgulamamız gereken en manâlı şey; balon balıklarının TTX (tetrodotoksin) dediğimiz öldürücülüğü fazla yüksek bir toksin içermesi. Bunların şüphesiz tüketilmemesi gerekir. Ayrıca Avrupa'da hem ülkemizde balon balıklarının tüketimi yasaklanmıştır. İlgili bakanlığın sirkülerinde balon balıklarının avlanması ve karaya çıkartılması yasaktır. Şu Anda tatil dönemi de geliyor. Artık bu korona günlerinden sonradan deniz sezonu umarım açılacak. Bu çerçevede yerli ve yabancı turistlerin bu balıklarla rastlama olasılıkları da artıyor alt. Burada uyarı etmemiz gereken şey; balon balıklarının muhakkak tüketilmemesi. bunun dışında insana herhangi bir zararı bulunmuyor” ifadelerini kullandı.

“Balon balıklarıyla birlikte yaşamayı öğrenmeliyiz”

Balon balıklarının koylarda lokalize olduklarına ve bilhassa liman içlerinde çok artı bulunduklarına muhabere eden Doç. Dr. Ayas, bu balıkların insana doğrudan saldırmasıyla ilgili fazla pozitif tescil olmadığını belirtti. Balon balıklarının artık Akdeniz'e yerleştiklerini ve Akdenizli olduklarını vurgulayan Ayas, şöyle devam etti:
“Balon balıklarıyla birlikte yaşamaya alışmalıyız artık. Nasıl oysa, depremle birlikte yaşamayı öğreneceksek balon balıklarıyla da birlikte yaşamayı öğrenmeliyiz. Bunların zehirli ve yendiğinde çok güvenli olmayan canlılar olduklarını ve tüketmememiz gerektiğini bilmemiz gerekiyor artık. Bununla ilgili ülkemizde çok sayıda alıştırma yapıldı zaten. Medya fazla yer verdi bu balığa. İnsanlar bunları duyuyorlar ve öğreniyorlar. Fiilen birlikte yaşama sürecimizin en manâlı parçası buydu; yani bilgiyi paylaşmak. Bu türlerin artık en önemli tehlikesi zaten sistemik olarak tükettiğinizde zehrin vücudunuzda yaptığı tahrip olduğu için tüketiminin engellenmesi çok manâlı. Bu anlamda ayrıca hukuki süreçlerin ayrıca bilgilendirmenin ülkemizde yeteri kadar yapıldığını düşünüyorum.”

“Çok zehirli bir toksin ve panzehiri de yok”

Balon balığı tüketildiği takdirde ölüme değin götürdüğü uyarısında yer alan Doç. Dr. Ayas, “Sinir sistemini etkileyen bir toksin bu. Asap impuls iletimini engelleyerek; solunum ve çeşitli organların çalışmasını engelleyerek ölüme yol açıyor. Çok zehirli bir toksin. Bu toksini nötralize edecek bir hap da yok. Böyle bir durumda hastaneye gittiğinizde yan tedavilerle sizi hayatta tutmaya çalışıyorlar. Çok tehlikeli bir toksin ve panzehiri de değil” şeklinde konuştu.

“Mersin'de neredeyse tekrar karşılaşabiliriz”

Balon balıklarının daha çok resif sanki yerler ya da sarp kayalık alanlarda yaşamayı sevdiklerini ve oralarda alan hakimiyeti kurduklarını ifade eden Ayas, “Mersin'de az kalsın her tarafta balon balıklarıyla karşılaşabiliriz lakin bilhassa Erdemli'den daha sonra Anamur'a dek olan bölgede her koyda bu balıklarla karşılaşabiliriz. Çünkü bunların sevdiği ortamlar, deniz sistemleri ve kayalık zemine sahip bölgeler buralar. öte yandan, şunu da anlatmak gerekiyor; yalnızca balon balıkları değil, lesepsiyen göç dediğimiz Kızıldeniz göçünde balon balığı dışarıda da çok sayıda toksin içerebilecek potansiyeli olan deniz canlısı geliyor. Dolayısıyla bilmediğimiz balığı tüketmeyelim” dedi.

Kıymet Gökçe-Koray Ünlü