Türkiye'nin en kayda değer narenciye imal merkezlerinden biri olan Adana'da 15 ile 24 Mayıs tarihleri arasında kuzeyden esen poyraz, narenciye üreticilerini negatif etkiledi. Yeni yeni ağaçların meyve vermeye başladığı dönemde meydana çıkan poyraz sebebiyle 2 günde ağaçlardaki meyvelerin yüzde 95'i döküldü. Hal böyle olunca ilk önce Rusya ve Ukrayna olmak üzere birçok ülkeye satışı yapılan narenciyenin bu sene ihraç edilemeyeceği söyleniyor. İç piyasaya anca yetecek olan narenciye için çiftlik sahibi, zararının karşılanması için devletten ve Tarım Sigortaları Havuzu'nun (TARSİM) poyrazı da kapsama içerisine almasını bekliyor.
Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, İHA muhabirine konuyla ilgili yaptığı açıklamada, 250-300 kilogramlık narenciye ağaçlarında hemen meyve bulunmadığını söyledi.
“Ağaçlarda meyve kalmadı”
Narenciyenin Adana için fazla manâlı bir mahsul olduğunu vurgulayan Doğan, “Bir Zamanlar yalnızca buğday ve pamuk vardı. Şu Anda sebze, meyve alanları arttı. Artık narenciye bizim en büyük kalemimiz. Narenciye her sene ülkemize döviz kazandıran bir üründür. Fakat 15 ile 24 Mayıs tarihleri arasında esen poyraz sebebiyle narenciye 10 jurnal sürece dayanamadı. Ürünlerinin çoğunu da çırptı ve yere döktü. Biz çiftçilerimizi uyarıp sulama yapmaları gerektiğini söyledik. Çünkü sulama yapılırsa bahçede nem oluşur ve poyraza karşısında meyve kendini birazcık daha korur diye düşündük. Ancak poyraz takriben 10 gün sürünce bunun hiçbir yararı olmadı. 250-300 kilogramlık enterdonat cinsi limon ağaçlarında meyve derhal kuvvet görürsünüz” diye konuştu.
“Çiftçimizin maliyetleri yüksek”
Bu sene narenciye ihracatının geçmiş yıllara tarafından fazla eksik olacağını aktaran Doğan, “Sadece 4 çeşitlilik üründe biraz meyve kaldı. Bunlar W.Murcott mandalina, erkenci meyer limon, altıntop cinsi greyfurt ve fremont mandalina cinsinde yüzde 50 oranında meyve var. Onun dışındaki bütün bahçelerde az daha yüzde 75 ile yüzde 95 oranında meyveler döküldü. Ağaçta meyve kalmadı ama bizler yeniden bu bahçelere bakımları yapacağız. Hiç ağaçta meyve olmasa dahi çiftçi seneye ürün almak için bakımlarını devam ettirecek. Fakat çiftçimizin maliyetleri yüksek” dedi.
“Çiftçiler dört gözle takviye bekliyor”
TARSİM'den bütün çiftçilerin takviye beklediğini söyleyen Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, “60 dönümlük kendi bahçemi 473 bin TL göstererek TARSİM'e sigorta yaptırdık. Bunun için 16 bin lira biz, 16 bin lira devlet tarafından para ödendi. Bu da yaklaşık yüzde 7'ye tekabül ediyor. Avrupa'da TARSİM yaptırılma oranı yüzde 40-50'lerde. Türkiye'de ise bu oran yüzde 20'lerde. Eğer Ziraat Bankası'ndan kredi kullanılma durumu olmasa bu oran inanın yüzde 5 olur. Burada Cumhurbaşkanımızdan, Tarım ve Orman Bakanımızdan çiftçilerimizin zararlarının karşılanmasını ve Adana bölgesinin yıkım bölgesi bildiri edilmesini istiyoruz. Çiftçiler dört gözle, umutla hükümetimizin desteğini bekliyor” ifadelerini kullandı.
“Fiyatlar yükselecek”
Bu yıl narenciye ürünlerini vatandaşın yüksek fiyatlardan tüketeceğini söyleyen Doğan, daha sonra şunları kaydetti:
“Ağustos ayının ortasında meyer cinsi limon ile narenciye hasadı başlar. Nisan ayının sonuna kadar Adana'da hasat var. Bu sene tarım işçilerinin çoğu evlerinde kalacak. Narenciyeyi de halkımız fazla yüksek fiyatlardan tüketecek. Olmayan bir ürünü cümbür cemaat ast ama yüksek fiyattan tüketir. İhracatımız olmayacak ama belki meyer cinsi limon, W.Murcott mandalina ve altıntop greyfurtta biraz olabilir. Öteki cinslerde ise hiç bahçelerde meyve yok.”
“Etrafımızdaki ülkelerde de sıkıntı var”
Türkiye'nin narenciye ithal edebilme durumunun da söz konusu olduğunu vurgulayan Başkan Doğan, “İthalat bu yıl bilmiyorum olur mu, olmaz mı. Alt ama etrafımızdaki ülkelerde de bu can sıkıntısı vardır. Akdeniz kuşağında Hatay'dan Muğla'ya değin poyraz, fazla çöl sıcağı ve kuvvetli rüzgar oldu. Şu lahza bile hava serin ve soğuk. Burada biz çiftçiye takviye edilmesini bekliyoruz” diye konuştu.
Umutcan İşledici - Elif Ayşenur Bay
