Lübnanlılar, 4 Ağustos'ta Beyrut Limanı'nda meydana gelen patlamadan sorumlu tuttukları siyasileri protesto ediyor. En az 158 kişinin öldüğü patlamadan dört gün sonra binlerce Lübnanlı 'Öfke günü" ya da "Hesap günü' olarak adlandırılan protestolar için Şehitler Meydanı'nda toplandı. Güvenlik güçleri göstericilere biber gazı ile müdahale ediyor. 100'den fazla yaralı olduğu bilgisi var. Lübnanlı emekli subayların önderliğindeki bir grup protestocu ise Dışişleri Bakanlığı'na girerek burayı "devrimin karargahı" ilan etti. Göstericilerin Ekonomi Bakanlığına da girdiği belirtiliyor.
Başkentin merkezindeki Şehitler Meydanı'nda bir araya gelen binlerce kişi uzun yıllardır yönetimi paylaşan siyasi grupların varlığını koruyan mezhep eksenli yönetim şekli, Cumhurbaşkanı Mişel Avn ve diğer yetkililer aleyhinde sloganlar attı.
Beyrut'ta en az 154 kişinin öldüğü patlamadan dört gün sonra halkın öfkesi daha da arttı. Halk, hükümeti protesto için Şehitler Meydanı'nda toplandı. Güvenlik güçleri kalabalığa göz yaşartıcı gaz ve tazyikli suyla müdahale etti.https://t.co/clHR45JtB1 pic.twitter.com/F9T4uodjAa— ANKA Haber Ajansı (@ankahabera) 8 Ağustos 2020
Göstericiler meydanda yan yana dizilen temsili darağaçlarına Meclis Başkanı Nebih Berri ile Lübnan Hizbullahı Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın fotoğraflarını astı.
#بيروت الحرة: المشانق علقت#يوم_الحساب pic.twitter.com/Xflx7FAAgn— jad yam (@JadYateem) 8 Ağustos 2020
'Sıra öfke patlamasına geldi'
AFP'ye konuşan 29 yaşındaki Fares Halabi, 'Öfke Günü' protestoları öncesi "Üç gün temizlik yaptıktan, molozları taşıdıktan ve yaralarımızı sardıktan sonra şimdi sıra öfke patlamasına ve onları cezalandırmaya geldi" dedi.
Meclis binasına ilerlemek istediler
"Beyrut Limanı'nda hayatını kaybedenler için intikam" ve "Yönetimin değişmesi için bu fırsatı kaçırmıyoruz" şeklinde slogan atan öfkeli bir grup, ekonomik kriz karşıtı gösteriler nedeniyle aylardır demir ve beton bariyerlerle kapatılan Meclis binasına ilerlemek istedi.Eylemciler, biber gazı kullanarak kendilerini engelleyen güvenlik güçlerine taşla karşılık verdi.
Bir grup emekli asker Dışişleri Bakanlığı binasına girdi
Lübnanlı emekli subayların önderliğindeki bir grup protestocu Beyrut'un merkezinde Dışişleri Bakanlığı'na baskın düzenleyerek burayı "devrimin karargahı" ilan etti.Emekli subay Sami Ramah, düzinelerce protestocunun binaya girmesinin ardından binanın merdivenlerinde bir açıklama okuyarak "Bu otorite istifa etmeli," dedi.Yaklaşık 200 protestocudan bazıları binaya girdi ve Lübnan Cumhurbaşkanı'nın fotoğraflarını yaktı.
#Lebanon:protestors inside of the Ministry of Foreign Affairs in #Beirut pic.twitter.com/9AgHsHB6KH— Thomas van Linge (@ThomasVLinge) 8 Ağustos 2020
Göstericilerin Ekonomi Bakanlığı'na da girdiği belirtiliyor.
Protestors have taken over the #Lebanon economy ministry, throwing down a rain of documents and a picture of President Michel Aoun. A man next to me shouts “focus on the bills man, tear up my bills.” pic.twitter.com/RAHtyOyk6K— Timour Azhari (@timourazhari) 8 Ağustos 2020
Lübnan Kızılhaç'ı gösterilerde 100'den fazla yaralı olduğunu duyurdu.
#Beirut Protest: 28 people have been transported to nearby hospitals. 102 people are being treated at the scene. pic.twitter.com/FWIJ7hMVwn— Lebanese Red Cross (@RedCrossLebanon) 8 Ağustos 2020
Lübnan'ı sarsan patlama nasıl gerçekleşti?
Beyrut Limanı'nda depolanan amonyum nitratın Salı günü patlaması sonucu 5.000'e yakın kişi de yaralanmıştı. Yaklaşık 300.000 kişi de evsiz kaldı.
