Basit Bir Canlıdan Fazlası: Algılarımızın 5 Duyuyla Sınırlı Olmadığını Ortaya Koyuyoruz

Öğrendiğimiz ilk bilgilerden biri 5 duyu organımız olduğudur.

Basit Bir Canlıdan Fazlası: Algılarımızın 5 Duyuyla Sınırlı Olmadığını Ortaya Koyuyoruz

Öğrendiğimiz ilk bilgilerden biri 5 duyu organımız olduğudur. İşin doğrusu duyularımız bundan çok daha komplike ve kesinlikle 5 tane değil...

Geleneksel '5 duyu'yu hatırlayalım: Görme, işitme, koklama, dokunma ve tatma.

s-c52219448810397acec86338bd2e86ca37f467
Bu tablonun çıkış kaynağı Aristoteles. Yani son derece eski... Eski olan her şey geçersiz değil elbette. Aristo haklıydı. Yalnızca bunun duyulara getirilmiş yüzeysel bir ayrım olduğunu ifade edelim. Esasında duyularımız birbirinden farklı reseptörlerle işletilen pek çok farklı işleve sahip. Şimdi geri kalan o duyulardan bazılarına bakalım:

1. Propriyosepsiyon

s-5a281ff94e1b5aa27adb552b4be51220750186
Vücut bölgelerinin ve uzuvların nerede olduğun farkında olma duyusu.

2. Termosepsiyon

s-84a626aefe99bfc30afda88f2ade1735186b64
Sıcak ve soğuğu hissetme duyusu.

3. Kimyasal duyu

s-063c8b7b0be7be8c48a4ce6716449d2082f806
Vücutta dolaşıma giren hormonlarla kimyasalların (örn. ilaçlar) ayrımını yapan duyu. Buna göre beynin medula bölgesini harekete geçirir. Refleks olarak kusmak bu duyuyla ilintilidir.

4. Nosisepsiyon

s-803abaa69faa5a149be6b7b2a5e9805fe711a0
Acı duyusu. Diğer duyuların aşırı bir yüklemesi olarak düşünülse de, farklı ve kendine özgü bir duyu.

5. Denge duyusu

s-2b18159c938a5d19bf49136c27eb637f505d44
Vücudu dengede tutma ve çeşitli yönlerde hareket ettirebilme duyusu.

6. Gerinme duyusu

s-f681acb094c7b9eea033dcc2eef8ce950ebbc0
Duruma göre ciğerlerin, mesanenin, midenin ve diğer sistemlerin gerinmesini düzenleyen duyu. Baş ağrısıyla da ilişkilidir.

7. Susuzluk duyusu

s-302ee048461fcb228c7ff0e1d005c667d603e4
Vücudun hidrasyon seviyesini ölçümleyip su ihtiyacına yol açan duyu.

8. Kaşınma duyusu

s-85c66e47dd7ff7aeff096667b1cc9f3232fa9a
Kaşınma hissi, dokunmayla ilgili diğer duyulardan farklı bir sistem tarafından gerçekleştirilir.

9. Zaman duyusu

s-fa5df34398ca243c0e33083ea03877501649d2
Bu duyuyu kontrol eden kesin bir sistem bulunmuyor. Ama insanın zaman algısını yöneten ve vücudu da buna uygun davranmaya sevk eden bir duyunun varlığı şüphesizdir.

10. Açlık duyusu

s-7b8ef2cc659f973a2765ad3a5ddad448af4546
Susuzluğun aynısı ama beyne "Acıktın" düşüncesini iletir.
YORUM EKLE
SIRADAKİ HABER