Türkiye'nin en önemli narenciye imal merkezlerinden biri olan Adana'da 15 ile 24 Mayıs tarihleri arasında kuzeyden esen poyraz, narenciye üreticilerini olumsuz etkiledi. Yeni yeni ağaçların meyve vermeye başladığı dönemde meydana çıkan poyraz nedeniyle 2 günde ağaçlardaki meyvelerin yüzde 95'i döküldü. Hal böyle olunca başta Rusya ve Ukrayna elde etmek üzere çoğu ülkeye satışı yapılan narenciyenin bu yıl ihraç edilemeyeceği söyleniyor. İç piyasaya anca yetecek olan narenciye için çiftçi, zararının karşılanması için devletten ve Tarım Sigortaları Havuzu'nun (TARSİM) poyrazı da kapsama içerisine almasını bekliyor.
Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, İHA muhabirine konuyla ilgili yaptığı açıklamada, 250-300 kilogramlık narenciye ağaçlarında derhal meyve bulunmadığını söyledi.
“Ağaçlarda meyve kalmadı”
Narenciyenin Adana için fazla manâlı bir mahsul olduğunu vurgulayan Doğan, “Bir Zamanlar yalnızca buğday ve pamuk vardı. Derhal sebze, meyve alanları arttı. Artık narenciye bizim en büyük kalemimiz. Narenciye her yıl ülkemize döviz kazandıran bir üründür. Fakat 15 ile 24 Mayıs tarihleri aralarında esen poyraz sebebiyle narenciye 10 jurnal sürece dayanamadı. Ürünlerinin çoğunu da çırptı ve yere döktü. Biz çiftçilerimizi uyarıp sulama yapmaları gerektiğini söyledik. Çünkü sulandırma yapılırsa bahçede nem oluşur ve poyraza karşı meyve kendini biraz daha korur diye düşündük. Oysa poyraz takriben 10 gün sürünce bunun hiçbir yararı olmadı. 250-300 kilogramlık enterdonat cinsi limon ağaçlarında meyve şimdi zorlama görürsünüz” diye konuştu.
“Çiftçimizin maliyetleri yüksek”
Bu sene narenciye ihracatının geçmiş yıllara tarafından fazla az olacağını aktaran Doğan, “Yalnızca 4 çeşitlilik üründe azıcık meyve kaldı. Bunlar W.Murcott mandalina, erkenci meyer limon, altıntop cinsi greyfurt ve fremont mandalina cinsinde yüzde 50 oranında meyve var. Onun dışındaki bütün bahçelerde hemen hemen yüzde 75 ile yüzde 95 oranında meyveler döküldü. Ağaçta meyve kalmadı fakat bizler yeniden bu bahçelere bakımları yapacağız. Hiç ağaçta meyve olmasa dahi çiftlik sahibi seneye ürün olmak için bakımlarını devam ettirecek. Oysa çiftçimizin maliyetleri yüksek” dedi.
“Çiftçiler dört gözle yardım bekliyor”
TARSİM'den bütün çiftçilerin takviye beklediğini söyleyen Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, “60 dönümlük kendi bahçemi 473 bin TL göstererek TARSİM'e sigorta yaptırdık. Bunun için 16 bin lira biz, 16 bin lira devlet tarafından para ödendi. Bu da yaklaşık yüzde 7'ye tekabül ediyor. Avrupa'da TARSİM yaptırılma oranı yüzde 40-50'lerde. Türkiye'de ise bu oran yüzde 20'lerde. Eğer Ziraat Bankası'ndan kredi kullanılma durumu olmasa bu oran inanın yüzde 5 olur. Burada Cumhurbaşkanımızdan, Tarım ve Orman Bakanımızdan çiftçilerimizin zararlarının karşılanmasını ve Adana bölgesinin facia bölgesi ilan edilmesini istiyoruz. Çiftçiler dört gözle, umutla hükümetimizin desteğini bekliyor” ifadelerini kullandı.
“Fiyatlar yükselecek”
Bu sene narenciye ürünlerini vatandaşın yüksek fiyatlardan tüketeceğini söyleyen Doğan, sonra şunları kaydetti:
“Ağustos ayının ortasında meyer cinsi limon ile narenciye hasadı başlar. Nisan ayının ardına kadar Adana'da hasat var. Bu yıl tarım işçilerinin çoğu evlerinde kalacak. Narenciyeyi de halkımız çok yüksek fiyatlardan tüketecek. Olmayan bir ürünü herkes yan ki yüksek fiyattan tüketir. İhracatımız olmayacak lakin şayet meyer cinsi limon, W.Murcott mandalina ve altıntop greyfurtta azıcık olabilir. Diğer cinslerde ise hiç bahçelerde meyve yok.”
“Etrafımızdaki ülkelerde de can sıkıntısı var”
Türkiye'nin narenciye ithal edebilme durumunun da laf konusu olduğunu vurgulayan Başkan Doğan, “İthalat bu yıl bilmiyorum olur mu, olmaz mı. Emrindeki oysa etrafımızdaki ülkelerde de bu can sıkıntısı vardır. Akdeniz kuşağında Hatay'dan Muğla'ya kadar poyraz, aşırı çöl sıcağı ve adaleli rüzgar oldu. Şu lahza bile hava serin ve soğuk. Burada biz çiftçiye destek edilmesini bekliyoruz” diye konuştu.
Umutcan İşledici - Elif Ayşenur Bay