Lübnan hükümeti ihmalle suçlanıyor
Halk, yaşananlarda hükümetin 'ihmali olduğunu' söylüyor ve siyasileri 'yolsuzluk yapmakla' suçluyor.
Kentteki yıkımın havadan görüntüleri
Beyrut'ta Meydana Gelen Patlamanın Arkasında Bıraktığı Enkazın Havadan Kaydedilen Görüntüleri -Halkın çoğunluğu iktidara güvenmiyor
İnfilak eden amonyum nitrat, kargo gemisinden altı yıl önce çıkarılıp depoya konmuştu.Hükümet olayın sorumlularının bulunacağı sözü verdi ama halkın çoğunluğunun iktidara güveni yok.Kötüleşen ekonomi ve para biriminin değer kaybetmesiyle geçen yıl Ekim ayında hükümet karşıtı gösteriler düzenlenmişti. Gösteriler, koronavirüs önlemleri nedeniyle kısıtlamalar getirilene kadar sürdü.Patlamadan zarar gören mahalleleri ziyaret etmek isteyen iki Lübnanlı bakan halk tarafından bölgeden kovulmuştu.
Lübnan'a Türkiye dahil çok sayıda ülkeden yardım
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da bugün Beyrut'a gidip Cumhurbaşkanı Aoun ve Başbakan Hassan Diab ile görüştü.Oktay, Mersin limanının Lübnan'ın hizmetinde olduğunu söyledi.Liderler Pazar günü de Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron önderliğinde internet ortamında bir araya gelip Lübnan'a bağışı görüşecek.Görüşmeye ABD Başkanı Donald Trump'ın da katılması bekleniyor.
Macron'un ziyareti çok konuşuldu
Macron, hafta başında patlamadan etkilenen bölgeleri ziyaret etmiş ve halkın büyük desteğini görmüştü.Ülkenin eski sömürge gücü olan Fransa'nın Lübnan ile güçlü ekonomik bağları var.BM kurumları Cuma günü yaptıkları açıklamada Lübnan'da gıda eksikliği ve Kovid-19'la mücadelede aksaklıklar yaşanması değil bir dizi insani kriz yaşanabileceği uyarısında bulunuyor.Lübnan'a yardım eden ülkelerden ABD 15 milyon dolar değerinde acil gıda ve ilaç yardımı göndermeyi planladığını duyurdu. İngiltere de 5 milyon sterlinlik fon ayırdı.
Soruşturma ne aşamada?
Lübnan Cumhurbaşkanı ve Başbakanı, 2.750 ton amonyum nitratın patladığını söyledi. Amonyum nitrat gübre olarak da kullanılıyor, ama bu malzemeden patlayıcı da yapılabiliyor.Amonyum nitrat 2014'ten bu yana herhangi bir güvenlik önlemi bulunmaksızın limandaki depoda tutuluyordu. Malzemeler MV Rhosus kargo gemisinden çıkarılmıştı.Bu kadar büyük bir patlayıcı maddenin şehrin merkezine yakın bir depoda bunca zaman tutuluyor olması birçoklarında şüphe ve soru işareti yaratıyor.Lübnan Cumhurbaşkanı Aoun, Çarşamba günkü açıklamasında Lübnanlı yetkililerin şeffaf bir soruşturma yürütecekleri sözünü verdi ve 'ihmali tespit edilen sorumlulardan hesap sorulacağını ve en ağır cezaya çarptırılacaklarını' söyledi.Olayla ilgili uluslararası soruşturma açılması çağrıları da yapıldı. Aoun ise Cuma günü bu çağrıları reddedip "Uluslararası soruşturma açılması çağrılarının amacı gerçeği saptırmak" dedi.Aoun, hükümetin yürüttüğü soruşturmanın üç ihtimale baktığını söyledi: ihmal, kaza veya 'roket veya bomba veya herhangi başka bir yolla dış müdahale'.
Hangi ihtimal üzerinde duruluyor?
Yetkililer patlamanın 'malzemelerin alev alması' sonucu çıktığı ihtimali üzerinde duruyor ama Aoun'un bahsettiği 'dış müdahaleye' ilişkin henüz bir kanıt yok.Aoun'un siyasi müttefiki Hizbullah lideri Hasan Nasrallah da patlamayla bir ilgileri olmadığını söyledi ve limanı Hizbullah'ın kontrol etmediğini, limanda herhangi bir silah veya mühimmat depolamadığını söyledi.Nasrallah, "Açık ve net olarka bu depodaki patlama olayıyla hiçbir ilgimiz olmadığını ilan ediyorum. Füze, amonyum nitrat, mermi, yok böyle şeyler. Şimdi de yok, geçmişte de yoktu. Soruşturmayla açığa çıkacak. Eğer askeri bir eylemse soruşturma bunu ortaya koyar" dedi.BBC Türkçe